Υποχώρηση για τον «ανίκητο» ρωσικό στρατό: Ο Πούτιν απομακρύνει τα στρατεύματα από τη Χερσώνα

Ο ρωσικός στρατός εγκαταλείπει την Χερσώνα
Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου διέταξε την Τετάρτη (09/11) τα στρατεύματά του να αποσυρθούν από τη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου εξαιτίας των ουκρανικών επιθέσεων κοντά στη νότια πόλη Χερσώνα, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Η ουκρανική νίκη στη Χερσώνα, έναν από τους κύριους στόχους της νότιας αντεπίθεσης του... Κιέβου, θα θεωρηθεί ευρέως ως σημαντικό πλήγμα για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, λίγες μόνο εβδομάδες μετά από μια υψηλού επιπέδου τελετή στη Μόσχα κατά την οποία ανακοίνωσε την προσάρτηση της περιοχής της Χερσώνας μαζί με τρεις άλλες περιοχές.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν πανηγυρίζει με τους φιλορώσους αυτονομιστές / Φωτογραφία: ΑΠΕ

Το περίφημο διάγγελμα Πούτιν στις 30 Σεπτέμβρη επισημοποίησε τις προσαρτήσεις της Χερσώνας, της Ζαπορίζια, του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, σε μια πανηγυρική τελετή με τους φιλορώσους ηγέτες των περιοχών αυτών να υψώνουν τις γροθιές τους στο Κρεμλίνο.

Σε σχόλια από τηλεοράσεως, ο στρατηγός Σεργκέι Σουρόβικιν, που έχει τη γενική διοίκηση του πολέμου, συνέστησε την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου, επικαλούμενος υλικοτεχνικές δυσκολίες.

«Η Χερσώνα δεν μπορεί να εφοδιαστεί και να λειτουργήσει πλήρως. Η Ρωσία έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για να εξασφαλίσει την εκκένωση των κατοίκων της Χερσώνας». δήλωσε ο Σουρόβικιν στον Σοϊγκού.

«Η απόφαση να αμυνθούμε στην αριστερή όχθη του Δνείπερου δεν είναι εύκολη, ταυτόχρονα θα σώσουμε τις ζωές των στρατιωτικών μας», πρόσθεσε ο Σουρόβικιν.

Η ρωσική κατοχική διοίκηση στην Χερσώνα στη νότια Ουκρανία είχε ανακοινώσει ήδη από τις 20 Οκτώβρη ότι 15.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από αυτή την περιοχή που προσαρτήθηκε μονομερώς από τη Μόσχα, ενόψει της προώθησης των ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων.

«Η ήρεμη απομάκρυνση κατοίκων της περιοχής Χερσώνας συνεχίζεται», δήλωσε ο διορισμένος από τη Ρωσία αναπληρωτής κυβερνήτης της Χερσώνας Κίριλ Στρεμούσοφ στο Telegram.

Σκοτώθηκε υψηλόβαθμος αξιωματούχως των κατοχικών δυνάμεων στη Χερσώνα

Σύμφωνα με πληροφορίες, λίγες ώρες αφότου ο Κιρίλ Στρεμούσοφ, ο διορισμένος από τη Ρωσία αναπληρωτής επικεφαλής της περιοχής της Χερσώνας, ανακοίνωσε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν προχωρήσει στο βόρειο άκρο της περιοχής εν μέσω σφοδρών μαχών, 31 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Χερσώνας, ο ίδιος αναφέρθηκε από τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης νεκρός υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.

Ο Στρεμούσοφ – πρώην αντιεμβολιαστής μπλόγκερ – είχε γίνει το μισητό πρόσωπο της ρωσικής κατοχής στη Χερσώνα, δημοσιεύοντας βίντεο στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένης μιας παράξενης απόδοσης ποίησης και φιλοξενώντας συνεντεύξεις Τύπου για φιλορωσικά μέσα ενημέρωσης.

Σύμφωνα με αναφορές τοπικών μέσων ενημέρωσης, το αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο οποίο αποδίδεται ο θάνατός του συνέβη κοντά στο Χένιτσεσκ, στην Αζοφική Θάλασσα, την παραθαλάσσια πόλη που χρησιμοποιείται ως έδρα της ρωσικής κατοχικής διοίκησης από τότε που εγκατέλειψε τη Χερσώνα.

Προελαύνει ο ουκρανικός στρατός στη Χερσώνα

Νωρίτερα έγινε γνωστό πως η κύρια γέφυρα σε δρόμο έξω από την πόλη Χερσώνα ανατινάχθηκε, προκαλώντας περισσότερη αναταραχή σε μια περιοχή που ελέγχεται από τη Ρωσία, όπου οι δυνάμεις της Ουκρανίας προελαύνουν.

Σύμφωνα με όσα μεταδίδει ο Guardian, εικόνες στο διαδίκτυο έδειχναν το άνοιγμα της γέφυρας Νταρίβκα στον κύριο αυτοκινητόδρομο ανατολικά έξω από την πόλη Χερσώνα στη νότια Ουκρανία να έχει καταρρεύσει εντελώς μέσα στα νερά του ποταμού Ινχούλετς, παραπόταμου του ποταμού Ντνίπρο που διχοτομεί τη χώρα.

Το Reuters μπόρεσε να επαληθεύσει την τοποθεσία των εικόνων, αν και όχι τον τρόπο που καταστράφηκε η γέφυρα ή από ποιον.

Οι Ουκρανοί που δημοσίευσαν τις φωτογραφίες υπέθεσαν ότι είχε ανατιναχθεί από τα ρωσικά στρατεύματα ως προετοιμασία για υποχώρηση, αλλά ουκρανός στρατιωτικός αναλυτής, δήλωσε στο Reuters ότι θα μπορούσε να έχει καταστραφεί από ουκρανούς σαμποτέρ για να απομονώσουν τις ρωσικές δυνάμεις εκατέρωθεν και να «κόψουν τη μάχιμη μονάδα στη μέση».

Το δίκτυο NEXTΑ μετέδωσε το πρωί εικόνες από τη Χερσώνα, όπου αποσύρθηκε μυστηριωδώς η ρωσική σημαία από μια σειρά δημόσιων κτιρίων.

Οι προσαρτήσεις της Ρωσίας

Λουχάνσκ και Ντονέτσκ

Αυτές οι δύο κυρίως ρωσόφωνες περιφέρειες συγκροτούν το Ντονμπάς, τη βιομηχανική λεκάνη της Ουκρανίας. Μεταξύ 2014 και 2022, όπου μια εμπόλεμη σύγκρουση έφερε αντιμέτωπες τις ουκρανικές δυνάμεις με αυτονομιστές υπό την ηγεσία της Μόσχας.

Τον Φεβρουάριο του 2022, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία των αυτονομιστών, οι οποίοι τότε ήλεγχαν το 3% της ουκρανικής επικράτειας, και αιτιολόγησε την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου με την ανάγκη να σωθούν οι ρωσόφωνοι πληθυσμοί από μια υποτιθέμενη γενοκτονία.

Πριν από τον πόλεμο, στην περιοχή του Λουχάνσκ κατοικούσαν περίπου 2,1 εκατομμύρια άνθρωποι. Η περιοχή συνορεύει από τρεις πλευρές με τη Ρωσία και, σύμφωνα με το ISW, περισσότερο από το 99% της επικράτειας βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Μόσχας μετά από ρωσικές επιθέσεις την περασμένη άνοιξη και καλοκαίρι.

Κατοικημένη περιοχή του Λισιτσάνσκ, στην περιφέρεια Λουχάνσκ στην Ουκρανία / Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Από τις τέσσερις περιφέρειες που διεξήγαγαν τα αποκαλούμενα δημοψηφίσματα τις τελευταίες ημέρες, αυτή είναι η περιοχή όπου ο ρωσικός έλεγχος είναι ο πιο μεγάλος, αλλά φέρει το κόστος μεγάλων στρατιωτικών απωλειών.

Από την ουκρανική αντεπίθεση στις αρχές Σεπτεμβρίου, η οποία απελευθέρωσε μεγάλο μέρος της γειτονικής περιφέρειας του Χαρκόβου, οι ουκρανικές δυνάμεις χτυπούν επίσης το Λουχάνσκ.

Η γειτονική περιφέρεια του Ντονέτσκ είχε προ πολέμου 4,1 εκατομμύρια κατοίκους και η ομώνυμη πρωτεύουσά της είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Πριν από τη ρωσική εισβολή, περίπου η μισή περιοχή ήταν υπό τον έλεγχο των αυτονομιστών. Σήμερα, περίπου το 58% της επικράτειας κατέχεται από τη Μόσχα και τους συμμάχους της, συμπεριλαμβανομένης της πόλης-λιμάνι της Μαριούπολης, που έχει καταστραφεί από την πολιορκία και τους βομβαρδισμούς από τις ρωσικές δυνάμεις.

Οι θανατηφόρες μάχες συνεχίζονται εκεί, όπου οι ουκρανικές δυνάμεις σημείωσαν πρόοδο τον Σεπτέμβριο.

Ο χάρτης της Ουκρανίας με τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία και τα όρια των προσαρτημένων περιοχών / Φωτογραφία: Guardian

Ζαπορίζια

Αυτή η περιοχή που συνορεύει με τη Μαύρη Θάλασσα φιλοξενεί το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της χώρας, στον ποταμό Δνείπερο, και είχε 1,63 εκατομμύριο κατοίκους πριν από τον πόλεμο. Σύμφωνα με το ISW, το 72% της έκτασής του είναι υπό τον έλεγχο των δυνάμεων της Μόσχας και τη στρατιωτική της διοίκηση.

Η μεγαλύτερη πόλη της, η ομώνυμη Ζαπορίζια, κρατείται από ουκρανικές δυνάμεις, αλλά το μεγαλύτερο λιμάνι της, το Μπερντιάνσκ, βρίσκεται στα χέρια της Ρωσίας. Ο γιγαντιαίος πυρηνικός σταθμός εκεί καταλήφθηκε από τον ρωσικό στρατό τον Μάρτιο.

Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια / Φωτογραφία: ΕΡΑ

Έκτοτε, τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα αλληλοκατηγορούνται ότι βομβάρδιζαν τα περίχωρά τους με κίνδυνο να προκαλέσουν πυρηνικό ατύχημα. Οι εκκλήσεις για αποστρατιωτικοποίηση έχουν πολλαπλασιαστεί, χωρίς επιτυχία μέχρι στιγμής. Επιθεωρητές του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) βρίσκονται εκεί από τις αρχές Σεπτεμβρίου.

Χερσώνα

Περίπου το 88% αυτής της περιφέρειας, της δυτικότερης που ελέγχεται από τη Μόσχα, και της ομώνυμης πρωτεύουσάς της τέθηκε υπό ρωσικό έλεγχο στις πρώτες ημέρες του πολέμου. Η περιφέρεια, πολύ σημαντική για την ουκρανική γεωργία, είναι στρατηγικής σημασίας για τη Μόσχα επειδή συνορεύει με τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε το 2014.

Η κατάληψη της Χερσώνας, που συνδέεται με αυτή των ακτών της Ζαπορίζια και του Ντονέτσκ, επιτρέπει στη Ρωσία να δίνει εδαφική συνέχεια σε όλες τις περιφέρειες που ελέγχει στην Ουκρανία και στο ρωσικό έδαφος.

Η Ουκρανία ηγείται μιας αντεπίθεσης εκεί και έχει σημειώσει κάποιες επιτυχίες τους τελευταίους μήνες. Συγκεκριμένα, κατέστρεψε τις γέφυρες που εκτείνονται στον Δνείπερο γύρω από την πόλη Χερσώνα για να διακόψει τις γραμμές ανεφοδιασμού των ρωσικών δυνάμεων. Επιπλέον, οι επιθέσεις με στόχο Ρώσους και φιλορώσους αξιωματούχους αυξάνονται εκεί και αρκετοί από αυτούς έχουν σκοτωθεί.

Κριμαία

Αφού προσαρτήθηκε στη Ρωσική Ομοσπονδία το 2014, μετά από δημοψήφισμα που κρίθηκε παράνομο από το Κίεβο και τη Δύση, αυτή η τουριστική και αμπελουργική χερσόνησος δηλητηρίασε τις σχέσεις μεταξύ Κιέβου και Μόσχας μετά την πτώση της ΕΣΣΔ το 1991.

Με πληθυσμό που αποτελείται κυρίως από ρωσόφωνους, η Κριμαία είχε «χαριστεί» το 1954 στη Σοβιετική Ουκρανία από τον Νικήτα Χρουστσόφ, ηγέτη της τότε ΕΣΣΔ που ήταν ουκρανικής καταγωγής. Όμως, στις 27 Φεβρουαρίου 2014, φιλορώσοι κομάντο κατέλαβαν το τοπικό κοινοβούλιο, όπου οι βουλευτές που κλήθηκαν εσπευσμένα να εκλέξουν μια κυβέρνηση ευνοϊκή για τη Μόσχα.

Εικόνα από την προσαρτημένη Κριμαία / Φωτογραφία: ΑΠΕ

Στις 16 Μαρτίου 2014, κατά τη διάρκεια ενός αποκαλούμενου δημοψηφίσματος που κατήγγειλε η διεθνής κοινότητα, το 97% των κατοίκων ψήφισε «υπέρ» της ένταξης στη Ρωσία, σύμφωνα με τη Μόσχα. Η προσάρτηση επικυρώθηκε δύο ημέρες αργότερα με μια συνθήκη που υπέγραψε ο πρόεδρος Πούτιν. Από το 2014, πολλοί επικριτές της Ρωσίας έχουν συλληφθεί εκεί. Από τα δύο εκατομμύρια κατοίκους της Κριμαίας, το 59% είναι Ρώσοι, το 24% Ουκρανοί και το 12% Τάταροι.

Κατακτώντας την Κριμαία – η οποία αντιπροσωπεύει το 4,5% του ουκρανικού εδάφους – η Ρωσία ανέκτησε επίσης το μεγάλο λιμάνι της Σεβαστούπολης, όπου εγκατέστησε τον πολεμικό της στόλο από τον 18ο αιώνα, και που της προσφέρει μια διέξοδο στην Μαύρη Θάλασσα και από εκεί στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Από τον Μάιο του 2018, η χερσόνησος συνδέεται με την ηπειρωτική Ρωσία μέσω της γέφυρας Κερτς μήκους 19 χιλιομέτρων.

Η Κριμαία, που χρησιμοποιείται ως βάση υλικοτεχνικής υποστήριξης από τη Ρωσία και βρίσκεται πολύ μακριά από τις μάχες, έχει πληγεί από τον Αύγουστο από πολλές εκρήξεις σε στρατιωτικά αεροδρόμια και αποθήκες πυρομαχικών. Η Ουκρανία παραδέχτηκε αργότερα ότι πραγματοποίησε τις επιθέσεις.