Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά – Εκτεταμένη παραοικονομία

Η μελέτη «Η Ελλάδα 10 Χρόνια Μπροστά»

επιχειρεί να προσδιορίσει το μοντέλο και τη στρατηγική ανάπτυξης που θα πρέπει να ακολουθηθεί σε ορίζοντα δεκαετίας, χρησιμοποιώντας ως βάση την ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα, την εξωστρέφεια και την τόνωση των επενδύσεων και της απασχόλησης. Παραθέτουμε το κεφάλαιο για την παραοικονομία και τι θα μπορούσε να γίνει σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές αντιμετώπισης του θέματος...

“Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και άλλων οργανισμών, η παραοικονομία στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στο 30% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό συνεπάγεται μία πολύ σημαντική σε έκταση φοροδιαφυγή. 

Εκτιμάται ότι το 2009 το κράτος απέτυχε να εισπράξει περίπου €15-20 δισ. σε φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και σε ΦΠΑ. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με 7%-9% του ΑΕΠ και 60%-80% του ελλείμματος του 2010. 

Αυτή η δομική αδυναμία να εισπραχθούν οι φόροι οφείλεται κυρίως στην έλλειψη προηγμένων διαδικασιών και μεθοδολογίας για τον προσδιορισμό και την ανίχνευση της φοροδιαφυγής, την κατηγοριοποίηση των διαφορετικών υποθέσεων, τις τακτικές παρέμβασης και τις μεθόδους είσπραξης. 

Παρά τις πρόσφατες προσπάθειες προς τη σωστή κατεύθυνση, ώστε να τεθούν αυτά τα θέματα σε συστηματική βάση, εξακολουθεί να επικρατεί ένα μεγάλο χάσμα σε σύγκριση με τις διεθνείς πρακτικές σε όλες τις πτυχές του φορολογικού συστήματος. 

Ιδιαίτερα εμφανείς είναι οι ελλείψεις στην αυτοματοποιημένη επισήμανση περιπτώσεων δυνητικής φοροδιαφυγής (βασισμένη σε προηγμένα στατιστικά εργαλεία και ηλεκτρονικές υποδομές), η ικανότητα να ελέγχεται γρήγορα και αποτελεσματικά ένας μεγάλος αριθμός υποθέσεων και η στρατηγική και τακτική ενορχήστρωση παρεμβατικών μεθόδων προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η είσπραξη οφειλών και προστίμων .  

Πέρα από την τακτική φοροδιαφυγή, υπάρχει και η «μαύρη» αγορά εργασίας όπου δεν εισπράττεται φόρος εισοδήματος και δεν αποδίδονται εργατικές εισφορές. 

Ταυτόχρονα, υπάρχουν τομείς όπως οι παράνομες εισαγωγές και τα τυχερά παιχνίδια όπου ένα σημαντικό μέρος των συναλλαγών επίσης. Σημαντικές ευκαιρίες για εφαρμογή διεθνών πρακτικών για την αντιμετώπιση της  φοροδιαφυγής

Ενδεικτικές βέλτιστες πρακτικές (και τι απ αυτά εφαρμόζεται στην Ελλάδα σήμερα).

•  με κόκκινο χρώμα ότι δεν εφαρμόζεται σήμερα,
• με μπλε ότι εφαρμόζεται εν μέρει σήμερα,
• με πράσινο ότι εφαρμόζεται πλήρως

1. Ανίχνευση

▪Προληπτική αποτροπή –εστιασμένα προγράμματα ευαισθητοποίησης του κοινού, πιστοποίηση πριν την υποβολή με στόχο την ενημέρωση και συμμόρφωση των φορολογούμενων

▪Προηγμένη ανίχνευση –προσδιορισμός της πιθανότητας εύρεσης της φοροδιαφυγής και είσπραξης με βάση συγκεκριμένα κριτήρια

▪Προτεραιοποίηση και κατάτμηση –χρήση των ανωτέρω και άλλων παραμέτρων (π.χ. πιθανότητα/δυνατότητα πληρωμής) για να καταταγούν οι φορολογούμενοι και να προτεραιοποιηθούν οι κατηγορίες και οι υποθέσεις

▪Συνεχής προσαρμογή –τα κριτήρια για την ανίχνευση, την κατάτμηση, και την προτεραιοποίηση προσαρμόζονται συνεχώς με βάση νέα δεδομένα και τα αποτελέσματα ελέγχων

2. Επικοινωνία/ είσπραξη

▪Στρατηγικές επικοινωνίας –προσδιορισμός της πιο πρόσφορης μεθόδου για επικοινωνία και έλεγχο με βάση την κατάταξη, τα χαρακτηριστικά της κάθε υπόθεσης, τους διαθέσιμους για έλεγχο πόρους -χρήση πολλαπλών μεθόδων (π.χ. γράμμα, τηλεφωνικό κέντρο, έλεγχοι διαφόρων βαθμών)

▪Κινητικότητα εφοριακών/ελεγκτών –η ανάθεση των υποθέσεων με βάση τη πολυπλοκότητά τους και με τρόπο ώστε να αποφευχθεί η διαφθορά

▪Καθοδήγηση για τον έλεγχο και την παρακολούθηση –οδηγίες για τον έλεγχο μέσω διαδικτύου, σε πραγματικό χρόνο μέσω Η/Υ, καταγραφή της διαδικασίας του ελέγχου

▪Στρατηγικές για διακανονισμό του χρέους –ευέλικτες ρυθμίσεις πληρωμών όπου είναι εφικτό

▪Διαχείριση της ζήτησης –δυναμικό σύστημα πληρωμής με βάση τα έσοδα και σύμβαση για πληρωμή πριν την καταληκτική ημερομηνία

▪Συνεχής διαχείριση της απόδοσης –αξιολόγηση «κλειστών φακέλων» και συχνοί έλεγχοι των φορολογικών ελέγχων

▪Υψηλά ποσοστά ηλεκτρονικής υποβολής–μείωση του κόστους επεξεργασίας, σαφή οφέλη για τον Φορολογούμενο

3. Υπηρεσίες προς τους φορολογούμενους

▪Αποδοτική επεξεργασία των μη ηλεκτρονικών δηλώσεων –η τεχνολογία χρησιμοποιείται ως μέσο αύξησης της παραγωγικότητας

▪Τακτοποίηση απαιτήσεων και υποχρεώσεων –αποτελεσματικός μηχανισμός για το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων

▪Επίλυση ερωτημάτων –παραγωγικό και αποδοτικό σύστημα που αξιοποιεί την υπάρχουσα εμπειρία

▪Διαχείριση των δικτύων –αύξηση της χρήσης των υπηρεσιών αυτοεξυπηρέτησης (self service)

▪Εκπαίδευση του φορολογούμενου/προσφορά βοήθειας –στοχευόμενες εκπαιδευτικές καμπάνιες

▪Δεξιότητες και εκπαίδευση των εφοριακών –αποτελεσματικό σύστημα επιλογής, απομακρύνσεων, μετατάξεων και εκπαίδευσης

__________________________________________________________

Πηγή:  Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά: Προσδιορίζοντας το Νέο Εθνικό Μοντέλο Ανάπτυξης – Σύνοψη / Το αδιέξοδο του ελληνικού οικονομικού μοντέλου - Έρευνα της εταιρίας McKinsey&Company 

Η μελέτη «Η Ελλάδα 10 Χρόνια Μπροστά» ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2010, ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2011 και εκπονήθηκε από το γραφείο της McKinsey & Company στην Αθήνα. Χορηγοί της μελέτης ήταν ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, η Ελληνκή Ένωαη Τραπεζών και η ίδια η McKinsey & Company 

Το αποτέλεσμα είναι μία ανεξάρτητη μελέτη, που απηχεί αποκλειστικά και μόνο τα αποτελέσματα των αναλύσεων και τα συμπεράσματα που εξήγαγε η McKinsey & Company

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com