Το βασιλικό μπλε από την Αλιστράτη

Ο Αζουρίτης - ως πρώτη ύλη για την παρασκευή του εντυπωσιακού μπλε που μας θάμπωσε στο ψηφιδωτό της «αρπαγής της Περσεφόνης» στον τάφο της Αμφίπολης, και μας μάγεψε στα επιζωγραφισμένα επίκρανα, τις παραστάδες και τους ρόδακες των θαλάμων του ταφικού διαδρόμου - φαίνεται να έφτανε από πολύ κοντά στους αρχαίους καλλιτέχνες που μεγαλούργησαν στην εντυπωσιακή κατασκευή του Δεινοκράτη στον λόφο Καστά. ...

Ως ακατέργαστο ορυκτό μαζί με το χρυσάφι, αφθονούσε στα γειτονικά αρχαία μεταλλεία της Αλιστράτης.

Ο τριμμένος αζουρίτης ή «κυανός», κατά τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, εξόπλιζε με δυναμική χρωματική εκφραστικότητα την πλούσια παλέτα των καλλιτεχνών της ελληνιστικής περιόδου. Με τη σκόνη του, λάδια και κεριά, οι αρχαίοι τεχνίτες παρασκεύαζαν το ζωντανό μπλε των θαυμαστών διακοσμήσεων στα δημόσια κτίρια, αγάλματα, οικίες, και λατρευτικούς τους χώρους.

Από τα χρυσωρυχεία της Αλιστράτης

Τα άγνωστα στους περισσότερους μεταλλεία χρυσού των Μακεδόνων έξω από την Αλιστράτη Σερρών, απέχουν μόλις 20 χιλιόμετρα από την Αμφίπολη και φαίνεται πως δεν ενίσχυαν μόνο τα αποθέματα του Μακεδονικού θησαυροφυλακίου, με το ευγενέστερο των μετάλλων.

Ο ορυκτός αζουρίτης, με το μοναδικό γαλάζιο χρώμα, έχει τεκμηριωμένη παρουσία στις λαβυρινθώδεις στοές τους, με κομμάτια του πετρώματος να περιλαμβάνονται και στα σύγχρονα εκθέματα του «Σπηλαίου Αλιστράτης», ως χαρακτηριστικά δείγματα των ορυκτών της περιοχής.

Οι άγνωστες στοές

Τα μεταλλεία της Αλιστράτης, γνωστά ως «τρύπες» στους κατοίκους, δεν αναφέρονταν σε καμία γραπτή ή προφορική μαρτυρία που να τα συνέδεε με μεταλλευτική δραστηριότητα στο ιστορικό παρελθόν.

Μέχρι το 1990 δεν απασχόλησαν καν την επιστημονική κοινότητα, ώσπου ο Αθ. Χατζηκύρκου, διδάκτωρ Γεωλογίας, εκτελώντας ερευνητικό πρόγραμμα του ΙΓΜΕ τα κατέγραψε, εντοπίζοντας μεταλλοφόρες εμφανίσεις υψηλής περιεκτικότητας κυρίως σε χρυσό, αλλά και σίδηρο, χαλκό (οξείδιό του ο Αζουρίτης) και ασήμι. Έτσι δόθηκε και η πρώτη εξήγηση του ρόλου τους.

Τότε χαρτογραφήθηκε μερικώς και το σύνθετο δίκτυο των δαιδαλωδών στοών τους, συνολικού μήκους 1600 μέτρων. Η εξόρυξη χρυσού διαπιστώθηκε πως ήταν έντονη τη Μακεδονική περίοδο (5ος και 4ος αι. π.Χ.), οπότε και εξαντλήθηκε το ορυχείο.

Σύνδεση

Με παρεμβάσεις που θα τα καθιστούσαν επισκέψιμα, τα λαβυρινθώδη Μακεδονικά μεταλλεία χρυσού που τροφοδότησαν και με ζωηρό κυανό τις αρχαίες ζωγραφικές παλέτες, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ισχυρό τουριστικό τρίδυμο, με τον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης και το μοναδικής ομορφιάς Σπήλαιο της Αλιστράτης.

της Αριάδνης Παπαφωτίου*

* H Aριάδνη Παπαφωτίου σπούδασε Φυσική στο ΑΠΘ για να γίνει μετεωρολόγος, αλλά σύντομα αφοσιώθηκε στην αποτύπωση και ερμηνεία των συμβάντων της ειδησεογραφικής Τροπόσφαιρας του νομού Σερρών και της Βόρειας Ελλάδας. Από το 1989 μέχρι σήμερα, κάλυψε χιλιάδες θέματα παντός είδους στην περιοχή της και στο εξωτερικό, για λογαριασμό της ΕΤ3. Έγραψε σε εφημερίδες, περιοδικά, έκανε Ραδιόφωνο, έχει το blog της, είναι εθελόντρια, ταξίδεψε, συνδικαλίστηκε, δίδαξε, διακρίθηκε, και δηλώνει μη κουρασμένη. Τον Ιούνιο του 2013 μαζί με άλλους 2.656, απολύθηκε χωρίς απόλυση από την ΕΡΤ που κατήργησαν. Έχει τρία παιδιά και σκέφτεται σοβαρά να υιοθετήσει κι έναν σκύλο.