Προσκεκλημένος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)
στο πλαίσιο της παρουσίασης του βιβλίου
“Greece: From Exit to Recovery?” των Θ. Πελαγίδη και Μ. Μητρόπουλου, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος “European Growth Project” που υλοποιεί το Brookings Institution, με την υποστήριξη του ΙΣΝ, για την έρευνα της χρηματοοικονομικής κρίσης σε Ελλάδα και Ευρώπη, o Κεμάλ Ντερβίς μίλησε στο Capital.gr. για την ελληνική κρίση, την παρατεταμένη ύφεση, τους τομείς που μπορούν να οδηγήσουν σε ταχύτερη ανάκαμψη και για το προαπαιτούμενο μιας «εθνικής συνεννόησης» προκειμένου να επιτευχθεί ταχύτερα ο στόχος...
Ο γνωστός Τούρκος οικονομολόγος, αντιπρόεδρος σήμερα του Brooking Institute, ενός από τα πιο γνωστά think tank των ΗΠΑ και πρώην επικεφαλής του Προγράμματος του ΟΗΕ για την Ανάπτυξη, είχε σχεδιάσει και εφαρμόσει στα πρώτα στάδιά του, το πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με το οποίο η Τουρκία αντιμετώπισε την κρίση του 2001 και στήριξε τη θεαματική ανάκαμψή της την επόμενη δεκαετία. Στη συνέχεια, ως πρώην υπουργός Οικονομικών της χώρας υλοποίησε ένα ευρύτατο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για να αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση της οικονομίας, σε μια εποχή που η Άγκυρα αντιμετώπιζε οξεία οικονομική κρίση που συνοδεύτηκε από το κλείσιμο τραπεζών, την άνοδο του πληθωρισμού και την ταχεία και διαρκή υποτίμηση της τουρκικής Λίρας.
Το 2005 ο Ντερβίς ανέλαβε την διοίκηση του Προγράμματος για την Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών και από το 2009 εντάχθηκε στο δυναμικό του Brookings Institution. Με την ιδιότητα του αντιπροέδρου του ιδρύματος βρέθηκε στην Αθήνα και συνομίλησε με το Capital.gr. Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης.
Συνέντευξη στον Νίκο Χρυσικόπουλο
Κύριε Ντερβίς, έχετε συχνά διατυπώσει εντάσεις για το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα. Ύστερα από τις αστοχίες που προηγήθηκαν, θεωρείτε ότι υπάρχει πραγματικά περιθώρια μιας ουσιαστικής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας;
Ξέρετε, οι άνθρωποι και τα έθνη έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτικοί. Για το λόγο αυτό είμαι αισιόδοξος, περισσότερο από πολλούς άλλους, για την ανάκαμψη της Ελλάδας. Η ιστορία έχει δείξει ότι το ανθρώπινο γένος διαθέτει τεράστιες ικανότητες προσαρμογής. Υπάρχουν αθρόα παραδείγματα εθνών που πέρασαν από απίστευτες περιπέτειες, από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και βρήκαν το δρόμο τους προς την ευημερία. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι έπρεπε να γίνουν έτσι τα πράγματα! Θα μπορούσε ο δρόμος προς την έξοδο από την κρίση να ήταν πιο βατός. Τώρα, ωστόσο, είναι ώρα να κοιτάξετε μπροστά. Από την πλευρά μου είναι πιο αισιόδοξος τώρα για την πορεία σας προς την έξοδο από την κρίση.
Σε ποιους τομείς μπορεί να εστιάσει η ελληνική οικονομία για να πετύχει ταχύτερη ανάκαμψη;
Νομίζω ότι πρέπει να δοθεί βάρος και σε άλλους τομείς, πέραν του τουρισμού και της ναυτιλίας. Πρόκειται για δύο εξαιρετικής σημασίας κλάδους αναμφισβήτητα, θα συνεχίζουν να αποτελούν, όμως πρέπει να στρέψετε το βλέμμα σας στην τεχνολογία, να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ της εκπαίδευσης, της ερευνητικής κοινότητας και του χρηματοδοτικού κλάδου προκειμένου να υποστηριχθούν νέες μορφές επιχειρηματικότητας.
Εξίσου σημαντικό, εάν όχι σημαντικότερο, για να πετύχει η προσπάθεια που καταβάλλετε ως χώρα είναι να επιτευχθεί μια εθνική συνεννόηση. Η πολιτική είναι ένας διαρκής αγώνας, θα έπρεπε όμως να επικρατεί μεγαλύτερη άμιλλα. Το έχω πει συχνά σε φίλους μου πολιτικούς στην Τουρκία: αν η πολιτική που ασκείται γίνει υπέρ το δέον διαιρετική και οδηγεί σε πόλωση, μπορεί να είναι εξαιρετικά επιζήμια. Πιστεύω ακράδαντα πως τα έθνη που μπορούν να πετυχαίνουν πολιτικούς συμβιβασμούς στο εσωτερικό τους πετυχαίνουν. Δείτε, λόγου χάρη, το παράδειγμα της Γερμανίας και την ικανότητα των πολιτικών τους να βρίσκουν ένα κοινά αποδεκτές πολιτικές και να τις εφαρμόζουν.
Εμείς, λοιπόν, στον ευρωπαϊκό Νότο χρειαζόμαστε να επιτυγχάνουμε σε μεγαλύτερο βαθμό εθνικούς συμβιβασμούς, μια εθνική συνεννόηση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, αλλά και μεταξύ των κοινωνικών και οικονομικών δυνάμεων. Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι είστε μια χώρα, μια μεγάλη οικογένεια και απαιτείτε να είστε αλληλέγγυοι για να πετύχετε.
Θεωρείτε πως αυτό είναι εφικτό στην Ελλάδα του σήμερα;
Νομίζω ότι ο πολιτικός σας κόσμος πρέπει να κάνει το πρώτο βήμα για να γίνει εφικτό. Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να σταματήσουν να υπάρξουν αντιπαραθέσεις, αυτό θα ήταν ουτοπικό. Πρέπει όμως να μπει ένα τέλος σε καταστροφικές πολιτικές.
Θεωρείστε ο αρχιτέκτονας του τουρκικού οικονομικού θαύματος στην Τουρκία, αναλαμβάνοντας έπειτα από 22 χρόνια στην Παγκόσμια Τράπεζα και σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, στις αρχές του 2001, καθήκοντα υπουργού Οικονομικών. Πιστεύετε πως ένα “μοντέλο Ντερβίς” θα ήταν ιδανικότερο για την ελληνική περίπτωση;
Δυστυχώς η Ελλάδα βίωσε μια εξαιρετικά μεγάλη περίοδος ύφεσης και δημοσιονομικής προσαρμογής. Στην Τουρκία οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις που υλοποιήσαμε έγιναν ταχύτατα με αποτέλεσμα τη μείωση κατά 8% του τουρκικού ΑΕΠ το 2001, να διαδεχθεί μια άνοδος επίσης της τάξης του 8% το 2002. Οι άνθρωποι, οι πολίτες μιας χώρας μπορούν να κατανοήσουν ότι γίνεται μια σκληρή προσπάθεια και να περιμένουν για ένα χρόνο, για κάποιο διάστημα.... Η ύφεση όμως στην Ελλάδα κράτησε πάρα πολύ.
Τι θα μπορούσε να είχε γίνει;
Η καλύτερη συμβουλή που μου έδωσαν όταν ανέλαβα το υπουργείο Οικονομικών της Τουρκίας ήταν η εξής: αφιέρωσε το 50% του χρόνου σου να εξηγήσεις το σχέδιό σου, βγες έξω, μίλα με τον κόσμο, με τα σωματεία, με τους επιχειρηματίες, πήγαινε στις μικρές πόλεις. Μην κλειστείς στο γραφείο σου προσπαθώντας να δουλέψεις με τους αριθμούς. Βάλε κάποιον άλλον να το κάνει αυτό, ο δικός σου ρόλος είναι να εξηγήσεις και να δώσεις το αίσθημα της σιγουριάς στον κόσμο ότι το πρόγραμμα, το σχέδιο θα πετύχει. Ειλικρινά, ήταν η καλύτερη συμβουλή που μου έδωσαν, δεδομένου του αποτελέσματος. Παρά το ότι πάρθηκαν πολύ σκληρά μέτρα, οι αντιδράσεις ήταν ήπιες, δεν είχαμε μεγάλες απεργίες που θα μπορούσαν να ακυρώσουν την προσπάθεια. Το μήνυμα που στέλνεις είναι σημαντικό. Πραγματικά, η οικονομία είναι ψυχολογία. Μόλις οι άνθρωποι πιστέψουν ότι το σχέδιο μπορεί να πετύχει, αρχίζει να πετυχαίνει!
Εάν σας δίνονταν η ευκαιρία να δώσετε εσείς μια συμβουλή στον Έλληνα πρωθυπουργό, ποιά θα ήταν αυτή;
Πρώτον, εστίαση στις υποδομές, έμφαση στο επόμενο κύμα της διεθνούς οικονομικής δραστηριότητας, δημιουργία νέων βιομηχανιών και προσπάθεια διαρκούς υποστήριξης τους. Δεύτερον, προσπαθήστε να πείσετε την Ε.Ε., από κοινού με ηγέτες και πολιτικούς όπως ο Μάριο Ρέντσι και ο Εμανουέλ Βάλς και άλλους ότι η νομισματική ένωση συνεπάγεται και μεγαλύτερη συνοχή στην Ευρώπη. Δεν είστε μόνοι σας, είστε μέλος της ευρωπαϊκής ένωσης. Μέρος της λύσης στην Ελλάδα βρίσκεται έξω από τα ελληνικά σύνορα, στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες. Είναι στο χέρι σας να τη διεκδικήσετε.
Πηγή:www.capital.gr
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου