Το μυστικό επιβίωσης για το 2012…

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *

«Ζήσε ανάποδα, μήπως και καταφέρεις να τα δεις και να τα φέρεις ίσια», είναι η ευχή μου προς όλους τους φίλους για το 2012. 

Υπονοώντας ότι ο κανόνας της πολιτικής πρακτικής στην Ελλάδα, μας επιτρέπει να ζούμε πλέον  αποκλειστικά κατ’ εξαίρεση και ως εξαίρεση της ευρωπαϊκής πολιτικής, στην οποία εντασσόμαστε ως χώρα και κοινωνία οργανικά. 

Για να σπάσουμε τον πολιτικοχρηματοπιστωτικό αποκλεισμό και να υπερβούμε την χλεύη πρέπει, αντί να προσποιούμαστε ότι παλεύουμε  για την επανένταξή μας στο ευρωπαϊκό και διεθνές σύστημα ως αυτόνομη κρατική οντότητα, να καταστήσουμε την εξαίρεσή μας ευκαιρία πολιτικής και κοινωνικής χειραφέτησης. 

Δηλαδή, να... δώσουμε στην εξαίρεσή μας θεσμικά χαρακτηριστικά κανόνα που θα αντιστρατεύεται τον κανόνα του ΔΝΤ. 

Μόνον τότε η εξαίρεση δεν θα ισοδυναμεί με τιμωρία κάποιων «απείθαρχων», αλλά το έναυσμα για αναδιοργάνωση σε μια δημοκρατική βάση αυτοκυβέρνησης.

Έτσι βγαίνει το φίδι έξω από την τρύπα κύριε Παπαδήμο μας και όχι όπως νομίζεις! Αν δεν ζήσεις ανάποδα, οδεύεις κατευθείαν και με το κεφάλι στη τρύπα  του φιδιού, χάνοντας μάλιστα την πιθανότητα να ανακαλύψεις πώς από την αναποδιά γεννιέται το καινούργιο, το αναπάντεχο, το καινοτόμο, το προοδευτικό. 

Τούτο σημαίνει πολύ απλά, σοβαρότητα. Τα υπόλοιπα είναι καραγκιοζιλίκια επενδυμένα με δήθεν τεχνολογικό ορθολογισμό. Ήτοι, μεγάλα καραγκιοζιλίκια που εξευτελίζουν, εκτός από την Ελλάδα και τους Έλληνες και τον τρέχοντα επιστημονικό πολιτισμό που έμαθε κυρίως να διαχειρίζεται κρίσεις μέσω της παραγωγής μοντέλων που αμφισβητούν  τους κανόνες που τις παρήγαγαν. 

Εάν υπάρχουν ακόμη στην χώρα μας πολιτικοί και πολίτες που δεν έχουν αντιληφθεί τι είναι αυτό που παρήγαγε και ανατροφοδοτεί την κρίση στην οικονομία μετατρέποντάς την σε δραματικό στοιχείο κοινωνικής και πολιτικής απορρύθμισης της χώρας, προφανώς ούτε από φίδια ξέρει, ούτε από τρύπες και κυρίως δεν θέλει να ξέρει τίποτε από όλα αυτά. 

Άραγε, σ’ αυτή την περίπτωση, γιατί τα επικαλείται με την μορφή παρομοίωσης; Εάν αυτό δεν λέγεται λαϊκισμός, πώς θα το αποκαλούσατε;

Με άλλα λόγια, η ευχή μου για το 2012 προτάσσει την σοβαρότητα στην θέση της επιτηδευμένης σοβαροφάνειας εκείνων που, μη έχοντας πολιτικές προτάσεις για την ελληνική κρίση, καταφεύγουν σε υπερβατικούς ορθολογισμούς με τεχνοκρατικό μανδύα, έτσι ώστε να εγκλωβίσουν τους πολίτες σε μία τεχνητή πραγματικότητα που δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το πραγματικό πρόβλημα της χώρας. 

Η χώρα πτώχευσε, δίχως το κράτος να προβεί σε εκτεταμένη, επίσημη στάση πληρωμών. Εντάχθηκε σε ένα προσωρινό χρεοστάσιο, το οποίο τείνει να μεταβληθεί, μέσω μίας απολύτως αδιαφανούς διαδικασίας (αποτέλεσμα γενικών και αόριστων αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου), σε ένα μονιμότερο χρεοστάσιο, που ουσιαστικά θα δομεί ένα νέο αντιλαϊκό οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο, ως απόρροια της επιθυμίας της πλειονότητας των Ελλήνων να παραμείνουν με το ευρώ στην τρύπια τσέπη τους. 

Ολόκληρο το θεσμικό οικοδόμημα της Ελλάδας έχει απορυθμιστεί εντός του πλαισίου εκτάκτου ανάγκης που καθεστωποιήθηκε, δίχως να προβάλλεται με πολιτικούς όρους ένα νέο καθεστώς ευημερίας, που θα θέτει τον κανόνα και του κοινωνικού και του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Αυτό είναι ακριβώς και το πρόβλημα. 

Η κρίση, δηλαδή, δεν είναι αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης μορφής μετάβασης σε ένα άλλο καθεστώς, αλλά προϊόν ενός τυφλού κοινωνικού μετασχηματισμού που δεν οδηγεί πουθενά μέσω ενός συγκεκριμένου προγράμματος και μιας στρατηγικής. 

Τόσο τεχνοκράτες και τόσο ορθολογιστές είναι ο κ. Παπαδήμος και η ευχάριστη ή λιγότερο ευχάριστη κυβερνητική του παρέα! Και τόσο ορθολογιστές είναι όσοι τους στηρίζουν εντός και εκτός της βουλής.

Μόνον στην περίπτωση που ο ορθολογισμός συνέπιπτε με την συγκυριακή ανάγκη της διαπλοκής για επιβίωση και αναπαραγωγή, θα μπορούσε κανείς να συμφωνήσει ότι η αντιμετώπιση της κρίσης στην Ελλάδα ακολουθεί κάποιους ορθολογικούς κανόνες. 

Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση το «ίσιο» των καθεστωτικών δυνάμεων δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το ορθολογικό, το οποίο στην περίπτωσή μας, συνδέεται αναγκαστικά με το «ανάποδο». 

Όπως και να το κάνουμε δεν είναι ορθολογικό να θεωρείς ότι η πιστωτική σου ασφυξία είναι προϊόν του δημοσιονομικού σου ξεχαρβαλώματος. 

Τόσο το πρώτο όσο και το δεύτερο είναι ηλίου φαεινότερο ότι αποτελούν συμπτώματα σοβαρότατης αποδόμησης του μοντέλου παραγωγής και αναδιανομής στη χώρα. 

Η τυφλή πορεία της Ελλάδας στην ΕΕ και η απολύτως καιροσκοπική (και κερδοσκοπική ασφαλώς) ένταξή της στην ζώνη του ευρώ, αντί να συνεισφέρει στην παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας με ανταγωνιστικούς ασφαλώς όρους, οδήγησε στην ρευστοποίηση, περαιτέρω υποβάθμιση και απαξίωση (με όρους εθνικής οικονομίας) του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, που συνοδεύτηκε από μια άθλια αντι-επιχειρηματική κουλτούρα σύγχρονων κεφαλαιούχων. Τούτο σε συνδυασμό με το δημοσιονομικό ξεχαρβάλωμα αποτελούσε την ορθολογικότερη βάση βαριάς χρεοκοπίας. 

Αυτό παρατηρούσαμε εδώ και αρκετά χρόνια, θορυβημένοι, μάλιστα, από την απίθανη αναισθησία της πολιτικομεγαλοεπιχειρηματικής τάξης της χώρας και «προφητεύαμε» την κατάρρευση, τις συνέπειες της οποίας τώρα λουζόμαστε όλοι μας, με τα λαϊκά στρώματα να βρίσκονται στο επίπεδο της πείνας και τα μεσαία να ερωτοτροπούν με το επίπεδο της φτώχιας.

Σήμερα που πλέον είναι απολύτως σαφές ότι η Ελλάδα είτε θα πρέπει να παραμείνει πολιτικά ανάπηρη και οικονομικά παράλυτη ως εξαίρεση και μακροχρονίως στην ευρωζώνη, είτε θα αναγκαστεί αντικειμενικά να βγει από αυτήν, η κυβέρνηση, οι διαπλεκόμενοι και οι πολιτικές δυνάμεις που την στηρίζουν, συνεχίζουν ξεδιάντροπα να διασκεδάζουν το πρόβλημα και παρόλες τις αποτυχίες του «μηχανισμού διάσωσης» και τις αντιφάσεις με την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, να επιμένουν περί μονοδρόμου και ευθυγράμμισης με τους κανόνες που θέτει εξαιρετικά για την χώρα μας, η τρόικα! 

Τούτο μάλιστα αποκαλείται σοβαρότητα!! 

Ε, όχι, αγαπητοί φίλοι, αυτός είναι ο ορισμός της γελοιότητας. 

Μα, θα μου πεις, τι μας λες, να πάρουμε τη ζωή μας ανάποδα ή/και να πάρουμε ανάποδες και να βγούμε από το ευρώ, το οποίο εμφανίζεται να επιθυμεί το 70% του ελληνικού λαού;

Επιτέλους με τη νέα χρονιά, ας σταματήσει αυτού του είδους το παιχνιδάκι. Ούτε εγώ, ούτε κανείς άλλος εκ των Ελλήνων πολιτών ρωτήθηκε για την ένταξή μας στην ευρωζώνη, ούτε ασφαλώς έγινε οποιαδήποτε μορφή διαβούλευσης στη χώρα επ’ αυτού. 

Όπως καμία απολύτως σημασία δεν έχει αν σήμερα, συνυπολογίζοντας τους κινδύνους και το συμφέρον ιδιαίτερων κοινωνικών ομάδων, θέλουμε να παραμείνουμε, ή κρίνουμε ότι μας συμφέρει να βγούμε από την ευρωζώνη. (Η αλήθεια είναι ότι συγκυριακά άλλους συμφέρει, ενώ άλλους δεν συμφέρει). Η επιλογή συνδέεται με την είσοδο. 

Η έξοδος σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται από την έξοδο κινδύνου, αφού πρώτα χτυπήσει συναγερμός στην αίθουσα, ή καλύτερα στο μαντρί. Εδώ δεν υπάρχει κανένα ζήτημα επιλογής! Σαν πρόβατα, κυριολεκτικά, οδηγηθήκαμε στο μαντρί του Συμφώνου Σταθερότητας, ενώ τώρα οι τσοπάνηδες του πολιτικού συστήματος και των ΜΜΕ μας  λένε ότι η ασφάλεια του μαντριού θέλει θυσίες επί θυσιών για να μείνουν στο τέλος ζωντανά τα πιο επιτήδεια «ζωντανά». Κι όλα αυτά γιατί εάν αποτολμούσαμε να βγούμε από το μαντρί θα μας έτρωγε ο λύκος. 

Ποιος, όμως, κατασκεύασε το μαντρί και ποιος τον λύκο; 

Δεν είναι και τα δύο στοιχεία του ίδιου μύθου εξάρτησης της χώρας και χειραγώγησης της ελληνικής κοινωνίας; Δεν είναι ορθολογισμός που παράγεται ως φυσική, νοητική αντανάκλαση τούτου του μύθου, η τεχνολογία που χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί η διαπλοκή για τον έλεγχο του ελληνικού λαού; Ποιος τελικά ωφελείται από το δίλημμα «ευρώ ή δραχμή»; 

Μα αυτοί οι οποίοι το αρθρώνουν, όχι ακριβώς για να αναπτύξουν πολιτικές παραμονής μας στο ευρώ, αλλά για να νομιμοποιήσουν την οδό γλιστρίματος προς ένα νέο εθνικό νομισματικό σύστημα. 

Αυτή είναι και η κομπίνα. 

Την έξοδό μας (ή μισο-έξοδό μας) από την ευρωζώνη «επιμελήθηκε» το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα με την ολόψυχη συμμετοχή των διαπλεκομένων παραγόντων, θεμελιώνοντας την «εξαιρετική» υπόστασή μας σε αυτήν. 

Μόνο που αγωνίζεται να ρίξει αλλού τις ευθύνες και το βάρος αυτής της επιλογής, που πλέον διαμορφώνεται με αντικειμενικούς όρους. Και αυτό θα εμφανιστεί ως ανυπέρβλητη συνθήκη που οφείλεται σε κακόβουλους εξωτερικούς παράγοντες και ανεύθυνους εσωτερικούς, όπως παρουσιάζεται η ευρύτερη αριστερά. 

Δηλαδή, οι Μερκοζοί και οι Παπα-Ρηγάδες σε συνεργασία με κάτι «γραφικούς» της κοινωνίας των πολιτών, εμφορούμενοι από ανευθυνότητα και ιδιοτέλεια, υπονομεύουν τις αγαθές επιλογές των υπευθύνων για την χρεοκοπία δυνάμεων. Σας είπα από την αρχή, πάρτε το ανάποδα, καθώς με το ίσιο δεν βγαίνουμε!! Όπως με το «λεφτά υπάρχουν», ο κ. Παπανδρέου μας οδήγησε στο χρεοστάσιο και στην φτωχοποίηση, έτσι και με το «ευρά υπάρχουν από την τρόικα», θα οδηγηθούμε στο «αν θέλουμε λεφτά, να ξεχάσουμε τα ευρά».

Η ασφυξία που προκύπτει  ως αποτέλεσμα της ολοένα και διευρυνόμενης εσωτερικής υποτίμησης, θα οδηγήσει πολύ φυσιολογικά στην αναζήτηση οξυγόνου εκτός ευρωζώνης, όταν και υπό τις συνθήκες εκείνες οι Γερμανοί σε συνεργασία με το χρηματοπιστωτικό λόμπι, αποφασίσουν να μας βγάλουν από τον αναπνευστήρα. 

Το «ανάποδο» θα ήταν ο ελληνικός λαός να πέταγε τους σωλήνες και υπό μία νέα ηγεσία, την οποία θα στήριζε η ευρύτερη κοινωνία και όλες ανεξαιρέτως οι προοδευτικές και αριστερές δυνάμεις, να δομούσε ένα νέο χωρόχρονο εκδημοκρατισμού και ανάπτυξης για να ανασάνει. 

Φυσική ανάσα δεν μπορεί να προσφέρει αυτός που σε τοποθέτησε στον αναπνευστήρα. Και συζητήσεις του τύπου «ναι μεν, αλλά δεν υπάρχουν ιδεολογικά ταυτόσημοι χώροι που να παράγουν ‘το ανάποδο’, άρα ας συνεχίσουμε τον ίσιο δρόμο που στην καλύτερη περίπτωση οδηγεί στο πουθενά και στην χειρότερη στην άβυσσο, αποτελούν μάλλον κοινό παραλογισμό». Δυστυχώς ο παραλογισμός αυτός δεν είναι αίολος, καθώς η ιστορική εξέλιξη της μεταπολίτευσης διαμόρφωσε συνθήκες στρέβλωσης του πολιτικού και ιδεολογικού ανταγωνισμού στην χώρα. 

Αυτό είναι ένα ακόμα κρίσιμο πρόβλημα που δεν επιτρέπει στις προοδευτικές κοινωνικές δυνάμεις να οργανωθούν και ως μία νέα εναλλακτικά ηγεμονική οντότητα, να παρουσιάσουν πρόγραμμα και στρατηγική για την έκφραση του «ανάποδου». 

Εντός αυτού του περιβάλλοντος όσα «ανάποδα» και να διατυπώσουμε εμείς, ως αιρετικά ή ανορθολογικά θα εκλαμβάνονται από όσους βλέπω ήδη να κάνουν τσουλήθρα στο ίσιωμα. 

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.