Επόμενο βήμα: Η πυρηνική συνεργασία ΗΠΑ - Ελλάδας

Οι τελευταίες εξελίξεις στα εξοπλιστικά - με την Ελλάδα να αποκτά στρατηγικό πλεονέκτημα στον αέρα χάρη στα F-35 - και στον ενεργειακό χάρτη, με τη συμμετοχή αμερικανικών «κολοσσών» στις έρευνες της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, επιβεβαιώνουν κάτι που μέχρι πριν λίγα χρόνια φάνταζε αδιανόητο: 

Η Ουάσιγκτον έχει επιλέξει την Αθήνα ως προνομιακό εταίρο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Ελλάδα, για πρώτη φορά μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, δεν «συρρικνώνεται» γεωπολιτικά αλλά αναβαθμίζεται – σε ρόλο πύλης και ενεργειακού κόμβου. Με την αμερικανική ομπρέλα, τα επόμενα βήματα μπορούν να είναι μεγάλα: 

Η επαναδρομολόγηση του αγωγού Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας (EastMed) και η ηλεκτρική διασύνδεση, που προς το παρόν «κολλάει» στις γνωστές τουρκικές απειλές.

Όμως το πραγματικά μεγάλο άλμα φαίνεται να έρχεται από αλλού: Την πυρηνική ενέργεια.

Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Chris Wright, σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας στον πυρηνικό τομέα, στο πλαίσιο του ενεργειακού συνεδρίου.

Βλέπε:Υπ. Ενέργειας ΗΠΑ στον ΣΚΑΪ: «Πρέσβης ενός γιγαβάτ η Γκίλφοϊλ» - Ενδεχόμενο συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας

Η είδηση αυτή θάφτηκε κάτω από τον θόρυβο των γεωτρήσεων και των ενεργειακών συμφωνιών, όμως έχει τεράστια σημασία. Γιατί συμπίπτει με μια παγκόσμια επιστροφή στην πυρηνική τεχνολογία.

Στις ΗΠΑ, η εποχή Τραμπ, επανέφερε τον ρεαλισμό της ενεργειακής αυτάρκειας - υδρογονάνθρακες και πυρηνική ενέργεια μαζί με ΑΠΕ, όχι εναντίον τους...

Στην Ευρώπη, η Γερμανία του Μερτς διαλύει σιωπηλά το αντιπυρηνικό δόγμα της Μέρκελ, αναγνωρίζοντας ότι χωρίς πυρηνική ενέργεια, «πράσινη μετάβαση» δεν υπάρχει.

Μια σχετική αναφορά προχθές πως η Ελλάδα οφείλει να ανοίξει οργανωμένα την κουβέντα για την πυρηνική ενέργεια, από τον γενικό γραμματέα Εθνικής Ασφάλειας Θάνο Ντόκο, σε συνέδριο του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων, καταδεικνύει τη δρομολόγηση των σχετικών εξελίξεων. 

Η νέα γενιά κινητών πυρηνικών αντιδραστήρων (SMR) αλλάζει τα δεδομένα: ασφαλέστεροι, μικρότεροι, πιο φτηνοί, με ισχύ που καλύπτει μια μικρή πόλη.

Οι πρώτες εγκαταστάσεις τέτοιων μονάδων στις ΗΠΑ και τον Καναδά δείχνουν ότι η τεχνολογία δεν είναι πλέον «επιστημονική φαντασία».

Αν η Ελλάδα αποφασίσει να προχωρήσει, το πιθανότερο είναι ότι το πρώτο βήμα θα γίνει μέσω της ΔΕΗ ή θυγατρικής της, ενδεχομένως σε γειτονική χώρα με ήδη υπάρχουσα πυρηνική υποδομή, ώστε να αποφευχθούν - ας το πούμε κομψά - οι «γνωστές» ακτιβιστικές κατηγορίες είτε ανθρώπων που απλά ανησυχούν είτε των γνωστών «χρήσιμων ηλιθίων» που χειραγωγούνται από γεωπολιτικούς ανταγωνιστές.

Μια τέτοια επένδυση θα έχει πολλαπλά οφέλη:

• θα διεύρυνε τις επιλογές ενεργειακής επάρκειας και  ανεξαρτησίας,
• θα εξοικειώσει το ελληνικό επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό με την τεχνολογία του μέλλοντος,
• θα αναγκάσει πανεπιστήμια και ΤΕΙ να δημιουργήσουν νέα τμήματα εκπαίδευσης και έρευνας,
• και θα τοποθετήσει τη χώρα στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής αυτάρκειας.

Η Τουρκία έχει ήδη κάνει το βήμα. Η Ελλάδα έχει πλέον τους συμμάχους, τη συγκυρία και την τεχνολογική υποστήριξη.

Οι ΑΠΕ αποτελούν μακροπρόθεσμη στρατηγική επιλογή αλλά χωρίς αποθήκευση, η ζημιά που κάνουν είναι μεγαλύτερη από το όφελος, αφού μέρος της εκτόξευσης των τιμών αποδίδεται στη διαλειμματικότητα (μη σύμπτωση προσφοράς και ζήτησης). Με επαρκή  αποθήκευση και επέκταση της δικτύωσης κανένας δεν γνωρίζει το κόστος παραγωγής και διάθεσης ενέργειας.

Η κάλυψη των αναγκών της χώρας και της Ευρώπης και πολλές διαφορετικές πηγές ενέργειας εξασφαλίζει καλύτερα τη μελλοντική αυτονομία και τον έλεγχο του κόστους.

Κώστας Στούπας