Ποιους θα βαρύνουν οι νέοι φόροι

Ξεκαθαρίζει πλέον εντός της εβδομάδος το φορολογικό τοπίο καθώς «κλείδωσαν» οι αλλαγές που θα ανατρέψουν το ισχύον σύστημα, με στόχο την αύξηση των δημοσίων εσόδων μέσω πληθώρας νέων μέτρων που κάθε άλλο παρά ευχάριστα θα είναι για την πλειοψηφία των φορολογουμένων.

Oι ανατροπές θα είναι μεγάλες αφού τα πάντα αλλάζουν, με τη νέα φορολογική κλίμακα, την περικοπή των φοροαπαλλαγών, την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης, το νέο καθεστώς για το «πόθεν έσχες», καθώς και για τα τεκμήρια, ενώ οι τελευταίες «πινελιές» στο σχέδιο που θα δημοσιοποιηθεί θα μπουν σήμερα ή το αργότερο αύριο όσον αφορά σε ορισμένα «καυτά» θέματα που παραμένουν ακόμη ανοιχτά όπως η επιβολή Φ.Π.Α. και σε άλλες επαγγελματικές ομάδες (π.χ. δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, καλλιτέχνες κ.ά).

Από την άλλη πλευρά ο....
κ. Παπακωνσταντίνου έδωσε και τυπικά το «πράσινο» φως για τη λήψη των κατωτέρω μέτρων:

* νέα τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα, που φέρνει επιβαρύνσεις για όσους έχουν ατομικό ετήσιο εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ, αλλά και μικρά οφέλη για τα χαμηλά εισοδήματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι νέοι συντελεστές θα ισχύσουν για τα φετινά εισοδήματα και έτσι η παρακράτηση φόρου σε μισθούς και συντάξεις θα εφαρμοστεί αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου. Από τη νέα κλίμακα άλλωστε το οικονομικό επιτελείο αναμένει έσοδα ύψους 200 εκατ. ευρώ.

Οσον αφορά στους νέους συντελεστές είναι ένα από τα θέματα που αναμένεται να οριστικοποιηθούν στην τελευταία σύσκεψη των παραγόντων του υπουργείου, η οποία θα γίνει σήμερα ή αύριο, καθώς μέχρι το Σάββατο δεν είχε βρεθεί η «κοινή» γραμμή. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ακόμη διαφωνίες για το εάν ο χαμηλός συντελεστής που θα εφαρμοστεί για τα εισοδήματα από 12.000 ευρώ (αφορολόγητο) μέχρι τα 15.000 ευρώ θα είναι 15% ή 20%, για τον εάν ο συντελεστής 40% θα εφαρμόζεται για εισοδήματα άνω των 40.000 ή 50.000 ευρώ, ενώ απομακρύνεται το ενδεχόμενο να θεσπιστεί νέος συντελεστής 45% για εισοδήματα που κινούνται πάνω από τα ανωτέρω ποσά.

* κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης. Ετσι, τα επιδόματα και οι αμοιβές που σήμερα φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστές 5% - 20% θα προστίθενται με τα υπόλοιπα εισοδήματα, τα οποία θα φορολογούνται με βάση τη νέα κλίμακα.

Το νέο σύστημα οδηγεί αναπόφευκτα στην επιβάρυνση χιλιάδων ελευθέρων επαγγελματιών, επιτηδευματιών κ.λπ., καθώς θα εμφανίσουν σημαντικά μεγαλύτερα εισοδήματα στην Εφορία με αποτέλεσμα να φορολογηθούν με υψηλότερους συντελεστές.

Θα πρέπει να υπογραμμιστεί πάντως ότι από το συγκεκριμένο μέτρο θα εξαιρεθούν οι τόκοι των καταθέσεων και οι αποζημιώσεις απόλυσης.

* περικοπή των περισσοτέρων από τις 980 φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα, για τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα χωρίς μάλιστα γι αυτά να αποκλείεται και η πλήρης κατάργησή τους. Από την άλλη πλευρά ενισχύονται ορισμένες εκπτώσεις δαπανών για τα χαμηλά εισοδήματα, όπως οι τόκοι στεγαστικών δανείων για πρώτη κατοικία.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προσδοκά έσοδα ύψους 900 εκατ. ευρώ από την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης και την περικοπή των φοροαπαλλαγών.

* σύνδεση των αποδείξεων με το αφορολόγητο όριο. Με το νέο σύστημα οι φορολογούμενοι που δηλώνουν υψηλά εισοδήματα θα πρέπει να συγκεντρώνουν περισσότερες αποδείξεις, σε αντίθεση με τους χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους για τους οποίους το αφορολόγητο όριο θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα και επομένως θα χρειάζονται λιγότερες αποδείξεις.

* «πόθεν έσχες» θα ισχύει από φέτος για όλες τις δαπάνες που αφορούν την αγορά περιουσιακών στοιχείων, ενώ και τα τεκμήρια διαβίωσης θα προκύπτουν από τη χρήση.

* με λογιστικό τρόπο, έσοδα μείον έξοδα, θα προκύπτουν τα εισοδήματα όλων των επιτηδευματιών, με αποτέλεσμα να καταργηθεί ο ειδικός τρόπος φορολόγησης ορισμένων επαγγελμάτων, όπως επιχειρήσεων ανέγερσης οικοδομών, εργολάβων, υπεργολάβων, μηχανικών, αρχιτεκτόνων, Ταξί, ενοικιαζόμενων δωματίων κ.λπ., οι οποίοι μάλιστα δεν θα μπορούν να δηλώνουν εισοδήματα κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο.

* φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών ως προσωπικό εισόδημα, το οποίο θα φορολογείται με βάση την κλίμακα και όχι με ένα σταθερό φορολογικό συντελεστή επί των κερδών όπως ισχύει σήμερα. Τα κέρδη των εταιρειών που επανεπενδύονται θα υπόκεινται σε χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή.

* ο Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας ΦΜΑΠ αντικαθιστά το ΕΤΑΚ. Ο νέος ΦΜΑΠ θα επιβαρύνει τους μεγαλοϊδιοκτήτες των οποίων η αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους ξεπερνά τις 300.000 - 400.000 ευρώ. Ο φόρος θα υπολογίζεται κλιμακωτά με συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1% και ενδεχομένως να φθάσουν το 1% για τις πολύ μεγάλες περιουσίες.

Μέτρα για τη φοροδιαφυγή

Θα πρέπει ακόμη να αναφερθεί ότι για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των εισπρακτικών μηχανισμών και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε τα εξής:

* υποχρεωτική τήρηση από τις επιχειρήσεις επιχειρηματικών λογαριασμών στις εμπορικές τράπεζες με τις οποίες συναλλάσσονται και μείωση του κατώτατου ορίου πάνω από το οποίο είναι υποχρεωτικός ο διακανονισμός πληρωμών μέσω του τραπεζικού συστήματος.

* προσέγγιση των υποθέσεων με βάση τον κίνδυνο κατά τη διαδικασία ελέγχου, εγκαταλείποντας την υποχρέωση ελέγχου όλων των αρχείων μέσα σε διάστημα πέντε ετών.

* ενοποίηση των μηχανισμών συλλογής φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης με στόχο τη σημαντική βελτίωση της αποτελεσματικότητας των εισπρακτικών μηχανισμών.

* επικέντρωση των ελέγχων σε εκείνους που μπορούν να αποφέρουν αποτελέσματα. Ετήσιο πρόγραμμα για τους ελέγχους διασταύρωσης με βάση τακτικό περιοδικό πρόγραμμα και όχι σε ad hoc βάση.

* δημοσίευση των αποτελεσμάτων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης της υποκίνησης ποινικής διαδικασίας.

* έλεγχο και φορολόγηση των μερισμάτων από υπεράκτιες εταιρείες.

* παροχή της δυνατότητας στους εγγεγραμμένους φορολογούμενους να αναφέρουν εταιρείες και ιδιώτες που φοροδιαφεύγουν. Οι αναφορές αυτές θα χρησιμοποιούνται για τη στατιστική ανάλυση των χαρακτηριστικών των φοροφυγάδων και για τη διεξαγωγή ελέγχων, ενώ οι καταγγέλλοντες θα λαμβάνουν επιστολή η οποία θα αναφέρει τα φορολογικά έσοδα στα οποία συνέβαλαν.

* παρακολούθηση των βυτιοφόρων μεταφοράς καυσίμων με σύστημα GPS έτσι ώστε να ανιχνευθεί ύποπτη διακίνηση.

* επαναφορά του point-system, ώστε οι έλεγχοι να βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια.

* δημιουργία και χρήση νέου πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης ελέγχων που θα λειτουργήσει εντός του 2010.

* ηλεκτρονικό πόθεν έσχες για τους εφοριακούς και τελωνειακούς υπαλλήλους.

* μετάβαση σε σύστημα υποχρεωτικής υποβολής πλήρους φορολογικής δήλωσης σε ηλεκτρονική μορφή καθώς και μεταρρυθμίσεις e-tax όπως η παροχή ηλεκτρονικών τιμολογίων.

Πολύωρη σύσκεψη

Σε πολύωρη σύσκεψη η οποία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου, υπό τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και με τη συμμετοχή ανώτατων υπηρεσιακών παραγόντων, οριστικοποιήθηκαν οι κατευθυντήριοι άξονες της φορολογικής μεταρρύθμισης που θα περιληφθούν στο προσχέδιο του φορολογικού νομοσχεδίου το οποίο θα δοθεί στη δημοσιότητα, ώστε έως το τέλος του τρέχοντος μηνός να είναι έτοιμο και το τελικό σχέδιο που θα λάβει το δρόμο προς τη Βουλή.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ