Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2019

Τα νέα δεδομένα στα ελληνοτουρκικά απαιτούν νέες απαντήσεις

Υποχρεωμένη να αναζητήσει νέους αντισυμβατικούς τρόπους αντιμετώπισης της κλιμακούμενης τουρκικής απειλής είναι η Αθήνα μετά την χθεσινή συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν που η ελληνική πλευρά βρήκε απέναντι της «τοίχο», καθώς ο τούρκος πρόεδρος δεν έδειξε καμιά διάθεση υπαναχώρησης από την επιλογή της προσάρτησης της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά πιθανότατα η Τουρκία θα επιχειρήσει σύντομα και τετελεσμένα επί του εδάφους.
Σε αυτή την νέα φάση διεύρυνσης και κλιμάκωσης των τουρκικών διεκδικήσεων επί...
ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, είναι προφανές ότι απαιτούνται από την Αθήνα ισοδύναμα τετελεσμένα ώστε η Ελλάδα να μην βρεθεί σύντομα να διαπραγματεύεται υπό δυσμενείς συνθήκες επί μιας όλο και μεγαλύτερης λίστας τουρκικών διεκδικήσεων.

Επιλογές όπως η προσφυγή στον ΟΗΕ η ακόμη και στο ΔΔ της Χάγης, όταν γίνει γνωστό το κείμενο της Συμφωνίας και όταν γίνουν κινήσεις της Τουρκίας στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, η πίεση προς την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και ως τελευταία επιλογή η έναρξη συνομιλιών με την Λευκωσία για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου (για την οποία έχει γίνει σημαντική προεργασία από το 2004), είναι τέτοιες κινήσεις οι οποίες δεν αφήνουν την Τουρκία να παίζει μόνη της στο γήπεδο. Και επίσης θα πρέπει να επιδιωχθεί η επίσπευση και διευκόλυνση των ξένων εταιριών στην διαδικασία αδειοδότησης δυο ακόμη Οικοπέδων νότια της Κρήτης.

Στην συνάντηση του Λονδίνου εκτός των κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν συμμετείχαν οι Υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών Δένδιας, Παναγιωτόπουλος, Ακαρ, Τσαβούσογλου, ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός οικονομικών Αλμπαιράκ οι διπλωματικοί σύμβουλοι των δυο ηγετών και οι εκπρόσωποι τους Δ. Τσιόδρας και Ι. Καλίν. Η συνάντηση διήρκεσε περισσότερο από μια ώρα είναι προφανές ότι έγινε μακρά συζήτηση επί των κρίσιμων θεατών, αυτού των θαλασσίων ζωνών και του μεταναστευτικού.
Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και παρά τις πολύ θετικές δηλώσεις καταδίκης της τουρκικής κίνησης για σύναψη συμφωνίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης από όλους τους μεγάλους και σημαντικούς διεθνείς και περιφερειακούς παράγοντες, ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή για τον κ. Ερντογάν, ο οποίος μπορεί να μην απόσπασε από το ΝΑΤΟ τον χαρακτηρισμό ως τρομοκρατών των Κούρδων της Συρίας αλλά είδε τους ηγέτες σημαντικών χωρών όπως ο Ντ. Τραμπ να εξάρουν τον ρόλο της Τουρκίας και να εξυμνούν τον ίδιο, αλλά και ευρωπαίους ηγέτες όπως οι κ. Μακρόν, Τζόνσον και Μέρκελ να εκτιμούν τις προσπάθειες της Τουρκίας στο μεταναστευτικό. Και μάλιστα με την εξαίρεση της σφοδρής κριτικής του Εμ. Μακρόν, όλοι σχεδόν να ξεχνούν ότι ένα από τα αγκάθια της Συνόδου θα έπρεπε να είναι η πρόσδεση της Τουρκίας σημαντικού μέλους της Συμμαχίας στην Ρωσία. Και οικονομικά και ενεργειακά και διπλωματικά αλλά και στρατιωτικά με την αγορά των S400.
Ετσι δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για να ασκηθεί πίεση προς τον τούρκο ηγέτη για τα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου, όπου πάντως ακούσθηκε η ελληνική θέση από τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη ότι οι κινήσεις της Τουρκίας οδηγούν σε αποσταθεροποίηση ολόκληρη την περιοχή, ενώ φυσικά όλοι γνωρίζουν το τι συμβαίνει και το πως συμπεριφέρεται εντελώς ανεξέλεγκτος ο κ.Ερντογάν.
Όμως δεν μπορεί να υποτιμηθεί, το αντίθετο μάλιστα θα πρέπει να συνυπολογισθεί για τα επόμενα βήματα, η στήριξη που προσφέρθηκε στην Ελλάδα σε ένα ιδιαίτερα λεπτό θέμα όπως αυτό του Μνημονίου της Τουρκίας με την Λιβύη, λόγω και της απροθυμίας πολλών χωρών να παίρνουν θέση σε τέτοια ζητήματα αντιπαραθέσεων για θαλάσσιες οριοθετήσεις.
Η Αίγυπτος, η Κύπρος, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών, η Λιβυκή Βουλή, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τις συνομιλίες της Λιβύης έχουν εκφράσει την αντίθεση τους στο Μνημόνιο και εκφράζουν ανησυχία για κλιμάκωση της έντασης με αφορμή τις τουρκικές κινήσεις . 
Σε αυτές τις αντιδράσεις ήρθε να προστεθεί η σκληρή ανακοίνωση της Ε.Ε. που ρητά αποδοκιμάζει και την θέση για το «ξεγύμνωμα» των νησιών από θαλάσσιες ζώνες (ανακοίνωση που ήρθε μετά και την έκτακτη συνάντηση του Ν. Δένδια με τον νέο Ύπατο εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική Γ.Μπορρέλ) αλλά και η ανακοίνωση του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών που έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς η σιωπή του Τελ Αβίβ μέχρι τώρα είχε προκαλέσει προβληματισμό.
Το Ισραηλινό ΥΠΕΞ μάλιστα ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το Ισραήλ παρακολουθεί με ανησυχία τα πρόσφατα βήματα της Τουρκίας στη Μεσόγειο. Η αγνόηση του εθιμικού διεθνούς δικαίου μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή. 
Το Ισραήλ επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη του στην Ελλάδα για τις θαλάσσιες ζώνες της και την αντίθεσή του σε κάθε απόπειρα παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων.  Το Ισραήλ αποδίδει μεγάλη σημασία στην συνεργασία του με την Ελλάδα».
Η Τουρκία στην υπόθεση του Μνημονίου με την κυβέρνηση της Τρίπολης είναι απόλυτα απομονωμένη και αυτό την καθιστά πιο επικίνδυνη καθώς αντιλαμβάνεται ότι μόνο με μια ακόμη πιο προωθημένη κίνηση θα μπορέσει να προκαλέσει τετελεσμένα και δεν θα δει το Μνημόνιο να αδρανοποιείται λόγω των ισχυρών διεθνών αντιδράσεων.
Ηδη ο υπουργός ενέργειας Φ. Ντονμέζ προανήγγειλε ότι μόλις επικυρωθεί από τα κοινοβούλια το Μνημόνιο αυτό, θα υπάρξει σχεδιασμός για έρευνες και εξόρυξη του φυσικού αερίου στις περιοχές που «οριοθετήθηκαν» μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Δηλαδή εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Η ανησυχία και ο προβληματισμός που υπήρχε στο παρελθόν ότι κινήσεις όπως η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας με την Κύπρο θα προκαλούσε τουρκικές αντιδράσεις και θα υποχρέωνε την Ελλάδα να προασπίσει αυτή την συμφωνία έχει πλέον αντιστραφεί. Διότι η Ελλάδα κινδυνεύει πλέον να εμπλακεί σε μια θερμή αντιπαράθεση προσπαθώντας να ανατρέψει τα τετελεσμένα της Τουρκίας, αντί να προασπίζεται τα δικά της «τετελεσμένα» που θα είναι αποτέλεσμα μια διεθνούς συμφωνίας βασισμένης στο Δίκαιο της Θάλασσας με ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος μέλος της ΕΕ, την Κύπρο.


Του Νίκου Μελέτη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου