Την 1η Απριλίου του 1955 ξεκίνησε ο ηρωικός αγώνας της ΕΟΚΑ για την αποτίναξη του Αγγλικού ζυγού και την Ένωση με την Ελλάδα.
Η 1η Απριλίου είναι Εθνική γιορτή στην Κύπρο.
Και αυτή η εθνική γιορτή έχει την ιδιομορφία να μην περιορίζεται στην απόδοση τιμών στους αγωνιστές ή στην ανάμνηση παλιών γεγονότων, αλλά να αφορά κατά κάποιον τρόπο το παρόν και το μέλλον του Νησιού, αφού ένα μεγάλο μέρος του βρίσκεται υπό κατοχή.
Το δηλώνω εξ αρχής:
Δεν υπάρχει τίποτα πιο συγκινητικό από την επίσκεψη στα Φυλακισμένα Μνήματα και το Μουσείο του Αγώνα.
Μπορεί να το ξέρουμε, αλλά τότε συνειδητοποιούμε τι σημαίνει να παλεύεις γυμνός μιαν αυτοκρατορία.
Δεν το χωράει η λογική.
Ίσως γι’ αυτό και οι αγωνιστές ήταν παιδιά γύρω στα 20.
Παιδιά που οδηγούνταν από μια άδολη αγάπη που ξεπερνάει το ανθρώπινο μέτρο, φτύνει κάθε πολιτική σκοπιμότητα και φρονιμάδα.
Σταματώ.
Το είπα και πιο πάνω ότι το αυτό προσκήνυμα προκαλεί από μόνο του έντονα αισθήματα.
Τα λόγια και περιττά και φτηνά φαίνονται.
Και είμαι πολύ καχύποπτος απέναντί τους.
Για να επισκεφτεί κανείς τα Φυλακισμένα Μνήματα, πρέπει να πάει στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, οι οποίες λειτουργούν κανονικά και... σήμερα σαν φυλακές.
Παραδίδεις κινητά τηλέφωνα και προχωράς.
Βρίσκεσαι στον χώρο όπου κρατούνταν οι Αγωνιστές. Μικρά, στενά, παγωμένα κελιά.
Και ένα προαύλιο με πανύψηλους τείχους και συρματοπλέγματα.
Εκεί βρίσκεται και ο θάλαμος εκτελέσεων.
Οι αγωνιστές εκτελούνταν δι’ απαγχονισμού. Στον χώρο αυτό υπήρχαν τότε τρεις κρεμάλες -την μια την πήραν οι Άγγλοι φεύγοντας, η άλλη βρίσκεται στο Μουσείο του Αγώνα και η τρίτη στέκει εκεί, στον χώρο του μαρτυρίου.
Ονομάστηκαν Φυλακισμένα Μνήματα γιατί οι Άγγλοι δεν παρέδιδαν τα σώματα των εκτελεσθέντων αγωνιστών στους συγγενείς τους για να ταφούν, επειδή φοβούνταν τα συλλαλητήρια και τις αντιδράσεις του λαού. Έτσι τα έθαβαν μέσα στην φυλακή, χωρίς την παρουσία συγγενών.
Ο χώρος αυτός, με τους Σταυρούς και τα μνήματα διαμορφώθηκε μετά την αποχώρηση των Άγγλων. Ο τελευταίος Άγγλος διοικητής των Φυλακών Λευκωσίας παρέδωσε ένα σχεδιάγραμμα, όπου σημειωνόταν πού είχε ταφεί κάθε αγωνιστής. Τέσσερις από τους τάφους φιλοξενούν από δύο αγωνιστές.
Αιωνία τους η μνήμη!
Αθάνατοι!
Δεν ξέρω αν το γνωρίζεις, αλλά η κυρία που είναι στο μαγαζάκι έξω από τα φυλακισμένα μνήματα είναι συγγενής του Ευαγόρα Παλλικαρίδη, του νεαρού αγωνιστή της Ε.Ο.Κ.Α..
Ναι, έχεις δίκιο, είναι η αδερφή του Ευαγόρα, αν θυμάμαι καλά.
@giota
Δεν είναι κακό να αστειευόμαστε. Λυπάμαι μόνο που στην Ελλάδα δεν ήξερα για αυτή την επέτειο. Που έπρεπε να έρθω στην Κύπρο για να μάθω.
Η εικόνα στο θάλαμο εκτελέσεων με τη κρεμάλα φρικιαστική. Δεν μπορώ να φανταστώ πως ένας άνθρωπος τερματίζει τη ζωή του συνανθρώπου του με τέτοιο τρόπο (και όχι μόνο αυτό…)
Καλημέρα!!!
Σπουδαία ανάρτηση.
Απο παιδί έμαθα για τον αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. εναντίον των Αγγλων και μάλιστα δια στόματος του Μιχάλη Βιολάρη. Και όλες εκείνες οι ιστορίες στα μάτια μου φάνταζαν τεράστιες χωρίς να καταλαβαίνω το νόημα.
Και βέβαια θα σου πω πως μια από όλες με συγκίνησε περισσότερο . Του Γρηγόρη Αυξεντίου….που μέσα σε όλα κέρασε τους Αγγλους στο μοναστήρι μεταμφιεσμένος σε καλόγερο χωρίς να τον αναγνωρίσουν ….και ύστερα τον έκαψαν ζωντανό.
Νομίζω ,αν δεν κάνω λάθος ,πως είναι κι αυτός θαμμένος στα *Φυλακισμένα μνήματα*
Ο όλος χώρος των Μνημάτων και των κελιών είναι πολύ επιβλητικός. Στη δε αίθουσα εκτελέσεων σε πιάνει κυριολεκτικά ρίγος.
@tdjm
Ναι, κι ο Αυξεντίου εκεί ετάφη κι ας σκοτώθηκε στην Μονή Μαχαιρά. Οι Άγγλοι όμως φοβούνταν τις αντιδράσεις του λαού και προτίμησαν να τον θάψουν μέσα στη φυλακή.
Πόσο λάθος μαθαίνουμε στην Ελλάδα (αν μαθαίνουμε και τίποτα δηλαδή) την Κύπρο, την Ανεξαρτησία και όσα ακολούθησαν…
Μου έκανε εντύπωση, πάντως, η πράξη του βρετανού διοικητή. Αν σκεφτείς ότι άλλοι κατακτητές αποχωρούσαν και άφηναν πίσω τους συντρίμμια.
καλό μήνα
…και μακάρι να μας εμπνέουν…
@apos
Θίγεις ένα ζήτημα, που πολλές φορές το σκέφτομαι: Τι άφησαν πίσω τους οι Άγγλοι στην Κύπρο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μέσα που χρησιμοποίησαν οι Άγγλοι εναντίον της ΕΟΚΑ ήταν όχι απλώς απάνθρωπα, αλλά κυριολεκτικά κτηνώδη: Τον Αυξεντίου, που αναφέρει ο ELGRECO παραπάνω, τον κάψανε ζωντανο. Και τον Παλλικαρίδη, 18 χρονών παιδί ήταν, πριν τον εκτελέσουν τον βασάνισαν τόσο που είχε τυφλωθεί και είχε χάσει τα δάχτυλα των χεριών του.
Τα θετικά της Αγγλοκρατίας, συνεπώς, δεν πρέπει να αναζητούνται στην στάση τους σε σχέση με τον Αγώνα, όσο στις υποδομές που άφησαν πίσω τους.
Καλό βράδυ Φώτη μου!
Ο παππούς και η γιαγιά της κοπελιάς μου ήτανε μέλη της ΕΟΚΑ. Ο ήρωας της ΕΟΚΑ Μιχαλάκης Καραολής ήταν ξάδελφος τους. Ο παππούς μου περίγραψε το τι του έκαναν όταν τον συνέλαβαν και είναι από θαύμα που επέζησε και δεν πέθανε σαν τον ξάδελφο του. Τον χτυπάγανε με φτυάρια και τσάπες, μπορείτε να το φανταστείτε? Του χανε σπάσει δεν ξέρω και γω πόσα κόκκαλα αλλά να ναι καλά επέζησε και σήμερα μαζί με τη γυναίκα του μας διηγούνται ιστορίες απο τον Αγώνα. Στο σπίτι τους κάτω απο τον φούρνο, είχανε ένα απο τα κρησφύγετα του Αυξεντίου όπου μπορούσαν να κρυφτούν 8-10 άνθρωποι.
Καλημέρα Σοφία. Ήταν δύσκολα χρόνια και το κακό είναι ότι τα βάσανα του Νησιού δεν έχουν περάσει.
@ELGRECO
Σου έχω ξαναπεί, φίλε μου, ότι πρέπει να μας γράψεις πιο αναλυτικά για τις αναμνήσεις του παππού και της γιαγιάς. Η διάσωση και δημοσιοποίησή τους έχουν εθνική σημασία.
Καλά θα περάσεις αν έρθεις στην Κύπρο.
Φιλική συμβουλή: Έλα με στομάχι άδειο (το φαγητό είναι ΠΟΛΥ) και όχι την περίοδο Μάιος-Οκτώβριος. Ήδη εγώ έχω αρχίσει να μπαφιάζω από την ζέστη.
ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΕΟΚΑ