Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2021

Γιατί ο Ταγίπ παριστάνει τον «τρελό Τούρκο» στο παζάρι;

Προβληματισμό για τις προθέσεις του Τούρκου Προέδρου Τ. Ερντογάν προκαλεί το χθεσινό ξέσπασμα του Τούρκου ηγέτη μετά από αρκετές ημέρες «τεχνικής καταστολής», καθώς αποκαλύπτει την πραγματική τακτική της Τουρκίας: να μετατρέψει τη διαπραγμάτευση για το Κυπριακό και την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, ως διαδικασία επιβολής φιρμανιού σε φόρου υποτελείς.
Η ανήκουστη αναφορά Ερντογάν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης προκαλεί επειδή επισκέφθηκε τη Λευκωσία, έθιξε... τον πυρήνα του Κυπριακού προβλήματος, τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και τάχθηκε υπέρ της εξεύρεσης λύσης στη βάση των αποφάσεων του ΣΑ και ότι επίσης είναι «πρόκληση» ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε ελληνικά νησιά, χωρίς να ζητήσει την… άδεια της Τουρκίας μαρτυρούν ένα σοβαρό πρόβλημα για την αντίληψη της πραγματικότητας από την τουρκική πλευρά.

Το καλοκαίρι η Τουρκία δεν προσήλθε στις διερευνητικές επειδή ο κ. Ερντογάν θεώρησε πρόκληση την άσκηση του κυριαρχικού δικαιώματος της Ελλάδας να συνάψει συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο και τώρα θεωρεί ως… πρόκληση την επίσκεψη του σε περιοχή της ελληνικής επικράτειας και τη διατύπωση της πάγιας και σταθερής θέσης της Ελλάδας για επιδίωξη λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στο Κυπριακό.
Μάλλον, ο κ.Ερντογάν αντιλαμβάνεται εντελώς διαφορετικά από τον υπόλοιπο κόσμο την έννοια του διαλόγου και των συνομιλιών. Όμως σε ό,τι αφορά τις διερευνητικές επαφές και την Πενταμερή για το Κυπριακό, η στόχευση του είναι προφανής. Επιδιώκει να φέρει τις δυο αυτές διαδικασίες στα μέτρα του μετατρέποντας, την πρώτη σε διαπραγμάτευση με την Ελλάδα επί των μονομερών διεκδικήσεων της Τουρκίας και τη δεύτερη σε διαδικασία διολίσθησης από τις αρχές λύσης του Κυπριακού βάσει των αποφάσεων του ΣΑ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, σε βήμα κατοχύρωσης της Διζωνικής Συνομοσπονδίας, που εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας.

Και στις δυο διαδικασίες ο κ.Ερντογάν με τη χθεσινή του παρέμβαση επιδιώκει πρακτικά, αντί να είναι αυτός που θα δεσμευθεί ότι δε θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες στη διάρκεια των συνομιλιών, να είναι η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία που θα απέχουν από την άσκηση κυριαρχικών τους δικαιωμάτων για να παραμείνει η Τουρκία στο τραπέζι.
Ο Τούρκος πρόεδρος στήνει το σκηνικό της εξόδου ασφαλείας από τις Διερευνητικές και την Πενταμερή, εφόσον δει ότι οι εξελίξεις δεν εξυπηρετούν τις επιδιώξεις της Αγκυρας.
Όμως οι περιφερειακές εξελίξεις δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερο εκνευρισμό και προκαλούν την αντίδραση του Τούρκου προέδρου. Την Τρίτη επιτέθηκε με προσβλητικό τρόπο στον Γάλλο πρόεδρο Εμ. Μακρόν λίγη ώρα αφότου είχε υπάρξει τηλεφωνική επικοινωνία του Ι. Καλίν με τον διπλωματικό σύμβουλο του Γάλλου προέδρου, οι οποίοι προσπαθούσαν να βρουν τρόπους αποκατάστασης των σχέσεων.

Λίγες ώρες αργότερα ήρθε η επίθεση στο πρόσωπο του Έλληνα πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη τον οποίο απείλησε εκτός των άλλων ο κ. Ερντογάν ότι θα «δει τον τρελό Τούρκο» και ότι δε θα συναντηθεί μαζί του. Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι ο κ. Ερντογάν είναι αυτός που διαρκώς δηλώνει έτοιμος να συναντηθεί με τον Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος επιμένει ότι θα γίνει η συνάντηση όταν είναι ώριμες οι συνθήκες και θα έχει νόημα μια τέτοια συνάντηση, και ήταν ο κ. Ερντογάν εκείνος ο οποίος δυο φόρες, την πρώτη στο επεισόδιο του Έβρου πριν ένα χρόνο (όταν υπήρξε η σθεναρή αντίσταση της Ελλάδας στην παραβίαση των ελληνικών συνόρων) και τώρα μετά την επίσκεψη του κ.Μητσοτάκη στην Κύπρο έσπευσε οργισμένος να δηλώσει ότι δεν θα συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό.

Για τον κ. Ερντογάν παρά τη στήριξη που του προσφέρει στην ΕΕ η «φιλοτουρκική Τρόικα» Γερμανίας - Ισπανίας - Ιταλίας, γνωρίζει ότι στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου θα αποφύγει μεν τις κυρώσεις, αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μπορέσει να πάρει τη «θετική ατζέντα» που περιμένει και η οποία σε συμβολικό επίπεδο καταρχήν θα ενισχύσει τη διεθνή εικόνα της χώρας και την τούρκικη οικονομία.
Συγχρόνως διαπιστώνει ότι το παιγνίδι στη Λιβύη δεν προχωρά όπως το υπολόγιζε, καθώς η διαδικασία ομαλοποίησης της κατάστασης στη χώρα προϋποθέτει την αποχώρηση και των τουρκικών δυνάμεων. Και χωρίς στρατιωτική παρουσία στη Λιβύη είναι προφανές ότι η πολιτική του επιρροή στη χώρα θα περιοριστεί.


Με την Ουάσιγκτον οι σχέσεις κινούνται στην κόψη του ξυραφιού καθώς έκτος της υπόθεσης των S-400 που μπορεί να επιφέρουν και νέες κυρώσεις παραμένει σε εκκρεμότητα η υπόθεση του σκανδάλου της τράπεζας HalkBank που ακουμπάει τον πυρήνα του ερντογανικού συστήματος εξουσίας.

Αλλά για τον κ. Ερντογάν, χωρίς να το ομολογεί, αποτελεί μείζον θέμα το γεγονός ότι βλέπει μια σειρά χώρες που τις έχει μετατρέψει ο ίδιος σε στρατηγικούς αντιπάλους της Τουρκίας, όπως η Αίγυπτος, η Γαλλία, η Σ. Αραβία, τα ΗΑΕ και χώρες που είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές απέναντι στις περιφερειακές ηγεμονικές βλέψεις του, όπως η Ιορδανία και το Ιράκ, να συνευρίσκονται ακόμη και εν μέσω πανδημίας σε ένα Φόρουμ, που αποτελεί πρωτοβουλία της Ελλάδας. Για να διαμηνύσουν τη βούληση τους για περιφερειακή συνεργασία και επιδίωξη σταθερότητας και ασφάλειας. Ένα πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί και το Ισραήλ το οποίο για λόγους πρακτικούς και λόγω της εκκρεμότητας της αποκατάστασης των σχέσεων του με τη Σ. Αραβία δεν μπορούσε να συμμετάσχει.

Με τις «εκρήξεις» του, τις ιδιορρυθμίες του την αλαζονεία του ο κ. Ερντογάν θέλει ίσως να πείσει ότι οι άλλοι προκαλούν τις μεταστροφές του και τις μεταπτώσεις του και ότι έτσι μπορεί να τον αναγκάσουν να δείξει και την άλλη όψη, αυτή του «τρελού Τούρκου»* που υπαινίχθηκε σήμερα. Το θέμα είναι ότι όλο και λιγότεροι πείθονται πλέον.

Νίκος Μελέτης

* Από το βιβλίο του γνωστού Τούρκου συγγραφέα και δραματουργού Τουρκμάν Οζακμάν «Αυτοί οι Τρελοί Τούρκοι».


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου