Σε γαλλική περιδίνηση η Ευρώπη

Με το εφιαλτικό σενάριο της νίκης των Ευρωσκεπτικιστών ακροδεξιών δυνάμεων στη Γαλλία, είναι πλέον αντιμέτωπη η Ευρώπη, καθώς η επερχόμενη νίκη του Εθνικού Συναγερμού της Μαρί Λεπέν θα προκαλέσει κραδασμούς, πέραν των γαλλικών συνόρων στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας.

Η απόφαση για τις πρόωρες εκλογές που πήρε ο Εμ. Μακρόν αμέσως μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών χαρακτηρίστηκε «λάθος» ή πάντως μια «ριψοκίνδυνη ζαριά», που αφορά όχι μόνο την τύχη της Γαλλίας, αλλά και της Ευρώπης.

Το RN όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις μετά το θετικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, θα είναι και πάλι πρώτο κόμμα φθάνοντας μια αναπνοή από την αυτοδυναμία, με το κόμμα του κ. Μακρόν να... καταποντίζεται στην τρίτη θέση και στη δεύτερη θέση να αναδεικνύεται η αριστερή συνασπισμένη αντιπολίτευση του Μελανσόν.

Ο μεγάλος κίνδυνος πλέον είναι ότι η Γαλλία θα βρεθεί την επομένη των εκλογών έρμαιο μεταξύ ενός προέδρου αδύναμου και με δεμένα χέρια και ενός κοινοβουλίου που θα ελέγχεται από μια σκληρή αντιευρωπαϊκή δύναμη.

Αν μάλιστα κατορθώσει να εξασφαλίσει το RN αυτοδυναμία στη βουλή, η σε συνεργασία με κάποιο άλλο μικρο κόμμα τότε θα υπάρξει το εφιαλτικό σενάριο της λεγόμενης «συγκατοίκησης», με έναν πρόεδρο και ένα εχθρικό και αντίθετο προς τον ίδιο Κοινοβούλιο.

Οι συντηρητικοί πρωθυπουργοί Ζακ Σιράκ και Εντουάρ Μπαλαντούρ συνεργάστηκαν με τον σοσιαλιστή πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν στις δεκαετίες του 1980 και 1990, ενώ ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Λιονέλ Ζοσπέν, εφάρμοσε τη συγκατοίκηση με τον Σιράκ, στην προεδρία, από το 1997 έως το 2002. Η μεγάλη διαφορά όμως ήταν ότι παρά τις ιδεολογικές διαφορές οι ηγέτες αυτοί ανήκαν στο συστημικό πολιτικό τόξο. 

Αν κανένα κόμμα δεν έχει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία τότε δύο ενδεχόμενα υπάρχουν: Είτε αυτό της συνεργασίας της παράταξης Μακρόν με την Αριστερή παράταξη, αν βεβαίως μπορούν από κοινού να αποκτήσουν την απόλυτη πλειοψηφία, είτε του σχηματισμού μίας «κυβέρνησης προσωπικοτήτων». 

Το να συνεχίσει να κυβερνά τη χώρα η παράταξη Μακρόν χωρίς να έχει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία υπήρξε εξαιρετικά δύσκολο τα τελευταία δύο χρόνια που ήταν πρώτο κόμμα και είχε τουλάχιστον τη σχετική πλειοψηφία. Το να συνεχιστεί η ίδια κατάσταση με την παράταξη Μακρόν να είναι το τρίτο κόμμα στη Γαλλία, είναι μάλλον απίθανο. Και με δεδομένο ότι η προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών δεν μπορεί να γίνει με βάση το γαλλικό Σύνταγμα, πριν από την πάροδο ενός χρόνου από τις προηγούμενες, η μόνη πολιτική εξέλιξη που θα μπορούσε να προκαλέσει νέα δεδομένα στην πολιτική ζωή της χώρας είναι η παραίτηση του προέδρου Μακρόν. Κάτι που ωστόσο ο ίδιος έχει αποκλείσει κατηγορηματικά.

Ακόμη όμως και μια κυβέρνηση μειοψηφίας με ένα παραλυμένο και πολυδιασπασμένο Κοινοβούλιο σημαίνει ότι η Γαλλία θα μπει σε πολιτική περιδίνηση η οποία φυσικά δε θα αφήσει ανεπηρέαστη την ίδια την Ε.Ε. αλλά και το ΝΑΤΟ, καθώς οι εκτελεστικές εξουσίες του προέδρου εξαρτώνται από τη στήριξη του Κοινοβουλίου την οποία δε θα διαθέτει. Και θα εξελιχθεί σε μια αναμέτρηση με στόχο να εξαναγκασθεί ο πρόεδρος Μακρόν σε πρόωρη προσφυγή και σε προεδρικές εκλογές.

Ο Εμ. Μακρόν μέχρι τώρα έχει αναδειχθεί στον βασικό υποστηρικτή της ευρωπαϊκής ενοποίησης και θα έχει να αντιμετωπίσει μια πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο που έχει ένα διαφορετικό όραμα για την Ευρώπη, με τις εξουσίες να επιστρέφουν στα κράτη» σε μια «Ευρώπη των Εθνών».

Ο Μακρόν την επόμενη ημέρα δύσκολα θα μπορέσει με το ίδιο σθένος να επιμείνει και να προωθήσει στρατηγικού χαρακτήρα επιλογές όπως της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης, τη στροφή στην καινοτομία και σε μια αυτόνομη πολιτική που θα επαναφέρει την Ευρώπη στο παγκόσμιο παιγνίδι την ώρα που διαμορφώνεται μια νέα Παγκόσμια Τάξη με πόλους τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Την ώρα των μεγάλων επιλογών για την Ευρώπη με τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα να είναι σε εξέλιξη, τον πόλεμο της Ουκρανίας να είναι σε κρίσιμη καμπή, στη Μ.Ανατολή η κρίση να κλιμακώνεται και με κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν από τα δικαιώματα μέχρι τη μετανάστευση, η Γαλλία μια από τις κινητήριες δυνάμεις της Ευρώπης κινδυνεύει να βρεθεί ανίσχυρη και αδύναμη.

Ο υποψήφιος πρωθυπουργός και προσωπική επιλογή της Λεπέν, Τζορντάν Μπαρμπελά (28 ετών) εφόσον το RN κερδίσει αυτοδυναμία δήλωσε ότι η ανάληψη της κυβέρνησης από το RN θα σημαίνει την επιστροφή της Γαλλίας στη «Ευρωπαϊκή σκηνή για την προάσπιση των συμφερόντων της». Όμως το RN θα επιδιώξει εξαιρέσεις για ένα μεγάλο αριθμό Ευρωπαϊκών κανόνων για τη Γαλλία, τη χώρα ιδρυτικό μέλος της ΕΕ, δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και βασικό πυλώνα της Γαλλογερμανικής ατμομηχανής της Ε.Ε.

Πλέον συνθήματα όπως η αποχώρηση από την Ευρωζώνη η ακόμη και από την Ε.Ε. που υπήρχαν στο μανιφέστο του κόμματος έχουν εγκαταλειφθεί καθώς το 2017 οδήγησαν σε μια ταπεινωτική ήττα από το κόμμα του κ.Μακρόν.

Το RN επιδιώκει την υιοθέτηση νομοθεσίας για «εθνική προτίμηση» στις Γαλλικές επιχειρήσεις και τη γεωργία κατά παράβαση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Κοινής αγοράς, αναθεώρηση των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της Ε.Ε. και αποτροπή της κάθε περαιτέρω διεύρυνσης της Ε.Ε. Με την αντιευρωπαϊκή ατζέντα του RN θα ακυρωθούν οι ελπίδες για κοινό δανεισμό της Ε.Ε. ώστε να χρηματοδοτηθεί η Κοινή Άμυνα και η πράσινη μετάβαση.

Η νίκη των Ευρωσκεπτικιστών ακροδεξιών στη Γαλλία θα είναι το δεύτερο σοκ στην Ευρώπη μετά τον εκλογικό θρίαμβο της Μ. Μελόνι στην Ιταλία. Όμως η Ιταλίδα πρωθυπουργός έδειξε να προσαρμόζει πιο εύκολα την εθνικιστική - ευρωσκεπτικιστική ατζέντα της στο «ευρωπαϊκό κοστούμι», από όσο θα μπορούσε να πράξει το RN στη Γαλλία παρά την προσπάθεια της Λεπέν με την προβολή του 28χρονου Μπαρμπελά να απαλλαγεί από το ακροδεξιό προφίλ που κληρονόμησε το κόμμα της από τον ίδιο τον πατέρα της.

Όπως όμως δήλωνε ένας Γάλλος αναλυτής στις Βρυξέλλες «η ΕΕ μπορεί, αν και με δυσκολία, να καταπιεί μια κάπως ευρωσκεπτικιστική Ιταλία αλλά δεν μπορεί να καταπιεί μια ευρωσκεπτικιστική Γαλλία».

Νίκος Μελέτης