Το παραμύθι της «εξαήμερης εργασίας» δεν έχει δράκο

Στα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορεί ένα βίντεο, το οποίο περιέχει αποσπάσματα από μια αμερικανική εκπομπή που κάνει αναφορά στην «εξαήμερη εργασία», που «ισχύει πλέον στην Ελλάδα». 

Το συγκεκριμένο βίντεο έχει πραγματοποιήσει χιλιάδες θεάσεις, με αποτέλεσμα να έχει ξεκινήσει ένα κύμα αντιδράσεων, διαμαρτυριών και καταγγελιών κυρίως ανάμεσα στους νέους, απέναντι σε αυτό το «γεγονός».

Έτσι διαβάζουμε αναρτήσεις, παρεμβάσεις και σχόλια περί κατάργησης της πενθήμερης εργασίας, περί καταπάτησης της 40ωρης απασχόλησης, περί κύματος απολύσεων, περί παράβασης της νομοθεσίας και περί αυθαιρεσιών της εργοδοσίας. 

Η νέα ρύθμιση παρομοιάζεται με επιστροφή στον εργασιακό Μεσαίωνα της «εξαήμερης εργασίας, την ίδια στιγμή που στην υπόλοιπη Ευρώπη εφαρμόζεται η τετραήμερη εργασία»...

Με δυο λόγια το κυρίαρχο αφήγημα της «εξαήμερης απασχόλησης», έχει σαν σκοπό την τροφοδότηση μιας νέας προσπάθειας δημιουργίας αναταραχής, «αγωνιστικής επαγρύπνησης» και «επαναστατικής ετοιμότητας» από τους κατ’ επάγγελμα υπερασπιστές των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ωστόσο το κυρίαρχο αφήγημα συγκρούεται με την ίδια την πραγματικότητα. Και το κυριότερο, είναι ότι δεν έχει δράκο.

Διότι ούτε η πενθήμερη εργασία, αλλά ούτε και το 40ωρο καταργούνται με την υιοθέτηση της συγκεκριμένης ρύθμισης.

Η ρύθμιση αφορά μόνο τις επιχειρήσεις που λειτουργούν αδιαλείπτως. Δηλαδή κατά βάση, τις επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα, με κυλιόμενες βάρδιες, χωρίς να διακόπτεται η παραγωγική τους διαδικασία. Λέμε κατά βάση, διότι κατ’ εξαίρεση η ρύθμιση μπορεί να εφαρμοσθεί και για επιχειρήσεις που λειτουργούν σε 24ωρη βάση για 5 ή για 6 ημέρες την εβδομάδα.

Σύμφωνα με τη ρύθμιση, η έκτη ημέρα απασχόλησης έχει έκτακτο χαρακτήρα και καλύπτει τον αυξημένο φόρτο εργασίας για την επιχείρηση. Επομένως η ρύθμιση της έκτης ημέρας απασχόλησης δεν αφορά σε καμιά περίπτωση το σύνολο των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων, αλλά μόνο τις επιχειρήσεις που λειτουργούν σε 24ωρη βάση, με κυλιόμενες βάρδιες σε 7ήμερη, 6ήμερη ή 5ήμερη βάση. Και σε αυτές, η έκτη ημέρα δεν αποκτά μόνιμο χαρακτήρα.

Μέχρι σήμερα οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις οι οποίες εμφάνιζαν έκτακτες βραχυχρόνιες ανάγκες κάλυψης θέσεων εργασίας και τους Χ ή Ψ λόγους, είτε απασχολούσαν τους υπάρχοντες εργαζόμενους για μια έκτη ημέρα, με άτυπο και μη νόμιμο τρόπο, είτε προσλάμβαναν εκτάκτως εργαζόμενους για να καλύψουν τις συγκεκριμένες ανάγκες.

Αμφότεροι οι τρόποι ήταν προβληματικοί. Οι εργαζόμενοι της επιχείρησης απασχολούντο εκτάκτως χωρίς να είναι νομικά κατοχυρωμένοι. Και οι νεοπροσλαμβανόμενοι μέχρι να εκπαιδευτούν, να εξειδικευτούν και να μάθουν τη δουλειά, αποχωρούσαν, με αποτέλεσμα ούτε οι ίδιοι, αλλά ούτε και οι εργοδότες να μένουν ικανοποιημένοι.

Έτσι η νέα ρύθμιση βάζει μια τάξη στα πράγματα, αφού παρέχει τη δυνατότητα, κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις, της κατ’ εξαίρεση «έκτης ημέρας έκτακτης εργασίας».

Όποια επιχείρηση επιθυμεί να κάνει χρήση αυτής έκτακτης έκτης ημέρας απασχόλησης, θα πρέπει να έχει τη συναίνεση του εργαζόμενου. Θα πρέπει υποχρεωτικά να καταβάλλει στον εργαζόμενο προσαυξημένο ημερομίσθιο 40% εάν εργασθεί εκτάκτως το Σάββατο, και 115% εάν εργασθεί εκτάκτως Κυριακές ή αργίες. Και η όλη διαδικασία πραγματοποιείται και ελέγχεται μέσω των ψηφιακών καρτών εργασίας και του ψηφιακού περιβάλλοντος του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ.

Με αυτόν τον τρόπο ρυθμίζονται πάγια αιτήματα των εργοδοτών για ευελιξία στην τρέχουσα αγορά εργασίας. Ευελιξία που απαιτείται από τις πραγματικές ανάγκες μιας περιορισμένης κατηγορίας επιχειρήσεων που καλούνται να αντιμετωπίσουν μία έκτακτη ανάγκη, η οποία πρέπει να καλυφθεί από εξειδικευμένο και μόνο προσωπικό.

Ταυτόχρονα ρυθμίζεται και ελέγχεται η αδήλωτη, η ανασφάλιστη και η απλήρωτη εργασία που αποτελούσε κοινή πρακτική για πολλά χρόνια στο χώρο της παραγωγής και των υπηρεσιών. Με σκοπό την προστασία των εργαζομένων που αποτελούν τον αδύναμο κρίκο της σχέσης επιχείρησης - εργαζομένου.

Κωνσταντίνος Χαροκόπος