Τρεις ψυχές, τρεις προσευχές...

Γράφει η Ελένη Γκίκα

«Ρίχνω στερνή ματιά γύρα μου, ποιον ν’ αποχαιρετήσω; τι ν’ αποχαιρετήσω; τα βουνά, τη θάλασσα, την καρπισμένη κληματαριά στο μπαλκόνι μου, την αρετή, την αμαρτία, το δροσερό νερό; Σε ποιον να εμπιστευθώ τις χαρές και τις πίκρες μου, τις μυστικές δονκιχώτικες λαχτάρες της νιότης, την τραχιά σύγκρουση αργότερα με το Θεό και με τους ανθρώπους, και τέλος την άγρια περηφάνια που έχουν τα γεράματα που καίγουνται μα αρνιούνται, ως το θάνατο, να γίνουν στάχτη; Σε ποιον να πω πόσες φορές σκαρφαλώνοντας, με τα πόδια, με τα χέρια, τον κακοτράχαλο ανήφορο του Θεού, γλίστρησα κι έπεσα, πόσες φορές σηκώθηκα, όλο αίματα, και ξανάρχισα ν’ ανηφορίζω; Πού να βρω μια ψυχή σαρανταπληγιασμένη κι απροσκύνητη, σαν την ψυχή μου, να της ξομολογηθώ;» (Νίκος Καζαντζάκης, μέρος προλόγου από την «Αναφορά στο Γκρέκο»).

Eνας άνθρωπος ολομόναχος. Και με απόλυτη επίγνωση αυτής της μοναξιάς. Επιζητώντας τα μέγιστα, ίσως γι’ αυτό και να χτυπήθηκε στα άκρα. Αναστημένος και σταυρωμένος, ταυτόχρονα. Δεν ξέρω γιατί κάθε Πάσχα, μα κάθε Πάσχα, τον θυμάμαι. Το πάθος του σκέφτομαι και την ανάγκη του για το απόλυτο. Το ότι τόλμησε να κοιτάξει τον Θεό στα μάτια. Με κάθε τίμημα. Κι ας καεί. Σαν φωτοβολίδα ή σαν λαμπάδα, ας εκραγεί κι ας λιώσει. Με απασχολούν μέρες που είναι αυτοί οι τρόποι ζωής σαν προσευχή. Ας μου επιτραπεί, Πάσχα που έχουμε να τις υπενθυμίσω. Αυτές τις σοφά υπερβατικές «τρεις ψυχές-προσευχές»:

• Δοξάρι είμαι στα χέρια σου, κύριε, τέντωσέ με, αλλιώς θα σαπίσω.
• Μη με παρατεντώσεις, κύριε, θα σπάσω.
• Παρατέντωσέ με, κύριε, κι ας σπάσω!

Κι ας ευχηθώ, Χριστός Ανέστη, με ένα απόσπασμα δικό του πάλι: «...Κάθε άνθρωπος άξιος να λέγεται γιος του ανθρώπου σηκώνει το σταυρό του κι ανεβαίνει το Γολγοθά του. Πολλοί, οι πιο πολλοί, φτάνουν στο πρώτο, στο δεύτερο σκαλοπάτι, λαχανιάζουν, σωριάζονται στη μέση της πορείας και δε φτάνουν στην κορφή του Γολγοθά -θέλω να πω στην κορφή του χρέους τους- να σταυρωθούν, ν’ αναστηθούν, και να σώσουν την ψυχή τους. Λιποψυχούν, φοβούνται να σταυρωθούν, και δεν ξέρουν πως η σταύρωση είναι ο μόνος δρόμος της ανάστασης. Αλλον δεν έχει...».

elgika@pegasus.gr