151 με αυτοδυναμία ή 170 με συγκυβέρνηση;

Του Σάκη Μουμτζή

Ας ξεκαθαρίσουμε για μια ακόμα φορά κάποια πράγματα.
1. Με την απλή αναλογική δεν μπορεί να υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση, παρά με ποσοστό κοντά στο 46%. Επίσης, το δεύτερο με το τρίτο κόμμα δεν μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Δε βγαίνουν οι αριθμοί. Συνεπώς, δεν μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση χωρίς το πρώτο κόμμα.
2. Αν υπάρξουν δεύτερες εκλογές με την ενισχυμένη αναλογική, με 38% το πρώτο κόμμα πετυχαίνει μια οριακή... αυτοδυναμία λόγω του κλιμακωτού bonus.
3. Αν υπάρξουν δύο εκλογικές αναμετρήσεις, το προεκλογικό χρονικό διάστημα - μαζί με τις διερευνητικές - θα ξεπεράσει τους δύο μήνες.

Ο πρωθυπουργός άνοιξε τη συζήτηση για το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας. Σε παλιότερες δηλώσεις του είχε πει πως η Νέα Δημοκρατία, μετά τις εκλογές με απλή αναλογική, ευθύς ως λάβει τη διερευνητική εντολή, θα την καταθέσει αμέσως για να μη χάνεται χρόνος. Δηλαδή στοχεύει στην εκ νέου προσφυγή στις κάλπες, ώστε να πετύχει την αυτοδυναμία. 

Αν έχει εν τω μεταξύ αλλάξει τη στρατηγική του, αυτό δε θα το μάθουμε παρά μόνο μετά τις πρώτες εκλογές. Ουδείς σοβαρός πολιτικός αποκαλύπτει τις προθέσεις του για τέτοιας φύσεως ζητήματα πριν την ώρα τους. Αλίμονο αν έλεγε πως δεν με ενδιαφέρει η αυτοδυναμία, γιατί θα επιδιώξω να σχηματίσω κυβέρνηση συνασπισμού από τις πρώτες εκλογές. Θα προκαλούσε αποσυσπείρωση.

Το ίδιο αφελείς ή κακοπροαίρετοι είναι όσοι κατηγορούν τον Ν. Ανδρουλάκη γιατί δεν ξεκαθαρίζει από τώρα τη στρατηγική του ΚΙΝΑΛ σχετικά με τις μετεκλογικές συμμαχίες.

Τούτων δοθέντων, ένα καλό - κατά τη γνώμη μου - ερώτημα είναι τι συμφέρει στον τόπο: 

μια αυτοδύναμη κυβέρνηση με 151 βουλευτές στις δεύτερες εκλογές ή μια κυβέρνηση συνασπισμού με 170 περίπου βουλευτές από τις πρώτες εκλογές;

Το ερώτημα δεν έχει εύκολη απάντηση και πιο πολύ το θέτω προς προβληματισμό. Είναι αυτονόητο πως και οι δύο περιπτώσεις έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους.

Το κυριότερο αρνητικό της αυτοδύναμης κυβέρνησης είναι η οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και το γεγονός πως θα επιτευχθεί - αν επιτευχθεί - μετά από δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
Το αρνητικό των κυβερνήσεων συνασπισμού στην Ελλάδα βρίσκεται στην εγγενή αδυναμία τους να είναι αποτελεσματικές, καθώς οι αποφάσεις για μεγάλα ζητήματα θα είναι αποτέλεσμα συμβιβασμών.

Αν το συγκεκριμενοποιήσω, καθοριστικός παράγοντας αν θα πάμε σε δεύτερη εκλογική αναμέτρηση θα είναι το ποσοστό της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές με την απλή αναλογική. 

Αν κινείται σε ένα επίπεδο που θα αφήνει ελπίδες για αυτοδυναμία, ενδεχομένως ο Κυριάκος Μητσοτάκης να προκαλέσει νέες εκλογές γιατί: 

πρώτον, λόγω του εκλογικού συστήματος η Νέα Δημοκρατία - και αυτοδυναμία να μην πετύχει - θα έχει αυξημένη κοινοβουλευτική παρουσία, και 

δεύτερον, ο πιθανότερος κυβερνητικός εταίρος της, το ΚΙΝΑΛ, θα δει τους βουλευτές του να μειώνονται αισθητά. 

Συνεπώς, η Νέα Δημοκρατία θα προσέλθει στις διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης από καλύτερη θέση, από αυτήν που θα είχε στις εκλογές με απλή αναλογική.

Για τα υπόλοιπα έχουμε καιρό μπροστά μας να τα αναλύουμε, εκτός απροόπτου.