Για
πρώτη, ίσως, φορά, στα ελληνικά δεδομένα, δείχνουν, να δημιουργούνται
κινήσεις για διάθεση προϊόντων δίχως την κερδοσκοπική παρεμβολή των
μεσαζόντων οι οποίες μάλιστα βρίσκουν ευρεία θετική ανταπόκριση από την
Ελληνική κοινωνία. Σπάζοντας την αντίληψη ότι «κάποιο πρόσωπο σε θέση
εποπτείας, (διευθυντής, ηγέτης, οργανωτής) οφείλει πάντα να μας
καθοδηγεί γιατί αυτός γνωρίζει καλύτερα» (μια αντίληψη που κατά βάθος
τονίζει την αποσύνθεση της επιθυμίας για μια πραγματικά ανθρώπινη
κοινωνία), ήρθε η ώρα να τεθεί το ζήτημα του μεσάζοντα όχι μόνο στην
οικονομία και την παραγωγή, αλλά να προσεγγιστεί με βάση την ευρεία του
έννοια.
Στο συλλογικό μας φαντασιακό, ο μεσάζοντας ήταν μέχρι στιγμής ένας
ηθικά νομιμοποιημένος έμπορος, ο οποίος αναλάμβανε τη διανομή των
προϊόντων, όριζε σε ένα βαθμό τις τιμές και ήταν στην ουσία ο ενδιάμεσος
(αναγκαίος) κρίκος ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση...
Ταυτόχρονα, απομάκρυνε τον καταναλωτή από τον παραγωγό, καθιστώντας το
προϊόν απρόσωπο, σαν κινέζικο μπλουζάκι στα ράφια μεγάλης αλυσίδας
καταστημάτων.
Μεσάζοντας, όμως, δεν είναι μόνο ο έμπορος.
Μεσάζοντας είναι και ο
επαγγελματίας πολιτικός, που παρεμβαίνει, κι αυτός επιδιώκοντας το
προσωπικό του κέρδος, ανάμεσα στην κοινωνία και τα ζητήματα που κανονικά
αυτή θα διευθετούσε.
Ο ρόλος του είναι να μετατρέπει τα προβλήματα, τις
μεταρρυθμίσεις, τις θεσμικές αλλαγές σε “προϊόντα”, τα οποία αφού
περιτυλίξει σε μια επικοινωνιακή συσκευασία, πουλάει έπειτα ξανά στην
κοινωνία, αποκομίζοντας το όφελος της δημοφιλίας, η οποία βέβαια θα του
επιτρέψει να πάρει το δικό του μερίδιο από την κρατική πίτα.
Όπως και ο
έμπορος, έτσι και ο πολιτικός φροντίζει να απομακρύνει τον δικό του
καταναλωτή, τον ψηφοφόρο, από την επαφή με τον παραγωγό, που είναι η
ίδια η πολιτική, η κοινωνική δημιουργία, καθιστώντας τον παθητικό δέκτη
και όχι συμμέτοχο σ’ αυτήν.
Άλλος μεσάζοντας, ήταν ο επαγγελματίας δημοσιογράφος, ο οποίος
παρενέβαινε ανάμεσα στην πληροφορία και τον δέκτη της, παραποιώντας και
χρωματίζοντας την, καθιστώντας τον καταναλωτή της ενημέρωσης, ανίκανο να
κρατήσει μια αντικειμενική κριτική στάση, αποφεύγοντας έτσι τη σκέψη,
προκειμένου να δεχθεί το δημοσιογραφικό προϊόν, έτσι όπως ο μεσάζοντας
αποφάσισε να του πουλήσει, στην «τιμή» που ο ίδιος καθόρισε και με το
ποιόν που ο ίδιος διαμόρφωσε.
Ο εκπαιδευτικός, οποιασδήποτε βαθμίδας, αποτέλεσε κι αυτός έναν
μεσάζοντα, ανάμεσα στην ίδια τη ζωή και τον αναπτυσσόμενο άνθρωπο.
Αναπαράγοντας τις μεθόδους, την γνωστική ύλη, τα στερεότυπα και τον
χρεοκοπημένο (π)ηθικισμό που η κυρίαρχη κουλτούρα του υπαγόρευσε, μέσα
από τα προγράμματα των υπουργείων, αποστασιοποίησε το μαθητή από τη ζωή,
καθήλωσε την εγγενή δημιουργικότητα του παιδιού και το απομάκρυνε από
την δράση, καταρράκωσε τον κοινωνικό του εαυτό και τη
δυνατότητά του να χρησιμοποιεί δημιουργικά τη φαντασία του σε
αλληλεπίδραση με τα άλλα άτομα του περιβάλλοντός του, εγκλωβίζοντάς το
σε μια ρουτίνα στείρας αναπαραγωγή τετριμμένων ιδεών. Παρά τα μεγάλα
λόγια που θα βρούμε στους θεωρητικούς στόχους του εκπαιδευτικού μας
συστήματος, αυτό δεν διαφέρει πολύ από τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι
εκπαιδευτές μη ανθρώπινων ζώων, διαμορφώνοντας απαθείς υπηκόους.
Σήμερα, καθώς το κερδοσκοπικό παιχνίδι των εμπόρων, βασικό στοιχείο
του καπιταλιστικού συστήματος, βάζει κι αυτό το λιθαράκι του στην
αδυναμία επιβίωσης εκατοντάδων χιλιάδων οικογενειών, οι δράσεις και τα
κινήματα για την κατάργηση τους αποτελούν όχι απλά μία λύση απέναντι
στην κρίση, αλλά ένα πρώτο βήμα για το ξεπέρασμα των μεσαζόντων σε κάθε
πτυχή της κοινωνίας. Θέτοντας ως βασικό πολιτικό μας πρόταγμα την
αυτονομία και την άμεση δημοκρατία παντού, μπορούμε σταδιακά να
εξαλείψουμε θεσμούς που παρεμβαίνουν παρασιτικά σ’ εμάς και τις ζωές
μας.
Είτε δημιουργώντας οριζόντιες δομές σε κάθε γειτονιά, σε κάθε
χωριό, σε κάθε πόλη, είτε παίρνοντας την ενημέρωση στα χέρια μας, είτε
παίρνοντας τις πρωτοβουλίες για αυτοδιαχειριστικό πειραματισμό σε
σχολεία και σχολές.
Όσο κι αν τα κυρίαρχα ΜΜΕ υποβαθμίζουν και εκλαϊκεύουν τις όλο και
εντονότερες κινήσεις για κατάργηση των μεσαζόντων, βαφτίζοντας τα απλά
ως “κινήματα της πατάτας”, οι πολιτικές προεκτάσεις είναι βαθιές,
ριζοσπαστικές και επαναστατικές, αρκεί να τις αναζητήσουμε.
“Μην ψάχνεις για καπνό, όταν η φωτιά σου καίει τα μπατζάκια”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου