Tράπεζες και κρίση

Με ετήσια ποσοστά κερδοφορίας πολλαπλάσια κάθε άλλης επιχειρηματικής δραστηριότητας, ποσοστά που ήταν άγνωστα στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., οι Ελληνικές Τράπεζες γιγαντώθηκαν στην εσωτερική κυρίως αγορά, με την οικονομική δε ισχύ που απέκτησαν αύξησαν την ισχύ τους και την επιρροή τους στην κοινωνία και το κράτος.

Μετά ήρθε η κρίση.

Και από την κρίση αυτή, φαίνεται ότι οι περισσότερες τράπεζες δεν διδάχθηκαν το παραμικρό.

Εξακολουθούν να κερδίζουν από τις συναλλαγές τους με τους πελάτες τους, ακόμη και σήμερα, μέσω εμφανών ή αφανών προμηθειών και εξακολουθούν να προσπαθούν για το λόγο αυτό, να πουλούν στους πελάτες, και να προπαγανδίζουν υπέρ αυτών, προϊόντα που έχουν υψηλό ποσοστό προμηθειών.

Θα έπρεπε αντίθετα μετά από όλη αυτή την κρίση η οποία για την χώρα μας δεν έχει παρέλθει, να ενημερώνουν τους πελάτες με διαφάνεια και αντικειμενικότητα.

Η Αγγλική κυβέρνηση έχει ψηφίσει νομοθεσία, με την οποία οι Βρετανικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί από το έτος 2012, θα απαγορεύσουν την είσπραξη προμηθειών από τις Τράπεζες για τα προϊόντα τα οποία θα πωλούν στους πελάτες τους.

Επιχειρείται δηλαδή, να δημιουργηθεί ένας νέος τραπεζικός κόσμος όπου το κέρδος των τραπεζών θα είναι αποκλειστικά συνδεδεμένο με το κέρδος των πελατών και μόνον όταν αυτό υπάρξει.

Σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, γίνονται προσπάθειες να συντονιστούν οι πιέσεις προς τις κυβερνήσεις για μια αντίστοιχη εξέλιξη.

Στη Γερμανία για παράδειγμα, έχει δημιουργηθεί η ιστοσελίδα www.provisionsverbot.de όπου γίνεται μια ανοιχτή διαβούλευση οικονομικών παραγόντων και πελατών τραπεζών, για τον τρόπο με τον οποίο θα ασκηθούν πιέσεις στη νέα Γερμανική Κυβέρνηση, προκειμένου να προχωρήσει σε αντίστοιχη πρωτοβουλία όπως ήδη έγινε στη Μεγάλη Βρετανία.

Στη χώρα μας, βεβαίως είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει στη φάση αυτή αντίστοιχη πρωτοβουλία, αλλά δεν πρέπει να διαφεύγει αυτό που άμεσα εμπίπτει στις αρμοδιότητες της κυβέρνησης: ότι είναι δηλαδή στο πλαίσιο της υποχρέωσής της να προστατεύσει αφενός τα άμεσα οικονομικά συμφέροντα των πολιτών, και αφετέρου τη σταθερή οικονομική ανάπτυξη της χώρας και τη διαφανή διαχείριση του δημόσιου πλούτου.

Υπάρχουν σοβαρότατα στοιχεία που δείχνουν ότι και οι τρεις αυτοί τομείς επηρεάστηκαν αρνητικά από την δράση Τραπεζών κατά την τελευταία δεκαετία.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί, ότι η Τράπεζα της Ελλάδος, δεν έλαβε παρ’ ότι είχε τη θεσμική δυνατότητα., ουσιαστικά μέτρα χαλιναγώγησης και κυρίως δεν εμπόδισε αποφασιστικά τις τεράστιες αλλά πολλές φορές παραπλανητικές διαφημιστικές καμπάνιες των τραπεζών, για διάφορες απίθανες πολλές φορές συσκευασίες προϊόντων αλλά και καταναλωτικών δανείων .

Αντιθέτως ακόμη και το τελευταίο διάστημα η Τράπεζα της Ελλάδος επαναλαμβάνει ότι υπολειπόμαστε του μέσου ευρωπαϊκού όρου σε επιβάρυνση νοικοκυριών από δάνεια, υποβαθμίζοντας τόσο τους τεράστιους ρυθμούς των αυξήσεων των σχετικών ποσοστών όσο και τις ουσιαστικές διαφορές στη διάρθρωση του μέσου εισοδήματος.

Η ελληνική οικονομία και κατ επέκταση η Ελληνική κοινωνία δεν θα μπορέσουν να αντέξουν ένα επόμενο κύμα παρόμοιας τραπεζικής συμπεριφοράς.

Οι ανάγκες μετά από μια τέτοια δυσμενή εξέλιξη για ρυθμίσεις προστασίας των δανειοληπτών θα είναι εξωπραγματικές και για το λόγο αυτό είναι άμεσης προτεραιότητας η αναγκαίες θεσμικές παρεμβάσεις για την διαφανή λειτουργία του συστήματος.

Μόνο με τον τρόπο αυτό θα αποφύγουμε επανάληψη του δυσάρεστου παραδείγματος όπως η εισήγηση του προηγούμενου εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Σανιδά, για την επιβολή οικονομικής ποινής κατά την προεξόφληση των δανείων που οδήγησε στη δημιουργία της πεποίθησης από μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας ότι εκτός από τη διοίκηση και η ίδια η δικαιοσύνη τάχθηκε με τους οικονομικά ισχυρούς.