Τα «φακελάκια» τώρα δικαιώνονται

Του Δημήτρη Ψυχογιού, ΒΗΜΑ, 31.1.13

Δεν πίστευα στα μάτια μου όταν το διάβασα στο Euro2day το παρακάτω απόσπασμα από τη συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στη Wall Street Journal προχθές, στις 29 Ιανουαρίου 2013: «Ο κ. Τσίπρας στάθηκε στο θέμα της δωροδοκίας μιλώντας για τη φροντίδα υγείας στην Ελλάδα. Όπως και οι περισσότεροι στην Ευρώπη, το ελληνικό κράτος είναι ο κύριος προμηθευτής της ιατρικής περίθαλψης μέσω μιας εθνικής υπηρεσίας υγείας, και -στα χαρτιά τουλάχιστον- κάνει σπουδαία δουλειά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει την Ελλάδα στη 14η θέση στην παγκόσμια κατάταξη, αν και οι κατά κεφαλήν δαπάνες είναι... σχετικά χαμηλές. Αντίθετα, οι ΗΠΑ, οι οποίες δαπανούν περισσότερα κατά κεφαλήν χρήματα, έρχονται στην 38η θέση όσον αφορά τη συνολική ποιότητα, πίσω από το Μαρόκο και την Ντομίνικα. Από στατιστικές, όπως αυτή που δημιουργήθηκε στο ObamaCare, σημειώνει ο αρθρογράφος. Όμως, ο κ. Τσίπρας δίνει και την άλλη πλευρά. "Γιατί σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, για να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση κάποιος ασθενής πρέπει να δώσει φάκελο με ένα ορισμένο ποσό;" αναρωτιέται. Γιατί, πράγματι; αναρωτιέμαι. "Επειδή το κράτος δίνει χαμηλούς μισθούς στους γιατρούς, νομίζοντας ότι είναι απολύτως φυσικό να προσθέτουν σε αυτήν την αμοιβή", αποδεχόμενοι το φακελάκι».

(WSJ: Πού έχει δίκιο ο Τσίπρας)

Πήγα στο site της Wall Street Journal, αναζήτησα το πρωτότυπο, μήπως είχε γίνει λάθος στη μετάφραση και το βρήκα.

Το πρόβλημα μου δεν ήταν οι ασυνταξίες και τα μεταφραστικά λάθη που υπάρχουν εδώ και εκεί. Το σημείο   που με ενδιέφερε ήταν η τελευταία φράση σε εισαγωγικά στη δεύτερη παράγραφο: «το κράτος δίνει χαμηλούς μισθούς στους γιατρούς, νομίζοντας ότι είναι απολύτως φυσικό να προσθέτουν σε αυτήν την αμοιβή». Το αγγλικό κείμενο αναφέρει και αυτό μέσα σε εισαγωγικά (που σημαίνει μεταφέρει αυτολεξεί φράση του προέδρου του Συνασπισμού): τα φακελάκια υπάρχουν "Because the state gives low wages to doctors thinking it's completely natural for them to add to their salary" –  άρα δεν είχε γίνει λάθος, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε ο ίδιος το ερώτημα για τα φακελάκια και η απάντηση που έδωσε είναι ότι υπάρχουν επειδή είναι χαμηλοί οι μισθοί των νοσοκομειακών γιατρών – για την ακρίβεια το κράτος τους δίνει χαμηλούς μισθούς, θεωρώντας απολύτως φυσικό ότι θα τους συμπληρώσουν οι γιατροί παίρνοντας φακελάκια.

Ας μη θυμηθούμε τις λοιδορίες και τις καταγγελίες που έχει υποστεί ο Γιώργος Παπανδρέου επειδή δήλωνε ότι κυβερνά «διεφθαρμένη χώρα». Το ίδιο θέμα διαλέγει ο κ. Τσίπρας που θέλει να γίνει πρωθυπουργός ως σημαντικότερο για να μιλήσει σε μια από τις σπουδαιότερες εφημερίδες του κόσμου – πρώτο θέμα στη συζήτησή του με τον δημοσιογράφο είναι τα φακελάκια.

Και γιατί οι εφοριακοί λαδώνονται; Προφανώς επειδή το κράτος τους δίνει μικρούς μισθούς που πρέπει να τον συμπληρώσουν με μπαξίσια. Στις πολεοδομίες; Οι μικροί μισθοί, φταίνε – δεν είναι πιο ανήθικοι οι υπάλληλοι των πολεοδομιών από τους εφοριακούς ή τους χειρούργους.

Προφανώς όσοι δεν δωροδοκούνται δεν είναι κανονικοί εργαζόμενοι: ή είναι εισοδηματίες που έγιναν γιατροί και εφοριακοί από χόμπι ή εκ γενετής «μνημονιακοί». Δηλαδή μερκελιστές που έχουν τη λιτότητα στο αίμα τους, υποταγμένα άτομα που δέχονται τα ξεροκόμματα που τους δίνουν. Οι δωροδοκούμενοι είναι φυσιολογικά άτομα που διεκδικούν τα δίκαιη αμοιβή για την εργασία τους –  αν τους έδινε περισσότερα χρήματα το κράτος θα έπαυαν να είναι διεφθαρμένοι, αυτό τους σπρώχνει στη διαφθορά, πιθανότατα επίτηδες.

Πρόκειται για σοκαριστικά πρωτόγονη ερμηνεία της διαφθοράς: δεν υπάρχουν σχέσεις εξουσίας μεταξύ ασθενούς-γιατρού ή γραφειοκράτη-πολίτη. Δεν υπάρχουν δομές, κρατικές και πολιτικές, που ωθούν στην αναποτελεσματικότητα και στη διαφθορά – οι χαμηλοί μισθοί το κάνουν. Δεν υπάρχει προσωπική ευθύνη για όποιον απαιτεί ή δέχεται να δωροδοκηθεί, δεν υπάρχουν διεφθαρμένα άτομα που επωφελούνται από τη θέση τους ενώ άλλα όχι – στο κάτω-κάτω η μεγάλη πλειοψηφία των γιατρών και των εφοριακών δεν παίρνει φακελάκια ούτε εκβιάζει, ούτε καν όλοι οι χειρούργοι ή οι ελεγκτές δεν παίρνουν.

Αναρωτιέται τι πρέπει να φοβάται κανείς περισσότερο στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ και του πρόεδρου του: τις επαναστατικές δηλώσεις περί του «πυρηνικού όπλου» της χρεοκοπίας με το οποίο θα επαναδιαπραγματευθεί τη δανειακή σύμβαση, τις συνεχείς αναφορές στην Κατοχή και τον Εμφύλιο, τις απειλητικές υποσχέσεις περί «ανατροπής», τη ρητορική του μίσους εναντίον κάθε αντιπάλου – ή τη «ρεαλιστική στροφή» που αποκαλύπτει πόσο φτωχή, αν όχι ανύπαρκτη, είναι η πολιτική σκέψη αυτών που θέλουν να κυβερνήσουν τη χώρα;

Το χειρότερο είναι πως δεν τα είπε αυτά ο Αλέξης Τσίπρας για να καλοπιάσει τους διεφθαρμένους να τον ψηφίσουν, σε ξένη εφημερίδα μιλούσε – το χειρότερο είναι ότι τα πιστεύει αυτά που λέει. Όλα τα δημαγωγικά συνθήματα που εκφωνούσαν χρόνια τώρα διάφοροι αγωνιστές συνδικαλιστές απαιτώντας αυξήσεις ενώ έκλειναν τα μάτια (όταν δεν συμμετείχαν) στο διαγούμισμα του δημόσιου πλούτου και στη διαφθορά, έχουν γίνει τρόπος σκέψης, έχουν γίνει επιστημονικές θεωρίες στον ΣΥΡΙΖΑ.

Εντάξει, δεν χρειάζεται οι πολιτικοί να είναι ντόκτορες ή προφέσορες αλλά όσοι θεωρούν πως η πολιτική έχει περιεχόμενο (δηλαδή θέλουν την εξουσία για να κάνουν κάτι και όχι απλώς για να νικήσουν και να αντικαταστήσουν τους ηττημένους στα υπουργεία), δεν αναμασούν ό,τι έχει πιάσει το αυτί τους: μαζεύουν ανθρώπους με διδακτορικά, μάστερ και πτυχία δίπλα τους να τους εξηγούν ποια είναι τα προβλήματα και τι πρέπει να κάνουν. Οποιονδήποτε, έξω από τον κύκλο του, ρωτούσε ο Αλέξης Τσίπρας, κανείς δεν θα του έλεγε πως για τη διαφθορά φταίνε οι μικροί μισθοί. Για την ακρίβεια, οι μόνοι που θα του έλεγαν ότι «οι μίζες και τα φακελάκια συμπληρώνουν μικρούς μισθούς», είναι οι ίδιοι που παίρνουν τις μίζες και τα φακελάκια.

Αλλά δεν ρωτά – γιατί δεν θέλει να μάθει. Να νικήσει θέλει.

Πολιτική Επιθεώρηση

Gustave Flaubert