Ενώ η ελληνική και παγκόσμια κοινή γνώμη -και ο αρχαιολογικός κόσμος- περίμεναν με κομμένη την ανάσα τα καθημερινά νέα από την ανασκαφή της Αμφίπολης, στοιχηματίζοντας για το ποιος μπορεί να είναι ο σπουδαίος νεκρός «ένοικος» του τάφου,
η τελευταία ανακοίνωση της ομάδας Περιστέρη ήταν μια ψυχρολουσία.
Η ανακοίνωση διατύπωσε αυτό που κανείς πραγματικά δεν περίμενε: η έως τώρα ανασκαφή βρήκε μόνο τρεις θαλάμους και δεν έχει ανευρεθεί σε αυτούς ο αρχαίος νεκρός, ούτε ίχνη του.
Για πρώτη φορά διαψεύστηκε η ύπαρξη...
μικρής πόρτας στον τρίτο θάλαμο που ενδεχομένως θα οδηγούσε σε άλλους χώρους.
Η απογοήτευση όσων παρακολουθούσαν με πάθος τα τεκταινόμενα υπήρξε μεγάλη, αφού δεν έχουν ευρεθεί κτερίσματα που θα αποδείκνυαν την ύπαρξη ενός διάσημου ή μη αρχαίου νεκρού.
- Κρύβει και άλλους τάφους ο τύμβος Καστά;
Μετά την πρώτη ψυχρολουσία, άρχισαν και πάλι να φουντώνουν τα σενάρια για το τι άλλο μπορεί να κρύβει ο τύμβος Καστά. Και η σεναριολογία επικεντρώνεται σε δύο θέματα: Το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλοι τάφου εντός του τύμβου Καστά ή το ενδεχόμενο ο ήδη γνωστός τάφος να συνεχίζεται υπογείως.
- Εσκαψαν μόνο 25 μέτρα από τα 158,4
Ο τύμβος έχει διάμετρο 158,4 μέτρα, εκ των οποίων η ανασκαφή καλύπτει μόνο 25 μέτρα, όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα. Γι' αυτό και ορισμένοι αρχαιολόγοι διατυπώνουν τη θεωρία ότι είναι πιθανό να υπάρχουν και άλλοι τάφοι εντός του τύμβου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τύμβο της Βεργίνας, που έχει τη μισή διάμετρο, βρέθηκαν περισσότεροι του ενός τάφοι.
Στο παρακάτω σχεδιάγραμμα αποτυπώνεται το μέγεθος της τωρινής ανασκαφής σε σχέση με το μέγεθος του τύμβου:
- Το παράδειγμα της Βεργίνας
Την άποψη αυτή εξέφρασε και στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΡΙΤ ο αρχαιολόγος Κώστας Σουέρεφ, ο οποίος τονίζει ότι «θα πρέπει να ελεγχθεί ο περίβολος του τάφου της Αμφίπολης, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν και άλλοι τάφοι».Ο ίδιος υπενθύμισε ότι και στους τάφους των Αιγών συνέβη το ίδιο, ενώ συντάσσεται με την άποψη της ανασκαφικής ομάδας αναφορικά με το ενδεχόμενο να υπάρχει δάπεδο στον τρίτο θάλαμο και από κάτω και νέο δωμάτιο.
Ανάλογη άποψη εκφράζει μιλώντας στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» και άλλος γνωστός αρχαιολόγος. «Ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες ταφές κάτω από τον λόφο», λέει και επικαλείται το παράδειγμα της Βεργίνας.
- Νακάσης: Αν ψάξουν καλύτερα, θα βρουν και άλλους τάφους
Ο επίτιμος πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων Αθανάσιος Νακάσης εκτίμησε ότι υπάρχουν και άλλοι τάφοι στον τύμβο και πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, ότι δεν έγινε σωστά η ανασκαφή. Συγκεκριμένα, μιλώντας χθες στο ΣΚΑΪ, είπε πως «αν ψάξουμε στον τύμβο Καστά, ίσως βρεθούν και άλλοι τάφοι, μεγαλύτεροι, και ίσως ο Λέων να συνδέεται με κάποιο άλλο μνημείο της Αμφίπολης».
- Ο περίβολος δείχνει συστάδα τάφων
Στο ίδιο κλίμα και ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας που μίλησε στην εφημερίδα «Τα Νέα», ο οποίος τονίζει ότι λογικά πρέπει να υπάρχει και άλλος τάφος μέσα στον τύμβο Καστά. «Η ύπαρξη περιβόλου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για συστάδα τάφων», λέει.
Πώς μπορεί να διαπιστωθεί αν υπάρχουν και άλλοι τάφοι
Από την πλευρά της, η επίτιμη διευθύντρια κλασικών αρχαιοτήτων Κατερίνα Ρωμιοπούλου λέει: «Για να έχουμε μια σαφή απάντηση θα πρέπει να γίνει μια μαγνητική διασκόπηση, που θα δείξει σε ποιο σημείο θα πρέπει η ανασκαφική ομάδα να ''χτυπήσει''».
Ομως, όπως εξηγεί μιλώντας στα «Νέα» ο ομότιμος καθηγητής, θα μπορούσε να δοθεί και με άλλο τρόπο: Μια λύση θα ήταν να ξυριστεί η επιφάνεια του λόφου πάνω από τον περίβολο, ώστε να διαπιστωθεί αν εξέχει κάτι, όπως εξείχαν άλλωστε οι παρειές του δρόμου του συγκεκριμένου ταφικού μνημείου.
Υπάρχουν κρύπτες;
Μέσα σε αυτό το κλίμα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες ημέρες, δεν είναι και λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο τύμβος Καστά μπορεί να κρύβει ακόμη μια έκπληξη και το μνημείο να έχει συνέχεια όχι οριζόντια, αλλά... κάθετη. Θα μπορούσε, δηλαδή, να υπάρχει μία (ή ακόμα και περισσότερες) καταπακτή που οδηγεί σε έναν υπόγειο θάλαμο όπου ίσως να βρίσκεται ο νεκρικός.
Μέσα σε αυτό το κλίμα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες ημέρες, δεν είναι και λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο τύμβος Καστά μπορεί να κρύβει ακόμη μια έκπληξη και το μνημείο να έχει συνέχεια όχι οριζόντια, αλλά... κάθετη. Θα μπορούσε, δηλαδή, να υπάρχει μία (ή ακόμα και περισσότερες) καταπακτή που οδηγεί σε έναν υπόγειο θάλαμο όπου ίσως να βρίσκεται ο νεκρικός.
Ενδεχόμενο το οποίο άφησε ανοιχτό και η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία είπε προχθές ότι δεν αποκλείεται να υπάρχει δάπεδο σφράγισης στον τρίτο θάλαμο του τάφου. Την ίδια ώρα, η επικεφαλής των ερευνών Κατερίνα Περιστέρη δεν επιβεβαιώνει τέτοια σενάρια, αλλά ούτε και τα απορρίπτει, παραμένοντας πιστή στο μότο «η ανασκαφή θα δείξει». «Υπάρχουν πολλά που ακούγονται, αλλά για τη δική μας ανασκαφή δεν μπορούμε να πούμε τίποτα αν πρώτα δεν το αγγίξουμε με τα χέρια μας», σημείωσε με νόημα όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει τοίχος σφράγισης ή όχι θα πρέπει να αφαιρεθεί όλο το χώμα το οποίο βρίσκεται στον τρίτο θάλαμο, κάτι το οποίο δεν αναμένεται να έχει γίνει πριν από το ερχόμενο Σάββατο.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει τοίχος σφράγισης ή όχι θα πρέπει να αφαιρεθεί όλο το χώμα το οποίο βρίσκεται στον τρίτο θάλαμο, κάτι το οποίο δεν αναμένεται να έχει γίνει πριν από το ερχόμενο Σάββατο.
Δεν έχει βρεθεί μέχρι τώρα μακεδονικός τάφος με κρύπτες
Ωστόσο, ήδη αρκετοί αρχαιολόγοι σβήνουν τις ελπίδες, λέγοντας ότι δεν υπάρχει τέτοιο ανάλογο προηγούμενο. «Δεν υπάρχει προηγούμενο καμαροσκέπαστου μακεδονικού τάφου με υπόγειο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι από κάτω, να σας πω την αλήθεια. Είναι ό,τι βλέπουμε. Η εκτίμηση αυτή υπήρχε από την προηγούμενη εβδομάδα», τόνισε ο κ. Νακάσης.
Στο ίδιο κλίμα και άλλος αρχαιολόγος με μεγάλη ανασκαφική εμπειρία, που μίλησε στον «Ελεύθερο Τύπο», τονίζοντας ότι μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κρύπτη κάτω από δάπεδο μακεδονικού τάφου.
Με την άποψη των δύο προηγουμένων συμφωνεί και η κ. Ρωμιοπούλου, η οποία τονίζει μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα» ότι «δεν υπάρχουν τέτοιου τύπου κρύπτες στους μακεδονικούς τάφους, τουλάχιστον στην εποχή που χρονολογείται το συγκεκριμένο μνημείο, δηλαδή στο τέλος του 4ου ή τις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ.».
Με την άποψη των δύο προηγουμένων συμφωνεί και η κ. Ρωμιοπούλου, η οποία τονίζει μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα» ότι «δεν υπάρχουν τέτοιου τύπου κρύπτες στους μακεδονικούς τάφους, τουλάχιστον στην εποχή που χρονολογείται το συγκεκριμένο μνημείο, δηλαδή στο τέλος του 4ου ή τις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ.».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου