Σοσιαλισμός… βαρβαρότητα και οπισθοδρόμηση!

του Γιάννη Προβή

Λοιπόν τι λέτε: «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα;».

Η αλήθεια είναι ότι όλες οι μεγάλες ιδεολογικές συγκρούσεις στη μακραίωνη ιστορία των πολιτικών και κοινωνικών κινημάτων συνοδεύονταν από έναν πολύ ιδιαίτερο και μοναδικό, αλλά και οξύτατο λεκτικό ανταγωνισμό.

«Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει», για να θυμηθούμε την αρχέτυπη ρητορεία. Φράσεις και λέξεις, όπως η εν λόγω ιστορική ρήση της Ρόζας Λούξεμπουργκ και αργότερα (και) του Κορνήλιου Καστοριάδη συνήθως συνόψιζαν και συμπύκνωναν –φυσικά, με μια ανατρεπτική σημειολογία και όχι με τη συμβατική ετυμολογία– μια ορισμένη κοσμοθεωρητική στάση. Ουσιαστικά μια άλλη φιλοσοφία και στάση ζωής. Και έτσι οι φράσεις και οι λέξεις, στο πλαίσιο μιας νέας ιδεολογικής και πολιτικής ρητορείας, αποκτούσαν ένα εντελώς νέο περιεχόμενο.

Σωστό ή λάθος μπορεί, αλλά ποτέ παρεξηγημένο και κυρίως ποτέ υβριστικό…
Μα, θα πει κανείς, δεν είναι υπερβολή από την πλευρά του κ. Γιώργου Παπανδρέου να εισαγάγει στην προεκλογική ατζέντα ένα ιστορικό ιδεολογικό σλόγκαν, που θα ταίριαζε σε άλλες (ηρωικές) εποχές; Μπορεί, αλλά σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αυτή η απονενοημένη απόπειρα επαναϊδεολογικοποίησης του σοσιαλδημοκρατικού προγράμματος του ΠΑΣΟΚ, ακόμη και αν παραπέμπει στην περιβόητη «διπλή γλώσσα» της δεκαετίας του ‘80, δεν δικαιολογεί καθόλου τις… νευρικές κυβερνητικές αντιδράσεις.

Επιτέλους, ας κρατηθεί το επίπεδο της αντιπαράθεσης σε αξιοπρεπείς όρους. Η φτηνή και αγοραία δημαγωγία δεν ταιριάζει πουθενά. Και εν πάση περιπτώσει, δεν ταιριάζει καθόλου σε ένα (υποτίθεται) σύγχρονο κεντροδεξιό κόμμα, όπως θα έπρεπε να είναι η Ν.Δ., να απαιτεί… δηλώσεις και… πιστοποιητικά (δήθεν) νομιμοφροσύνης από το ΠΑΣΟΚ. Ξέχωρα που τούτη η οπισθοδρομική θεωρία ξενίζει. Θα περίμενε κανείς, οι ιθύνοντες και τα άλλα στελέχη της Ν.Δ. να διέθεταν την απαιτούμενη γνώση και ιστορική εμπειρία, ώστε να μη ζητούν «ανακλήσεις»…

Στο τέλος τέλος, ας έχουν όλοι τους τη συναίσθηση ότι η εποχή που διανύουμε, εν μέσω μιας τόσο ιστορικής οικονομικής κρίσης, είναι απολύτως μεταβατική. Για παράδειγμα, ποιος λέει ότι δεν θα αναθεωρηθεί (ή ότι δεν μπορεί να αναθεωρηθεί) το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Ποιος δεν βλέπει ότι το σημερινό σύστημα αξιών και αξιολόγησης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος δεν θα αλλάξει τα επόμενα χρόνια; Και γιατί άραγε ένα σοσιαλιστικό κόμμα, όπως είναι το ΠΑΣΟΚ, δεν θα προνοήσει για μια τέτοια μεταβολή; Επομένως, ας λείπουν οι αφορισμοί. Ας κοπάσει η πρεμούρα της νεοσυντηρητικής αυστηρότητας, γιατί θα αποδειχτεί -για άλλη μια φορά- ότι οι άνθρωποι είναι μακριά νυχτωμένοι. Τώρα, φαντασιώνονται πως… φυλάττουν τις νεοφιλελεύθερες Θερμοπύλες, αλλά η εποχή εξελίσσεται, σταδιακά αλλά σταθερά, και μάλλον τους ξεπερνάει. Η Ευρώπη, ούτως ή άλλως, θα πρέπει να επανευφεύρει τον εαυτό της ύστερα (και πάλι) από επώδυνες μεταβολές. Ο κ. Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ βέβαια, οφείλουν να εκφράσουν το νέο ρεύμα της εποχής, με κυβερνητικούς όρους, αλλά χωρίς υστεροβουλίες. Και η γαλάζια παράταξη, ούτως ή άλλως, θα πρέπει να αναζητήσει τον καινούργιο βηματισμό της σε τούτη τη νέα εποχή.

Οι ευρωεκλογές απλώς θα καταγράψουν την «πρώτη σελίδα» στο επερχόμενο μέλλον…