Ανοιχτές οι πληγές από τη συμφωνία των Πρεσπών

Οι πληγές που άφησε ανοιχτές η Συμφωνία των Πρεσπών δεν είναι εύκολο να κλείσουν, όμως η Αθήνα οφείλει να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα (και υπάρχουν πολλές, τόσο στις διμερείς σχέσεις όσο και στη διαδικασία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας με την Ε.Ε.) ώστε να εφαρμοσθεί πλήρως κάθε δέσμευση που ρητά έχει αναλάβει η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας από τη Συμφωνία: σε ό,τι αφορά τη χρήση της νέας ονομασίας και των παραγώγων, αλλά και για την όσο το δυνατόν πιο συσταλτική ερμηνεία των προβληματικών διατάξεων της Συμφωνίας των Πρεσπών, που αφήνουν ανοιχτό το παράθυρο για τη διολίσθηση στη διπλή ονομασία, με τη χρήση του όρου «Μακεδονία, Μακεδονικός»...

Ακόμη και σήμερα, βασικά κείμενα στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας αναφέρονται σε «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και σε «εθνικές και γλωσσικές μειονότητες», για τις οποίες μεριμνά το κράτος, η επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού Τουρισμού περιγράφει τις ομορφιές της «Μακεδονίας», τα «μακεδονικά μοναστήρια» και τη «Μακεδονική κουζίνα», ενώ η ιστοσελίδα του προέδρου της χώρας προβάλλει τους στίχους του εθνικού ύμνου, που αποτελεί ένα κορυφαίο δείγμα αλυτρωτισμού (και το οποίο δεν άγγιξε η Συμφωνία των Πρεσπών, λόγω της ελληνικής... γενναιοδωρίας).

Όμως και συγκεκριμένες υποχρεώσεις, οι οποίες είχαν αναληφθεί με ορίζοντα εξαμήνου, παραμένουν στον αέρα, όπως είναι η ρύθμιση του προβλήματος με τα μνημεία που αναφέρονται στην αρχαία ελληνική Ιστορία και πολιτισμό.

Σύμφωνα με το άρθρο 8 (2) της Συμφωνίας των Πρεσπών, «εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων, δημοσίων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία ελληνική ιστορία και πολιτισμό, που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του Πρώτου Μέρους, θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά».

Αντί η προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματευθεί και να απαιτήσει την απομάκρυνση των μνημείων, όπως τα αγάλματα του Μ. Αλεξάνδρου και του Φιλίππου Β΄ και όσων άλλων παραπέμπουν στην Αρχαία Μακεδονία, δέχθηκε την εντελώς προσχηματική και αναποτελεσματική φόρμουλα της τοποθέτησης ένδειξης στα συγκεκριμένα αγάλματα, ότι αφορούν την αρχαία ελληνική Ιστορία. Κάτι που φυσικά δεν έχει γίνει, αλλά ακόμη και αν τοποθετηθούν τέτοιες ταμπέλες, μάλλον θα επιτείνουν την σύγχυση. Είναι πάντως γεγονός ότι η συγκεκριμένη τεχνική ρύθμιση δεν περιγράφεται ρητώς στη Συμφωνία των Πρεσπών και αυτό δίνει δυνατότητα τόσο στη βορειομακεδονική πλευρά να υποκρίνεται ότι θα υιοθετήσει άλλους τρόπους για την εκπλήρωση της υποχρέωσης από το άρθρο 8 (2) αλλά και στην ελληνική, για να απαιτήσει πολύ πιο ουσιαστικούς τρόπους ώστε να ανταποκριθεί η άλλη πλευρά στη γενική δέσμευση την οποία έχει αναλάβει με το άρθρο αυτό σχετικά με τα μνημεία.

Σε ό,τι αφορά τον Ήλιο της Βεργίνας, τον οποίο (για δεύτερη φορά μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία) δεσμεύεται να μη χρησιμοποιεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο σε δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις στην επικράτειά της η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, έχει αποσυρθεί από ορισμένες χρήσεις, αλλά απαιτείται διαρκής παρακολούθηση, καθώς χρησιμοποιείται ευρέως από μη κυβερνητικούς φορείς, με τις ευλογίες όμως του κράτους.

Στο υπουργείο Εξωτερικών, στους «Στόχους και προτεραιότητες» περιλαμβάνονται η πλήρης ένταξη στο ΝΑΤΟ και η προώθηση των «μακεδονικών οικονομικών συμφερόντων». Στα καθήκοντα των διπλωματικών αποστολών της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, περιλαμβάνεται η παροχή προξενικών υπηρεσιών για τους «Μακεδόνες και τους ξένους πολίτες» και η προώθηση της κατάστασης των «μακεδονικών εθνικών και γλωσσικών μειονοτήτων ανά τον κόσμο και η μέριμνα για τη Διασπορά».

Αυτή η αναφορά αποτελεί σημαντική παραβίαση του πνεύματος της Συμφωνίας των Πρεσπών, όπως το πρόβαλε η προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση, καθώς πρακτικά το βορειομακεδονικό ΥΠΕΞ προβάλλει την ύπαρξη «Μακεδόνων πολιτών», αλλά και την ύπαρξη «μακεδονικών μειονοτήτων», τις οποίες ρητά διαχωρίζει από τη Διασπορά. 
Και είναι προφανές ότι, εκτός από την Αλβανία, όπου υπάρχει μια μικρή Σλαβομακεδονική μειονότητα, η πάγια διεκδίκηση είναι η αναγνώριση και αποδοχή «μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα.

Και φυσικά, στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΞ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, στο κεφάλαιο «Αποστολή του υπουργείου» όλο το κείμενο αναφέρεται στη «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Αλλά και το Ινστιτούτο Γεωστρατηγικών Ερευνών και Εξωτερικής Πολιτικής, που λειτουργεί στο πλαίσιο του Βορειομακεδονικού υπουργείου Εξωτερικών, συνεχίζει να έχει σημείο αναφοράς τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας προβάλλονται οι στίχοι του εθνικού ύμνου, ο οποίος δεν άλλαξε, και υπάρχει η επεξήγηση ότι υιοθετήθηκε αρχικά ως εθνικός ύμνος της «Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» εντός της Γιουγκοσλαβίας και αργότερα καθιερώθηκε ως εθνικός ύμνος της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας»

«Σήμερα πάνω από τη Μακεδονία
Γεννιέται ο νέος ήλιος της λευτεριάς.
Οι Μακεδόνες πολεμούν
Πολεμούν για τα δικαιώματά τους
Μην κλαις, αγαπημένη μητέρα Μακεδονία
Σήκωσε και πάλι το κεφάλι σου ψηλά…
...Τα δάση της Μακεδονίας τραγουδούν νέα τραγούδια
Η Μακεδονία απελευθερώνεται
Η Μακεδονία ζει ελεύθερη...»

Φυσικά, η βορειομακεδονική πλευρά έχει κάθε λόγο να προβάλει κάθε στοιχείο το οποίο διατηρήθηκε από τη Συμφωνία των Πρεσπών και έχει σημείο αναφοράς το «μακεδονικό έθνος» και την «απελευθέρωση της Μακεδονίας» και ένα από αυτά τα στοιχεία είναι και ο εθνικός ύμνος.

Όμως και η εικόνα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στον κόσμο, όπως αποτυπώνεται από την επίσημη ιστοσελίδα για τον τουρισμό στη χώρα, παρά την αλλαγή της αρχικής ονομασίας του Οργανισμού Τουρισμού και της καμπάνιας του σε «North Macedonia Timeless», όλες οι πληροφορίες που δίνονται αφορούν τη... «Μακεδονία»!

Για τον επισκέπτη της χώρας, η ενημέρωση για όλες τις πολιτιστικές, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις περιλαμβάνει αναφορές στη «Μακεδονία» (Events Guide in Macedonia). Όμως και όλοι οι άλλοι σύνδεσμοι κάνουν χρήση του «μακεδονικός», χωρίς καμία επεξήγηση και διαφοροποίηση (Guide to the Monasteries in Macedonia, Ottoman Monuments in Macedonia, The Taste of Macedonia κ.λπ.).

Του Νίκου Μελέτη

liberal.gr

Αναδημοσίευση από Φιλελεύθερο Παρασκευής 16 Αυγούστου