Ανοίγματα και κλειστές πόρτες

Του Γιάννη Λούλη

Τελευταία γίνεται πολλή συζήτηση για το «άνοιγμα» που έκανε ο Γιώργος Καρατζαφέρης στη ΝΔ και το «άνοιγμα» του Γιώργου Παπανδρέου στον τ. Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη.
Στην πρώτη περίπτωση συζητήθηκε εκτεταμένα η αντίδραση της ΝΔ στην προσέγγιση Καρατζαφέρη. Συνολικά πάντως όλα αυτά παρουσιάσθηκαν ως τμήμα του ανταγωνισμού ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για το «μεσαίο χώρο».
Με το ΠΑΣΟΚ να θεωρείται ότι κέρδισε πόντους και τη ΝΔ ότι έχασε.
Είναι όμως τόσο απλά τα πράγματα;
Ξεκινώντας από το ΠΑΣΟΚ, η προσέγγιση Παπανδρέου – Σημίτη υπήρξε όντως μια θετική εξέλιξη για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς έκλεισε μια ανοιχτή και περιττή πληγή. Άρα η πρωτοβουλία Παπανδρέου υπήρξε αναντίλεκτα ορθή. Σε μια εποχή που το κόμμα του προηγείται στις δημοσκοπήσεις και ο ίδιος αισθάνεται ισχυρός, έκανε το αυτονόητο.

Άλλωστε η αποπομπή Σημίτη από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ υπήρξε μια άστοχη υπεραντίδραση σε μια ανούσια διαφοροποίηση του τ. Πρωθυπουργού. (Με δεδομένο πάντως ότι ο τελευταίος διαχειρίσθηκε ανεπιτυχώς το νέο ρόλο ως τ. αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, εμπλεκόμενος στα ενδοκομματικά του κόμματός του).
Από εκεί και πέρα όμως, πέραν του εύστοχου κλεισίματος της πληγής αυτής, είναι αστείο να θεωρείται ότι η σχετική εξέλιξη είναι καταλυτικά ευεργετική για το ΠΑΣΟΚ. Διότι ούτε αυξάνει την «κυβερνησιμότητά» του, ούτε επιτυγχάνει κάποια σημαντική διείσδυση στο μεσαίο χώρο, όπως λέχθηκε σχετικά.
Οι ισχυρισμοί αυτοί μικρή σχέση έχουν με την πραγματικότητα, καθώς ο «παράγων Σημίτης» δεν επενεργεί στο πολιτικό παρόν, με βάση το οποίο κρίνουν οι πραγματιστές ψηφοφόροι του μεσαίου χώρου.
Αναφορικά τώρα με τη ΝΔ, ο Γιώργος Καρατζαφέρης κινήθηκε ευφυϊώς στην πρώτη φάση, όταν δηλαδή διαφοροποιήθηκε από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης προσφέροντας ένα minimum συναίνεσης προς την κυβέρνηση ενώπιον της διεθνούς οικονομικής κρίσης.
Ο πολιτικός του στόχος ήταν από την πρώτη στιγμή ξεκάθαρος: Να θολώσει τις διαχωριστικές γραμμές ΛΑΟΣ και ΝΔ, ώστε ν’ αυξήσει την απήχησή του σε δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της.
Άλλωστε τα μέχρι τώρα κέρδη του από τη ΝΔ είναι ισχνά, με δεδομένη τη φθορά της κυβέρνησης. Ενώ η δυναμική του ΛΑΟΣ παραμένει περιορισμένη.
Το λάθος του κ. Καρατζαφέρη εμφανίσθηκε στην επόμενη φάση, όταν δεν περιορίσθηκε σε μια φαινομενικά «υπεύθυνη» στάση (φυσικά αναντίστοιχη με τους συνολικά λαϊκίστικους τόνους του κόμματος του, ως κατ’ εξοχήν κόμματος διαμαρτυρίας) απέναντι στην κυβέρνηση, αλλά προχώρησε σε έντονα επικοινωνιακές κινήσεις για να αναγγείλει πιεστικά το μονομερές του «φλερτ».
Από εκεί και πέρα, το κυβερνών κόμμα ήταν φυσικό να κλείσει ερμητικά την πόρτα οποιασδήποτε γέφυρας με το ΛΑΟΣ. Το γιατί είναι προφανές.
Η κίνηση αυτή της ΝΔ (κάποιοι μάλιστα την επέκριναν ότι δεν αντέδρασε πιο γρήγορα) αποτελούσε για την ίδια στρατηγικό μονόδρομο. Καθώς το κεντρικό στίγμα της ΝΔ, ως κόμματος του «μεσαίου χώρου», είναι προφανές ότι δεν συνάδει με οποιασδήποτε μορφής συνεύρεση με ένα κόμμα όπως το ΛΑΟΣ, με δεδομένο το δικό του στίγμα.
Και το στίγμα αυτό του ΛΑΟΣ, μόνο με τον μεσαίο χώρο δεν έχει σχέση, καθώς είναι ακραία δεξιόστροφο και έντονα λαϊκίστικο.
Πάντως, μετά το ξεκαθάρισμα αυτό, είναι προφανές πως διαμορφώθηκε μια καθαρή γραμμή διαφοροποίησης του κυβερνώντος κόμματος από τον κ. Καρατζαφέρη.
Και μόνιμης αποστασιοποίησης από αυτόν και το κόμμα του.
Ενώ για το ΠΑΣΟΚ η «συμφιλίωση» Παπανδρέου – Σημίτη έκλεισε μια δευτερεύουσα πληγή, για τη ΝΔ το κλείσιμο της πόρτας στον κ. Καρατζαφέρη αποτέλεσε μια πρωτεύουσα στρατηγική κίνηση. Με δεδομένη την κρισιμότητα της μάχης του μεσαίου χώρου.
Όπου βραχυχρόνια, αλλά και μακροχρόνια, κρίνονται οι πολιτικές κυριαρχίες.