Σενάριο εσωτερικής χρεοκοπίας εν όψει...

Οι τελευταίες εξελίξεις ιχνηλατούν ένα σχέδιο χρεοκοπίας της Ελλάδας εντός της Ευρωζώνης. 

Οι εταίροι τηρούν σκληρή στάση σε σχέση με την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών της χώρας, την αποπληρωμή δηλ. των δανείων που λήγουν, ενώ από την άλλη η ΕΚΤ μετά από περίοδο «σταγονόμετρου» προχθές αύξησε...

κατά 1,2 δισ. ευρώ τον έκτακτο μηχανισμό αύξησης ρευστότητας των Ελληνικών Τραπεζών (ELA).

Η ΕΚΤ αύξησε το όριο του ELA από τα 69,8 δισ. ευρώ στα 71 δισ., αλλά ταυτόχρονα έβαλε φραγμό στην έκθεση των τραπεζών στο ελληνικό δημόσιο.

Από την άλλη πλευρά οι εταίροι και δανειστές ζητούν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που θα έχουν περάσει από τη Βουλή προκειμένου να εκταμιευτούν οι δόσεις που θα καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό και θα αφήσουν τον προϋπολογισμό να ανασάνει. 

Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη καθώς οι μεταρρυθμίσεις που θα απελευθερώσουν ρευστότητα πρέπει να περάσουν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ μεγάλο μέρος της οποίας δεν χάνει ευκαιρία να δηλώνει πόσο τις απεχθάνεται. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του κ. Λαφαζάνη περί του αδιαίρετου της κρατικής ΔΕΗ. 

Η ΔΕΗ όμως και η ενέργεια αποτελούν κομβικό στοιχείο για την οικονομία. Είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος πως η Ελλάδα μπορεί να παραμείνει στο ευρώ και την ΕΕ χωρίς ανοιχτή και ανταγωνιστική αγορά ενέργειας, κατάσταση που δεν μπορεί να υπάρξει με τη διατήρηση ενός κρατικού μονοπωλίου με δεσπόζουσα θέση. 

Οι κινήσεις δείχνουν πως σταδιακά, μήνα με το μήνα μέσω της έλλειψης ρευστού, το ελληνικό δημόσιο οδηγείται σε στάση πληρωμών, ενώ οι τράπεζες που βρίσκονται υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, έστω και με το σταγονόμετρο διατηρούνται στη ζωή, παρά τη μαζική φυγή καταθέσεων. 

Δημοσιονομική θηλειά...
Η εικόνα του πρώτου διμήνου σε σχέση με τα έσοδα και τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού σύμφωνα με το ρεπορτάζ είναι η εξής:

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού στο δίμηνο Ιανουαρίου Φεβρουαρίου  ανήλθε σε 7.790 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας υστέρηση κατά 967 εκατ. ευρώ ή 11,0 % έναντι του στόχου. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 7.984 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 843 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (8.827 εκατ. ευρώ). 

Η πρώτη παρατήρηση είναι πως οι δαπάνες καίτοι μειωμένες κατά 843 εκατ. έναντι των προϋπολογισθέντων είναι περισσότερες από τα πραγματοποιηθέντα έσοδα. Είναι προφανές πως έχουν μετατεθεί δαπάνες πλην μισθών και συντάξεων για τους επόμενους μήνες...

Οι δαπάνες αυτές αργά ή γρήγορα θα πρέπει να καταβληθούν, αλλιώς θα προκύψουν ελλείψεις σε φάρμακα, καύσιμα, συντήρηση δρόμων κλπ.

Επιπλέον και η πορεία της ιδιωτικής οικονομίας από την οποία συναρτώνται τα έσοδα δεν εμφανίζει ενθαρρυντικά σημάδια, τόσο λόγω της αβεβαιότητας όσο και της δύσκολης κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες...

Εσωτερική στάση πληρωμών...
Ακόμη και να ξεμπλοκάρουν κάποιες δόσεις που θα καλύψουν τρύπες του χρηματοδοτικού κενού, ο προϋπολογισμός τους επόμενους μήνες θα είναι δύσκολο να εκτελεστεί όπως έχει σχεδιαστεί για δύο λόγους:

α) Ο ένας είναι το μακροχρόνιο αδιέξοδο της υπερφορολόγησκς νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν εξαντλήσει τη φοροδοτική τους ικανότητα. Τα 76 δισ. των ανεξόφλητων οφειλών που συνεχίζουν να αυξάνονται είναι η απόδειξη αυτού. 

β) Ο άλλος είναι η οικονομική επιβράδυνση που έχει επιφέρει στην εσωτερική αγορά η προεκλογική και μετεκλογική περίοδος λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας που προκαλούν οι ασυνάρτητες αριστερές ρητορικές της κυβέρνησης. Η επιβράδυνση αυτή δεν έχει αποτυπωθεί ακόμη στα στατιστικά στοιχεία, αλλά το επιχειρηματικό ρεπορτάζ με την αμεσότητά του την αποτυπώνει ευκρινώς. 

Η επιβράδυνση θα φέρει αύξηση της ανεργίας μετά μια περίοδο μείωσης το 2014 και μείωσης των κρατικών εσόδων και ασφαλιστικών εισφορών.

Ακόμη και να καλυφθεί τους επόμενους μήνες το χρηματοδοτικό κενό με την εκταμίευση δόσεων και έλευση νέων πιστωτικών γραμμών στα πλαίσια ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης του χρέους (κάτι που μοιάζει πιθανό), το δημοσιονομικό που επωάζεται είναι δύσκολο να καλυφθεί.

Δημοσιονομικό κενό σημαίνει ελλείψεις στα νοσοκομεία, τα σχολεία, τους δήμους που κάποια στιγμή θα ακουμπήσουν το σκληρό πυρήνα των δημοσίων δαπανών που είναι οι μισθοί και οι συντάξεις. 

Τότε θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στη μείωση μισθών και συντάξεων ή την αποπληρωμή μέρους αυτών με κρατικές εκδόσεις (IOU΄s), γεγονός που θα αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς διπλό νόμισμα και τη δραχμή.

Αν συμβεί αυτό η κυβέρνηση θα βρεθεί προ δύσκολων αποφάσεων και εσωκομματικών αντιδράσεων, γεγονός που θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για πολιτικές εξελίξεις.

Το γεγονός πως η ΕΚΤ προχθές αύξησε το όριο ELA με ένα ποσό διπλάσιο από τις προηγούμενες φορές, ενισχύει το σενάριο μιας μερικής στάσης πληρωμών εντός του ευρώ. Αποτελεί ενθαρρυντικό γεγονός και μειώνει τις πιθανότητες ενός Grexit...

Κώστας Στούπας
Πηγή:www.capital.gr