ΠΑΣΟΚ: «Μετάλλαξη και Κατάρρευση»

του Ι.Σ.Λάμπρου
Πολιτικός Επιστήμων

Παρακολουθώντας τους τελευταίους μήνες την σταδιακή απονομιμοποίηση της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ έρχεται στο νου η περίοδος 1974-1981 κατά την οποία το νέο τότε κόμμα έκανε την εμφάνιση του και ανδρώθηκε πολιτικά.

Ένα από τα σημαντικότερα –ίσως το σημαντικότερο- στοιχείο της τότε ταυτότητας του νέου κόμματος χάρη στο οποίο -τουλάχιστον στις εκλογές του 1981- υπερψηφίστηκε ακόμα και από κεντροδεξιούς ήταν η εμμονή και η συνεχής υπόμνηση της εθνικής ανεξαρτησίας. 

Το ΠΑΣΟΚ παρουσίαζε...

την δεξιά παράταξη ως την παράταξη των εθνικών υποχωρήσεων, των ξενόδουλων, των υποτελών της κάθε μεγάλης δύναμης, κυρίως των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Το νέο κόμμα ευαγγελιζόταν την διάρρηξη της παλιάς σχέσης μεταξύ Ελλάδος και μεγάλων δυνάμεων. Ευαγγελιζόταν τον ανεξάρτητο εθνικό βίο.

Ποιος άνθρωπος οιασδήποτε χώρας δεν θα ταυτιζόταν με ένα κόμμα το οποίο υποστήριζε κάτι τέτοιο; Από την στιγμή μάλιστα κατά την οποία υπήρχαν έντονες μνήμες για τον χειρισμό εθνικών θεμάτων εκ μέρους της αντίπαλης δεξιάς παράταξης, το κέρδος για το ΠΑΣΟΚ ήταν ανυπολόγιστο. Για ένα διάστημα το ΠΑΣΟΚ καθιερώθηκε στην συνείδηση του κόσμου – σωστά ή λάθος δεν έχει σημασία- ως ο πιο πιστός προασπιστής της ανεξαρτησίας και εθνικής αξιοπρέπειας της χώρας. Φυσικά, η στάση του ΠΑΣΟΚ αργότερα ως κυβέρνηση σε σειρά εθνικών θεμάτων – αμερικανικές βάσεις, Κυπριακό, ελληνοτουρκικές σχέσεις- κατέδειξε το πόσο λίγο εννοούσε αυτά τα οποία διακήρυσσε.

Ένα δεύτερο στοιχείο η οικειοποίηση του οποίου βοήθησε την άνοδο του ΠΑΣΟΚ αλλά και την κοινωνική ηγεμονία την οποία άσκησε στην ελληνική κοινωνία για δεκαετίες, ήταν το στοιχείο της παράδοσης. Το ΠΑΣΟΚ οικειοποιήθηκε την λαϊκή παράδοση στοχεύοντας να καθιερωθεί στην συνείδηση του λαού ως ο κατεξοχήν εκφραστής της λαϊκής ψυχής. Με την οικειοποίηση παραδοσιακών διανοούμενων και την δημιουργία οργανικών κατά το πρότυπο του Γκράμσι, το ΠΑΣΟΚ προσπάθησε να μονοπωλήσει την έννοια της ελληνικότητας ώστε να ταυτιστεί με αυτήν σε αντίθεση με την εικόνα της δυτικόφιλης και ξενόδουλης δεξιάς, εικόνα την οποία τεχνηέντως προσπάθησε να περάσει. Για την δημιουργία αυτής της κατάστασης μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρει και η δεξιά παράταξη η οποία αρκούμενη στην (στρατιωτική) επικράτηση κατά των αριστερών / κομμουνιστικών δυνάμεων δεν φρόντισε να μετουσιώσει σε κοινωνική και πολιτιστική ηγεμονία την νίκη αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο για την αριστερά…

Είναι ενδιαφέρον να υπενθυμιστεί η τωρινή στάση του ΠΑΣΟΚ απέναντι σε αυτά τα δυο στοιχεία – την εθνική ανεξαρτησία και την παράδοση- τα οποία το βοήθησαν να καταστεί κυρίαρχη πολιτική δύναμη για δεκαετίες.
Αναφορικά με την εθνική ανεξαρτησία σειρά περιστατικών όπως η κρίση των Ιμίων, η παράδοση του Α. Οτσαλάν στις τουρκικές αρχές, η μη εγκατάσταση των S-300 στην Κύπρο, η φανατική υποστήριξη του Σχεδίου Ανάν καθώς και η υιοθέτηση μιας φοβικής και υποχωρητικής στάσης έναντι της Τουρκίας αποτελούν αδιάψευστοι μάρτυρες της οριστικής απομάκρυνσης από τις αρχικές διακηρύξεις. Εάν κανείς προσθέσει και την έλευση της διεθνούς οικονομικής διακυβέρνησης στην χώρας μας (δανειακή σύμβαση) και την υποδοχή την οποία της επιφύλαξαν κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης ( Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης: ‘Το μνημόνιο είναι ευτυχία για τον τόπο’) ολοκληρώνεται η εικόνα της υποτέλειας.

Παρόμοια είναι η εικόνα σχετικά με την ελληνική παράδοση. Από την άνοδο στην εξουσία του κ. Σημίτη κατέστη ορθοδοξία στο ΠΑΣΟΚ μια ιδιότυπη ερμηνεία περί εκσυγχρονισμού η οποία θεωρεί βαρίδι οποιαδήποτε αναφορά στην εθνική, θρησκευτική και πολιτιστική παράδοση του έθνους. Οι συχνές επιθέσεις στην ελληνική ιστορία, ο φανατικός αντικληρικαλισμός, και οι παρουσιαζόμενες ως προοδευτικές απόψεις για μαζική νομιμοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων λαθρομεταναστών πιστοποιούν την οριστική στροφή προς ένα ιδιόρρυθμο διεστραμμένο διεθνισμό.

Το ΠΑΣΟΚ έχει διαρρήξει και τους τελευταίους δεσμούς με το παρελθόν. Η μετάλλαξη έχει επέλθει. Η απονομιμοποίηση στην ελληνική κοινωνία έχει συντελεσθεί. Απομένει η κατάρρευση…

politis-gr