Eurogroup: Η εκδίκηση της Ελλάδας

Τι αλλάζει εντός και εκτός η εκλογή Πιερρακάκη. 

Δέκα χρόνια από τότε που το ίδιο όργανο συζητούσε το Grexit, η χώρα μας τίθεται επικεφαλής ενός πανίσχυρου συμβουλίου το οποίο ήλεγχε ο Βόλφγκανκ Σόιμπλε καθ' όλη τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. 

- Η θητεία και οι ισορροπίες για την εγχώρια πολιτική σκακιέρα 

- Τι θα γίνει αν αλλάξει η κυβέρνηση στην Ελλάδα;

Η συμβολική διάσταση της ελληνικής επικράτησης στη διαδικασία εκλογής του προέδρου του Eurogroup, είναι πολύ σημαντική. 

Σειρά διεθνών μέσων ενημέρωσης (Financial Times, Bloomberg, Politico) έχουν περιγράψει το θετικό μήνυμα για τη χώρα μας ήδη από την ανακοίνωση της υποψηφιότητας, πριν από δύο εβδομάδες, του έλληνα υπουργού Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη, και τα δημοσιεύματα συνεχίζονται μετά την ανακοίνωση της ψήφου εμπιστοσύνης στην Ελλάδα. 

Είναι προφανές ότι μια τόσο υψηλή θέση στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει τεράστια σημασία για την εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία, ενώ για τον κ. Πιερρακάκη, προσωπικά αλλά και πολιτικά, είναι μια επιτυχία που του ανοίγει δρόμους. 

Ας δούμε, λοιπόν, τι σημαίνει η εξέλιξη για τον υπουργό Οικονομικών, που είναι μόλις 42 ετών, την κυβέρνηση και τη ΝΔ, αλλά και το πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το γεγονός στις επόμενες εθνικές εκλογές από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη...

 

Ο οποίος, όπως και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, έκαναν «καμπάνια» υπέρ του κ. Πιερρακάκη με σειρά επαφών για τη στήριξη της υποψηφιότητάς του. Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Ο πρόεδρος του Eurogroup έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: 

♦ Προεδρεύει των συνεδριάσεων του Eurogroup, καθορίζει την ημερήσια διάταξη και καταρτίζει το μακροπρόθεσμο πρόγραμμα εργασίας. 

♦ Εκπροσωπεί το Eurogroup σε διεθνή φόρουμ, όπως η Ομάδα των Επτά (G7) πλουσιότερων οικονομιών του κόσμου (ΗΠΑ, Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Βρετανία), καθώς και σε εκείνη των G20. Το γεγονός αυτό καθιστά τον κ. Πιερρακάκη έναν διεθνή «παίκτη» με παρουσία σε κορυφαίες συναντήσεις ηγετών των ισχυρότερων χωρών του πλανήτη.

♦ Ο πρόεδρος του Eurogroup μπορεί επίσης να εκλεγεί πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), κάτι που ανακοινώθηκε λίγα λεπτά μετά την ανάληψη της προεδρίας του Eurogroup από τον κ. Πιερρακάκη. 

Παράλληλα, ο έλληνας ΥΠΟΙΚ θα ενημερώνει το Ευρωκοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη. Είναι προφανές ότι ο έλληνας υπουργός Οικονομικών «αλλάζει πίστα» και αυτό θα επηρεάσει ίσως και τις εγχώριες πολιτικές ισορροπίες. Θα επανέλθουμε. 

Ελληνική δικαίωση 

Δέκα χρόνια από τότε που συζητείτο το Grexit, η χώρα μας τίθεται επικεφαλής ενός πανίσχυρου Συμβουλίου το οποίο ήλεγχε ο Βόλφγκανκ Σόιμπλε καθ’ όλη τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. 

Πιο συγκεκριμένα, το Σάββατο 11 Ιουλίου 2015, λίγες ημέρες μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, συνεδρίαζε στις Βρυξέλλες το Eurogroup για να προετοιμάσει τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης – τη δραματική 17ωρη συνεδρίαση που καθόρισε το μέλλον της Ελλάδας. Εκεί ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο de facto κυρίαρχος του Eurogroup καθ’ όλη τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, έβγαλε στο τραπέζι –με «λαγό» τον τότε φινλανδό υπουργό Οικονομικών Αλεξάντερ Στουμπ (σήμερα πρόεδρο της χώρας του)– το περιβόητο σχέδιο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. 

Το πλάνο ήταν έτοιμο σε λεπτομερείς τόμους και στόχευε σε μια δήθεν «προσωρινή» απομάκρυνση της χώρας από το ευρώ, συνοδευόμενη από πακέτο ανθρωπιστικής βοήθειας. 

Ευτυχώς, την επόμενη μέρα, όταν η συζήτηση πέρασε από τους υπουργούς στους ηγέτες, στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης, η Ανγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ κράτησαν διαφορετική στάση. 

Χάνει τη θέση αν χάσει η κυβέρνηση; 

Το ερώτημα αν χάνει η Ελλάδα την προεδρία του Εurogroup σε περίπτωση που την άνοιξη του 2027 αλλάξει η κυβέρνηση αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η θητεία του κ. Πιερρακάκη εκτείνεται έως τον Ιούνιο του 2028. Αρα έχει σημασία αν ο έλληνας υπουργός Οικονομικών, ο οποίος αναλαμβάνει αμέσως τα καθήκοντά του την Παρασκευή (12 Δεκεμβρίου), θα είναι ή δεν θα είναι παρών στην κεφαλή του οργάνου και μετά τις εκλογές της άνοιξης του 2027, όπως έχει δηλώσει ο κ. Μητσοτάκης, αλλά και λίγο μετά, τον Ιούλιο του 2027, όταν η Ελλάδα θα αναλάβει την κυλιόμενη προεδρία της ΕΕ. 

Η νομική βάση για το Eurogroup είναι το πρωτόκολλο ν. 14 της Συνθήκης της Λισαβόνας. 

Ορίζει ότι ο πρόεδρος του Eurogroup, που εκλέγεται για θητεία δυόμισι ετών, με απλή πλειοψηφία, πρέπει να είναι υπουργός Οικονομικών στη χώρα του κατά τη στιγμή της εκλογής του. 

Οι συνθήκες δεν αναφέρουν ρητά τι συμβαίνει εάν στη συνέχεια απωλέσει αυτή την ιδιότητα. Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς μπαίνει στην εξίσωση η πολιτική διάσταση. Ευρωπαϊκές πηγές θύμισαν στο Protagon ότι o πρώην πρόεδρος του Eurogroup (εξελέγη δύο φορές) Γερούν Ντάισελμπλουμ, γνωστός μας από την αρνητική στάση του προς την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, είναι ένα χρήσιμο παράδειγμα. 

Ο Ντάισελμπλουμ συνέχισε στη θέση του προέδρου του EG για μερικούς μήνες μέχρι τη λήξη της δεύτερης θητείας του τον Ιανουάριο του 2018, παρότι το κόμμα των Εργατικών (PvdA), του οποίου ηγείτο, έχασε τα τρία τέταρτα των εδρών του στο ολλανδικό Κοινοβούλιο στις εθνικές εκλογές του Μαρτίου το 2027, και αφότου ο ίδιος έχασε στη συνέχεια τη θέση του στο ολλανδικό υπουργείο Οικονομικών τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς. 

Δεν ήταν εύκολο ούτε αυτονόητο όμως να το πετύχει, κι ας μην ξεχνάμε ότι ο Ντάισελμπλουμ είχε τη στήριξη του Βερολίνου. 

Η αλλαγή κυβέρνησης δεν σημαίνει, λοιπόν, αυτομάτως ότι ο πρόεδρος του Eurogroup χάνει την προεδρία του Eurogroup (EG) τη στιγμή που παύει να είναι υπουργός της χώρας του. Στην πράξη όμως, όπως εξήγησε η ίδια ευρωπαϊκή πηγή στο Protagon, για να συνεχίσει ο υπουργός Οικονομικών που έχει χάσει τη θέση του «εντός», πρέπει να έχει ισχυρή στήριξη από τα μέλη του EG, αλλά και από τη νέα κυβέρνηση της χώρας του. Για να το κάνουμε πενηνταράκια, τίποτα δεν είναι βέβαιο. 

Επομένως ο κ. Μητσοτάκης θα μπορεί να προσθέσει στο δίλημμα των εκλογών του 2027, το οποίο θα περιστρέφεται γύρω από τη λέξη «σταθερότητα», και την κεφαλή του Eurogroup, που είναι μια θέση ευεργετική για τα ελληνικά συμφέροντα και την οικονομία. 

Με άλλα λόγια, η συνέχιση και η ολοκλήρωση της θητείας του κ. Πιερρακάκη σε αυτή τη θέση έως τον Ιούνιο του 2028, παρότι δεν θα είναι αδύνατη, σίγουρα θα είναι αβέβαιη αν διαδεχθεί τη ΝΔ μια κυβέρνηση με διαφορετικό προσανατολισμό η οποία δεν θα θέλει τον νυν ΥΠΟΙΚ στη θέση αυτή ή αν -ο μη γένοιτο- δεν την εμπιστεύονται οι Ευρωπαίοι. 

Επομένως η «καμπάνια» από πλευράς του κ. Μητσοτάκη μέσω των επαφών του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υπέρ της υποψηφιότητας Πιερρακάκη έχει και μια επιπλέον διάσταση. 

Σε κάθε περίπτωση, η εκλογή του κ. Πιερρακάκη στην ηγεσία του Eurogroup με τη στήριξη των ισχυρότερων χωρών της Ευρωζάνης είναι η αντανάκλαση της προόδου που έχει συντελεστεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. 

Η εξέλιξη αυτή, παρότι προσωποποιείται στο όνομα του κ. Πιερρακάκη, αντανακλά τις σκληρές θυσίες των πολιτών, τη δουλειά και των προκατόχων του και την κατεύθυνση που έδωσε στη χώρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το 2019, θέτοντας ως στόχο την ανάκτηση της αξιοπιστίας και την επενδυτική βαθμίδα. 

Οι ισορροπίες εντός ΝΔ  

Εξετάζοντας μια ακόμη εσωτερική διάσταση, είναι γεγονός ότι η εκλογή Πιερρακάκη τον ισχυροποιεί και στο εσωκομματικό πεδίο, εντός της ΝΔ. 

Οπως συχνά συμβαίνει σε ένα κόμμα εξουσίας καθώς γέρνει η πλάστιγγα προς τον τελευταίο «καθαρό» χρόνο διακυβέρνησης, υπάρχουν πρόσωπα που φέρονται να διατηρούν ηγετικές φιλοδοξίες. 

Παρότι κανένας δεν ομιλεί ανοιχτά η σεναριολογία ανθεί και κάποιοι υποστηρίζουν ότι το όνομα του κ. Πιερρακάκη, με το θεσμικό κύρος και τη διεθνή εμβέλεια που αποκτά ως πρόεδρος του Eurogroup, αντικειμενικά προστίθεται στο δίδυμο Δένδια – Χατζηδάκη, που θεωρούνται οι επικρατέστεροι δελφίνοι, όταν έρθει η ώρα της διαδοχής του κ. Μητσοτάκη. 

Ο Πρωθυπουργός, ωστόσο, έχει ξεκαθαρίσει ότι θα διεκδικήσει μια τρίτη θητεία το 2027 ως αρχηγός της ΝΔ και υποψήφιος Πρωθυπουργός, κάτι που σημαίνει ότι η στιγμή της διαδοχής μπορεί να αργήσει… 

Πηγή: Protagon.gr