Grexit: Ένα σενάριο εργασίας που έχει πάψει να θεωρείται απίθανο

Για όσους παρακολουθούν προσεκτικά την επικαιρότητα, το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ήταν το μόνο που διέψευσε κατηγορηματικά την είδηση που μετέδωσε το Reuters.

Ότι στο Euro Working Group, συζητήθηκε ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης η προετοιμασία σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση που η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ.  
Στο γερμανικό τύπο διέρρευσαν χθες και άλλες πληροφορίες. Ότι η Μπούντεσμπανκ, η γερμανική κεντρική τράπεζα, αλλά και η ΕΚΤ δημιουργούν ομάδες διαχείρισης κρίσεων γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Καμία διάψευση δεν ...
υπήρξε γι’ αυτά, Μπούντεσμπανκ και ΕΚΤ δεν θέλησαν να κάνουν κανένα σχόλιο. Όπως προκύπτει πάντως από την τελευταία έκθεση της Μπουντεσμπανκ, η κρίση που θα προκαλούσε μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη κρίνεται «διαχειρίσιμη», με ότι αυτό συνεπάγεται.  


Τι ακριβώς σημαίνει διαχειρίσιμη; Ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί. Για όσους γνωρίζουν λίγο καλύτερα τα πράγματα, αυτό ακόμα είναι μια υπερβολή. Πράγματι, οι άμεσες συνέπειες μιας ελληνικής εξόδου είναι υπό έλεγχο σε όλη την Ευρωζώνη, η σχετική προετοιμασία έχει γίνει τους τελευταίους μήνες και καμία τράπεζα δεν αναμένεται να καταρρεύσει λόγω αυτού και μόνο του γεγονότος.

Η Ευρώπη άλλωστε, προετοιμάζεται εδώ και μήνες για αυτό το ενδεχόμενο, όπως άλλωστε το παραδέχτηκε τον Ιανουάριο και ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Παρεμπιπτόντως, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έχει συγκροτήσει για το σκοπό αυτό δύο Επιτροπές…  

Το διαχειρίσιμη είναι υπερβολή γιατί υπάρχει ένας αστάθμητος παράγοντας, τον οποίο τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης φοβούνται. Η ψυχολογία των αποταμιευτών, όχι στην Ελλάδα, αλλά στις υπόλοιπες χώρες του ευρώ. Ο εφιάλτης τους είναι ένα  bankrun (μια μαζική ανάληψη καταθέσεων από τις τράπεζες) στην Πορτογαλία και την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Ιταλία, επειδή οι καταθέτες θα φοβηθούν ότι θα έρθει και η σειρά τους. Και στην πραγματικότητα το πρόβλημα δεν είναι στις δύο χώρες του μνημονίου (η ΕΚΤ μπορεί να αντιμετωπίσει μια κρίση ρευστότητας σε μικρές χώρες) όσο οι δύο μεγάλοι. Ένας πανικός στην Ιταλία π.χ. θεωρείται ακόμα μη αντιμετωπίσιμος με τα μέσα που διαθέτει σήμερα η Ευρωζώνη.  

Αυτό βεβαίως δεν θα παραμείνει έτσι στο μέλλον, ήδη γίνονται προετοιμασίες για να αντιμετωπισθεί. Είναι άγνωστο αν οι μηχανισμοί θα υπάρχουν ως τις 17 Ιουνίου, την ημέρα των ελληνικών εκλογών όπως επιδιώκει το Ευρωσύστημα ή αργότερα και είναι αμφίβολο αν θα λειτουργήσουν. Το σενάριο αυτό πάντως δεν είναι πια μια προσομοίωση ενός περιθωριακού ενδεχομένου που είναι αδύνατον να συμβεί αλλά ενός σεναρίου εργασίας που θεωρείται πολύ πιθανό. Άπαξ και αρχίσει να λειτουργεί έτσι η σκέψη στα ευρωπαϊκά κέντρα – η ιστορία το δείχνει – αποκτά τη δική της δυναμική. Και η ιστορία έχει αποδείξει και κάτι άλλο, ότι πάντα μπορούν να συμβούν ατυχήματα…


Θέμης Δαγκλής