Η επόμενη μέρα θα είναι εφιαλτική!

Αυτό το άρθρο γράφτηκε πριν τις εκλογές και δημοσιεύτηκε στο newstime.gr

Το αναδημοσιεύω για όσους δεν το έχουν διαβάσει.

Η επόμενη μέρα μετά τις εκλογές, θα είναι εφιαλτική για την κυβέρνηση που θα αναλάβει την εξουσία και εφιαλτική για το μέσο Eλληνα πολίτη. 

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, υπήρχε η προσδοκία εκ μέρους πολλών, ότι η είσοδός μας στη Νομισματική Ενωση θα άλλαζε την Ελλάδα.
Είχαμε όλοι το αίσθημα ότι το ευρώ θα φέρει μια καινούρια εποχή για την ελληνική οικονομία.
Και, πράγματι, το ευρώ ανταποκρίθηκε στην προσδοκία..

Για πρώτη φορά, καταφέραμε να έχουμε χαμηλό πληθωρισμό και, για πρώτη φορά, το νόμισμα που είχε ο μέσος Ελληνας πολίτης δεν έπεφτε σε αξία.
Αποτέλεσμα είναι ότι είχαμε κατακόρυφη άνοδο του βιοτικού...
επιπέδου (κυρίως, λόγω αύξησης της αγοραστικής δύναμης).
Υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι η ένταξη στην Ευρωζώνη οδήγησε σε αύξηση της ανεργίας στην Ελλάδα.
Ομως, αυτό δεν ισχύει.
Το χρόνιο πρόβλημα της ανεργίας δεν είχε σχέση με το ευρώ, αλλά με τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, κυρίως της ανταγωνιστικότητας.
Η Αγγλία την ίδια περίοδο, είδε την ανεργία στα χαμηλότερα επίπεδα από τότε που υπήρχαν αρχεία (πάνω από 100 χρόνια).
Προκειμένου να προσαρμοστούμε με τα υπόλοιπα ανεπτυγμένα κράτη, η ΕΕ συγχρηματοδοτεί (ακόμα και σήμερα) τα μεγάλα έργα υποδομής, καθώς και την αναδιοργάνωση της οικονομίας μας.
Δυστυχώς, δεν καταφέραμε και πολλά, όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία.
Ετσι, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας έζησε 10 χρόνια ραγδαίας ανάπτυξης, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας όλο και χειροτέρευε.
Το 2005 η διεθνής κατάταξη της Ελλάδας, όσον αναφορά την ανταγωνιστικότητα, κατρακύλησε από την 35η θέση το 2005, στη 71η θέση το 2009 –την ίδια ώρα που η γειτονική Σλοβενία πήγε από την 42η θέση στην 37η θέση.
Τα χαμηλά επιτόκια, που ήταν προϊόν του ευρώ αλλά και της παγκόσμιας οικονομικής ευημερίας, επίσης, δεν απέδωσαν.
Η ελληνική ανάπτυξη περιορίστηκε, σχεδόν αποκλειστικά, στην κατασκευαστική δραστηριότητα και στα δημόσια έργα.
Αυτή την εξάρτησή μας από την οικοδομή, θα την πληρώσουμε. Με τουλάχιστον,150.000 απούλητα διαμερίσματα και την ανεργία να καλπάζει, η όρεξη για νεόδμητα σπίτια έχει μειωθεί σημαντικά. Πέραν αυτού, οι τράπεζες πλέον δεν δίνουν απλόχερα δάνεια και το γεγονός ότι το 85% των Ελλήνων έχουν δικό τους σπίτι, θα βάλει φρένο στην οικοδομή (και στην ανάπτυξη) για πάρα πολλά χρόνια. Πιστεύοντας ότι ο οικοδομικός οργασμός θα διαρκέσει για πάντα, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν προσπάθησε να έρθει να επιβάλλει τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία. Με άλλα λόγια, το χαρτί που ονομάζαμε “η είσοδος μας στην ΕΕ”, κάηκε.
Στη συνέχεια, είχαμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Και εδώ οι προσδοκίες ήταν πολύ μεγάλες.
Μεταξύ άλλων, όλοι είχαμε προσδοκίες για ένα τουριστικό μέρισμα.
Η λογική ήταν ότι, αφού θα παίρναμε τέτοια παγκόσμια προβολή, λογικό θα ήταν να είχαμε περισσότερο τουρισμό τα επόμενα χρόνια.
Νομίζαμε ότι το μονοπώλιο που είχαμε στον τουρισμό στη Νοτιοανατολική Ευρώπη θα διαρκούσε για πάντα.
Λίγοι υπολόγισαν ότι η Κροατία σήμερα θα ήταν από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές μας.
Ακόμα λιγότεροι σκέφτηκαν ότι η Αλβανία θα μπορούσε να μπει στα χωράφια του κατεξοχήν εθνικού μας προϊόντος, όπου ελληνικοί όμιλοι σήμερα επενδύουν στον κλάδο του τουρισμού στη γειτονική χώρα.
Αποτέλεσμα ήταν ότι οι προσδοκίες και εδώ διαψεύστηκαν.
Το μόνο που κατάφερε ο ελληνικός τουρισμός με τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν να μείνει στάσιμος για μερικά χρόνια.
Αντιθέτως, όλοι οι γείτονές μας -και ειδικά η Τουρκία- έχουν δει αύξηση του μεριδίου αγοράς τους. Επίσης, κανείς δε σκέφτηκε τι θα κάνουμε με τα Ολυμπιακά έργα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σήμερα, οι περισσότερες από αυτές τις υποδομές, έχουν αφεθεί στην τύχη τους.
Το μόνο που μας έμεινε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι ο λογαριασμός.
Τα αποτέλεσμα το βλέπουμε σήμερα.
Τα δίδυμα ελλείμματα στον προϋπολογισμό και στις τρέχουσες συναλλαγές (7.2% και 10% στο Α’ εξάμηνο) είναι πέραν από ο,τιδήποτε μπορεί να αντέξει η οικονομία.
Η ανάπτυξη, τελικά, αποδείχτηκε συνάρτηση του δημόσιου χρέους.
Η Ελλάδα, πλέον, είναι η δεύτερη πιο υπερχρεωμένη χώρα στον κόσμο, μετά την Ιαπωνία.
Αν σε αυτό προσθέσουμε και τις επιταγές, που ουσιαστικά είναι “off balance sheet item” (αόρατες πιστώσεις στο σύστημα και δεν καταγράφονται), τότε δεν αποκλείεται να είμαστε ακόμα πιο μοχλευμένοι και από την Ιαπωνία.
Οι τρεις πυλώνες της αναπτυξιακής στρατηγικής της Ελλάδος την τελευταία δεκαετία – Είσοδος στην ΕΕ, Ολυμπιακοί Αγώνες, Πιστωτική επέκταση – τελικά, κάηκαν. Δυστυχώς για όλους μας, δεν υπάρχει τίποτα στον ορίζοντα να τις αντικαταστήσει.

Γιώργος Καισάριος