Για ένα πολύ κρίσιμο δίμηνο, στη διάρκεια του οποίου καλούμαστε όλοι να «σώσουμε» το 2021 από μια νέα μακράς διαρκείας σφοδρή επίθεση της πανδημίας, μιλούν οι ειδικοί επιστήμονες...
Ηδη πολλές χώρες βιώνουν ένα νέο πανδημικό κύμα το οποίο φαίνεται να «γονατίζει» ακόμα και τα πιο καλά οργανωμένα συστήματα υγείας. Οι δε εκτιμήσεις για πιθανή επικράτηση στην Ευρώπη του μεταλλαγμένου στελέχους του κορωνοϊού, για το οποίο οι πρώτες αναλύσεις καταδεικνύουν ότι καθιστά τον ιό πιο μεταδοτικό, δεν δικαιολογούν εφησυχασμό. Πόσο μάλλον όταν το εμβολιαστικό πρόγραμμα έναντι της COVID-19 είναι ακόμα «στα σπάργανα».
Στην Ελλάδα, η οποία έως τώρα είχε ως σύμμαχο τις υψηλές θερμοκρασίες, μετά δύο μήνες lockdown το ΕΣΥ είναι καταπονημένο και παραμένει πιεσμένο, ενώ ακόμα δεν έχει αποτυπωθεί η χαλαρότητα των γιορτών στην εξέλιξη της πανδημίας. Αν και ο αριθμός των κρουσμάτων έχει πέσει στα επίπεδα που ήταν στις 20 Οκτωβρίου, ο ημερήσιος αριθμός των θανάτων και των διασωληνωμένων ασθενών με COVID-19 παραμένει υπερδιπλάσιος από τον αντίστοιχο που ήταν την ημέρα που αποφασίστηκε η εφαρμογή του lockdown (179 διασωληνωμένοι ασθενείς και 18 θάνατοι καταγράφηκαν στις 4 Νοεμβρίου, 386 και 49 αντίστοιχα την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου). Ο δε μεγάλος φόβος όλων είναι το πώς εξελίσσεται η πανδημία στην Αττική των 3,8 εκατομμυρίων μόνιμων κατοίκων, όπου ήδη σε κάποιες περιοχές, μεταξύ των οποίων και το κέντρο της Αθήνας, διαφαίνεται σχετική αύξηση των κρουσμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικοί επιστήμονες διαμηνύουν ότι θα ξεχειμωνιάσουμε με περιορισμούς, κάτι που άλλωστε φάνηκε και από τη νέα αναβολή της άρσης του lockdown. Και επαναλαμβάνουν σε κάθε τόνο τις ισχυρές συστάσεις τους για αποφυγή των συναθροίσεων, για λίστα φίλων με τους οποίους θα συναντιόμαστε, για πιστή τήρηση των αποστάσεων, χρήση μάσκας και ανοικτά παράθυρα.
Για ένα δύσκολα διαχειρίσιμο σκηνικό που διαμορφώνεται για το επόμενο δίμηνο κάνει λόγο στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον νέο κορωνοϊό, Δημήτρης Παρασκευής. Οι λόγοι είναι πολλοί. «Λόγω των κλιματικών συνθηκών συγχρωτιζόμαστε σε κλειστούς χώρους. Επιπλέον, ξεκίνησε μια περίοδος κατά την οποία παρουσιάζουν έξαρση και άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως η γρίπη. Αν και φέτος αναμένεται ότι ο αριθμός των μολύνσεων από τον ιό της γρίπης θα είναι αισθητά μικρότερος λόγω των μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό», επισημαίνει ο κ. Παρασκευής, «από την άλλη, το σύστημα υγείας δεν έχει αποσυμφορηθεί αρκετά, από το προηγούμενο κύμα. Είμαστε ακόμα στην αρχή του εμβολιαστικού προγράμματος και δεν αναμένεται άμεσα να προστατευθεί μέσω του εμβολίου ικανό ποσοστό των ευπαθών ομάδων πληθυσμού. Και φυσικά υπάρχει μια συνεχιζόμενη κόπωση της κοινωνίας, αφού βρισκόμαστε ήδη σε lockdown διάρκειας δύο μηνών».
Οι ειδικοί παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τους επιδημιολογικούς δείκτες που τουλάχιστον έως τα τέλη της εβδομάδας συνέχιζαν να καταγράφουν την πτωτική τάση του δεύτερου κύματος στη χώρα, πλην κάποιων περιοχών όπου η επιδημία επέμενε. Ωστόσο είναι ακόμα νωρίς για να εκτιμήσουν την επίδραση των εορτών στην εξέλιξη της πανδημίας. «Μας ανησυχεί μια ενδεχόμενη αύξηση στα κρούσματα λόγω πιθανής χαλάρωσης μέσα στις γιορτές», σημειώνει ο κ. Παρασκευής και προσθέτει: «Προς αυτή την κατεύθυνση και για να μην υπάρξει ο κίνδυνος του τρίτου κύματος, εξετάζεται πολύ προσεκτικά η άρση των μέτρων. Για τον λόγο αυτό έγινε το άνοιγμα μόνο μιας βαθμίδας των σχολείων. Και κάπως έτσι θα πορευόμαστε για τη σταδιακή και προσεκτική άρση των μέτρων, αφού έχουμε και μια εικόνα της επίδρασης της εορταστικής περιόδου στην εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα».
Αλλες χώρες βιώνουν ήδη μια πολύ σημαντική αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων, κυρίως γιατί χαλάρωσαν πολύ νωρίς τον Δεκέμβριο τα περιοριστικά μέτρα και υπήρξε αύξηση της κινητικότητας του πληθυσμού. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου εκφράζονται φόβοι ότι το σύστημα υγείας –το περίφημο NHS– φτάνει στα όριά του.
Ο κίνδυνος για το δικό μας σύστημα υγείας, με τις πολύ λιγότερες κλίνες Εντατικής, στο ενδεχόμενο νέας έξαρσης είναι υψηλός. Αλλωστε τα ποσοστά πληρότητας των κλινών ΜΕΘ COVID-19, τα οποία στη Βόρεια Ελλάδα άγγιξαν το 100% στις αρχές Δεκεμβρίου, παραμένουν υψηλά. Στην Αττική το 60% των κλινών Εντατικής COVID είναι καλυμμένες και στη Θεσσαλονίκη το 70%. «Τώρα η κατάσταση είναι ελεγχόμενη, ωστόσο υπήρξε στιγμή μέσα στο δεύτερο κύμα που τα νοσοκομεία ξεπέρασαν το όριό τους», επισημαίνει στην «Κ» η πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών – Πειραιώς και συντονίστρια διευθύντρια της Γ΄ Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς», Ματίνα Παγώνη. Και προσθέτει: «Δεν ξέρω εάν οι γιατροί και οι νοσηλευτές θα αντέξουν την πίεση και τον φόρτο εργασίας μιας νέας έξαρσης του κορωνοϊού στη χώρα και σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από την προηγούμενη. Περιμένουμε τις προσλήψεις προσωπικού που έχει υποσχεθεί το υπουργείο Υγείας και περαιτέρω ενίσχυση και χρηματοδότηση. Τα νοσοκομεία δεν είναι μόνο για την COVID-19. Σε αντίθεση με το πρώτο κύμα της πανδημίας, πλέον οι ασθενείς απευθύνονται στα νοσοκομεία και για προβλήματα υγείας που δεν σχετίζονται με τον κορωνοϊό. Και φυσικά θα πρέπει να εξυπηρετηθούν τα τακτικά χειρουργεία. Απαιτείται προσοχή ώστε τα τακτικά να μη γίνουν έκτακτα».
Και ξανά η αποτροπή ενός ενδεχόμενου τρίτου κύματος της πανδημίας εξαρτάται από τη στάση που θα τηρήσουμε όλοι που καλούμαστε να παραμείνουμε για λίγο ακόμα «ακοινώνητοι». Οπως τονίζει ο κ. Παρασκευής, «εκτός από τα πολύ βασικά που είναι η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις και η υγιεινή των χεριών, πολύ σημαντικό είναι να αερίζονται επαρκώς οι κλειστοί χώροι. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγονται οι συναθροίσεις με άτομα πολλών διαφορετικών οικογενειών. Ο κανόνας που ίσχυε στις γιορτές, για συναντήσεις με μόνο άλλη μία οικογένεια και με τήρηση των αποστάσεων, θα πρέπει να ακολουθηθεί και την επόμενη περίοδο». Σύμφωνα με τον καθηγητή, κρίσιμη είναι η χρήση μάσκας, όπως και η τήρηση των αποστάσεων και ο αερισμός και στους εργασιακούς χώρους. «Τα μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται συνδυαστικά. Η φυσική απόσταση είναι πολύ σημαντικό μέτρο αλλά όχι το απόλυτο. Χρειάζεται και η χρήση μάσκας που παρέχει επιπλέον προστασία. Ακόμα και στο διάλειμμα για κάπνισμα ή για καφέ, καλό είναι να αποφεύγονται τα πηγαδάκια. Είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί και τηρούμε αποστάσεις. Αποφεύγουμε να μιλάμε με τους άλλους όσο δεν φοράμε μάσκα», τονίζει ο κ. Παρασκευής.
Η προειδοποίηση έρχεται και από τους αξιωματούχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ο διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΠΟΥ Χανς Κλούγκε πρόσφατα δήλωσε ότι για λίγο διάστημα ακόμα θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα από αυτά που έχουμε κάνει έως σήμερα και να ενισχύσουμε τα μέτρα δημόσιας υγείας και τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. «Τα βασικά μέτρα, αυτά που όλοι γνωρίζουμε, πρέπει να ενισχυθούν για τη μείωση της μετάδοσης, την ελάφρυνση των υπηρεσιών υγείας COVID-19 και για να σωθούν ζωές», ανέφερε.
Στην Ελλάδα, η οποία έως τώρα είχε ως σύμμαχο τις υψηλές θερμοκρασίες, μετά δύο μήνες lockdown το ΕΣΥ είναι καταπονημένο και παραμένει πιεσμένο, ενώ ακόμα δεν έχει αποτυπωθεί η χαλαρότητα των γιορτών στην εξέλιξη της πανδημίας. Αν και ο αριθμός των κρουσμάτων έχει πέσει στα επίπεδα που ήταν στις 20 Οκτωβρίου, ο ημερήσιος αριθμός των θανάτων και των διασωληνωμένων ασθενών με COVID-19 παραμένει υπερδιπλάσιος από τον αντίστοιχο που ήταν την ημέρα που αποφασίστηκε η εφαρμογή του lockdown (179 διασωληνωμένοι ασθενείς και 18 θάνατοι καταγράφηκαν στις 4 Νοεμβρίου, 386 και 49 αντίστοιχα την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου). Ο δε μεγάλος φόβος όλων είναι το πώς εξελίσσεται η πανδημία στην Αττική των 3,8 εκατομμυρίων μόνιμων κατοίκων, όπου ήδη σε κάποιες περιοχές, μεταξύ των οποίων και το κέντρο της Αθήνας, διαφαίνεται σχετική αύξηση των κρουσμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικοί επιστήμονες διαμηνύουν ότι θα ξεχειμωνιάσουμε με περιορισμούς, κάτι που άλλωστε φάνηκε και από τη νέα αναβολή της άρσης του lockdown. Και επαναλαμβάνουν σε κάθε τόνο τις ισχυρές συστάσεις τους για αποφυγή των συναθροίσεων, για λίστα φίλων με τους οποίους θα συναντιόμαστε, για πιστή τήρηση των αποστάσεων, χρήση μάσκας και ανοικτά παράθυρα.
Για ένα δύσκολα διαχειρίσιμο σκηνικό που διαμορφώνεται για το επόμενο δίμηνο κάνει λόγο στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον νέο κορωνοϊό, Δημήτρης Παρασκευής. Οι λόγοι είναι πολλοί. «Λόγω των κλιματικών συνθηκών συγχρωτιζόμαστε σε κλειστούς χώρους. Επιπλέον, ξεκίνησε μια περίοδος κατά την οποία παρουσιάζουν έξαρση και άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως η γρίπη. Αν και φέτος αναμένεται ότι ο αριθμός των μολύνσεων από τον ιό της γρίπης θα είναι αισθητά μικρότερος λόγω των μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό», επισημαίνει ο κ. Παρασκευής, «από την άλλη, το σύστημα υγείας δεν έχει αποσυμφορηθεί αρκετά, από το προηγούμενο κύμα. Είμαστε ακόμα στην αρχή του εμβολιαστικού προγράμματος και δεν αναμένεται άμεσα να προστατευθεί μέσω του εμβολίου ικανό ποσοστό των ευπαθών ομάδων πληθυσμού. Και φυσικά υπάρχει μια συνεχιζόμενη κόπωση της κοινωνίας, αφού βρισκόμαστε ήδη σε lockdown διάρκειας δύο μηνών».
Οι ειδικοί παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τους επιδημιολογικούς δείκτες που τουλάχιστον έως τα τέλη της εβδομάδας συνέχιζαν να καταγράφουν την πτωτική τάση του δεύτερου κύματος στη χώρα, πλην κάποιων περιοχών όπου η επιδημία επέμενε. Ωστόσο είναι ακόμα νωρίς για να εκτιμήσουν την επίδραση των εορτών στην εξέλιξη της πανδημίας. «Μας ανησυχεί μια ενδεχόμενη αύξηση στα κρούσματα λόγω πιθανής χαλάρωσης μέσα στις γιορτές», σημειώνει ο κ. Παρασκευής και προσθέτει: «Προς αυτή την κατεύθυνση και για να μην υπάρξει ο κίνδυνος του τρίτου κύματος, εξετάζεται πολύ προσεκτικά η άρση των μέτρων. Για τον λόγο αυτό έγινε το άνοιγμα μόνο μιας βαθμίδας των σχολείων. Και κάπως έτσι θα πορευόμαστε για τη σταδιακή και προσεκτική άρση των μέτρων, αφού έχουμε και μια εικόνα της επίδρασης της εορταστικής περιόδου στην εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα».
Αλλες χώρες βιώνουν ήδη μια πολύ σημαντική αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων, κυρίως γιατί χαλάρωσαν πολύ νωρίς τον Δεκέμβριο τα περιοριστικά μέτρα και υπήρξε αύξηση της κινητικότητας του πληθυσμού. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου εκφράζονται φόβοι ότι το σύστημα υγείας –το περίφημο NHS– φτάνει στα όριά του.
Οι αντοχές του συστήματος
Ο κίνδυνος για το δικό μας σύστημα υγείας, με τις πολύ λιγότερες κλίνες Εντατικής, στο ενδεχόμενο νέας έξαρσης είναι υψηλός. Αλλωστε τα ποσοστά πληρότητας των κλινών ΜΕΘ COVID-19, τα οποία στη Βόρεια Ελλάδα άγγιξαν το 100% στις αρχές Δεκεμβρίου, παραμένουν υψηλά. Στην Αττική το 60% των κλινών Εντατικής COVID είναι καλυμμένες και στη Θεσσαλονίκη το 70%. «Τώρα η κατάσταση είναι ελεγχόμενη, ωστόσο υπήρξε στιγμή μέσα στο δεύτερο κύμα που τα νοσοκομεία ξεπέρασαν το όριό τους», επισημαίνει στην «Κ» η πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών – Πειραιώς και συντονίστρια διευθύντρια της Γ΄ Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς», Ματίνα Παγώνη. Και προσθέτει: «Δεν ξέρω εάν οι γιατροί και οι νοσηλευτές θα αντέξουν την πίεση και τον φόρτο εργασίας μιας νέας έξαρσης του κορωνοϊού στη χώρα και σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από την προηγούμενη. Περιμένουμε τις προσλήψεις προσωπικού που έχει υποσχεθεί το υπουργείο Υγείας και περαιτέρω ενίσχυση και χρηματοδότηση. Τα νοσοκομεία δεν είναι μόνο για την COVID-19. Σε αντίθεση με το πρώτο κύμα της πανδημίας, πλέον οι ασθενείς απευθύνονται στα νοσοκομεία και για προβλήματα υγείας που δεν σχετίζονται με τον κορωνοϊό. Και φυσικά θα πρέπει να εξυπηρετηθούν τα τακτικά χειρουργεία. Απαιτείται προσοχή ώστε τα τακτικά να μη γίνουν έκτακτα».
Και ξανά η αποτροπή ενός ενδεχόμενου τρίτου κύματος της πανδημίας εξαρτάται από τη στάση που θα τηρήσουμε όλοι που καλούμαστε να παραμείνουμε για λίγο ακόμα «ακοινώνητοι». Οπως τονίζει ο κ. Παρασκευής, «εκτός από τα πολύ βασικά που είναι η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις και η υγιεινή των χεριών, πολύ σημαντικό είναι να αερίζονται επαρκώς οι κλειστοί χώροι. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγονται οι συναθροίσεις με άτομα πολλών διαφορετικών οικογενειών. Ο κανόνας που ίσχυε στις γιορτές, για συναντήσεις με μόνο άλλη μία οικογένεια και με τήρηση των αποστάσεων, θα πρέπει να ακολουθηθεί και την επόμενη περίοδο». Σύμφωνα με τον καθηγητή, κρίσιμη είναι η χρήση μάσκας, όπως και η τήρηση των αποστάσεων και ο αερισμός και στους εργασιακούς χώρους. «Τα μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται συνδυαστικά. Η φυσική απόσταση είναι πολύ σημαντικό μέτρο αλλά όχι το απόλυτο. Χρειάζεται και η χρήση μάσκας που παρέχει επιπλέον προστασία. Ακόμα και στο διάλειμμα για κάπνισμα ή για καφέ, καλό είναι να αποφεύγονται τα πηγαδάκια. Είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί και τηρούμε αποστάσεις. Αποφεύγουμε να μιλάμε με τους άλλους όσο δεν φοράμε μάσκα», τονίζει ο κ. Παρασκευής.
Η προειδοποίηση έρχεται και από τους αξιωματούχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ο διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΠΟΥ Χανς Κλούγκε πρόσφατα δήλωσε ότι για λίγο διάστημα ακόμα θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα από αυτά που έχουμε κάνει έως σήμερα και να ενισχύσουμε τα μέτρα δημόσιας υγείας και τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. «Τα βασικά μέτρα, αυτά που όλοι γνωρίζουμε, πρέπει να ενισχυθούν για τη μείωση της μετάδοσης, την ελάφρυνση των υπηρεσιών υγείας COVID-19 και για να σωθούν ζωές», ανέφερε.
Αισιοδοξία για την εποχική γρίπη
Την εκτίμηση ότι εφέτος η γρίπη δεν θα ταλαιπωρήσει ιδιαίτερα τον πληθυσμό, ως αποτέλεσμα των μέτρων αποφυγής της μετάδοσης του κορωνοϊού, εκφράζουν οι ειδικοί γιατροί. Εως και την περασμένη Κυριακή στη χώρα μας δεν είχε καταγραφεί κανένα σοβαρό περιστατικό λόγω γρίπης, ούτε καν είχε απομονωθεί εργαστηριακά ο ιός από τα εθνικά εργαστήρια αναφοράς γρίπης. Το αντίστοιχο διάστημα κατά την περυσινή περίοδο έξαρσης της νόσου είχαν ήδη καταγραφεί εννέα σοβαρά περιστατικά επιβεβαιωμένης εργαστηριακά γρίπης με νοσηλεία σε ΜΕΘ και ένας θάνατος λόγω της νόσου, ενώ η δραστηριότητα του ιού της γρίπης χαρακτηριζόταν ως αυξανόμενη. Την πρώτη εβδομάδα του 2019 είχε ήδη χρειαστεί να νοσηλευθούν σε ΜΕΘ λόγω γρίπης 12 ασθενείς, ενώ την πρώτη εβδομάδα του 2018 είχαν δηλωθεί επτά νοσηλείες σοβαρών περιστατικών. Υπενθυμίζεται πάντως ότι στη χώρα μας η δραστηριότητα της γρίπης ξεκινάει στα τέλη Δεκεμβρίου και αυξάνεται τον Ιανουάριο για να κορυφωθεί τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.
11.01.2021
07:22
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου