Η επικύρωση των μέτρων λιτότητας από το ελληνικό κοινοβούλιο αίρει μεν τη μεγαλύτερη απειλή κρατικής χρεοκοπίας, αλλά οι αξιωματούχοι έχουν ακόμη πολλά εμπόδια να ξεπεράσουν.
Μέχρι το Σαββατοκύριακο η προσοχή όλων θα έχει επιστρέψει στις Βρυξέλλες, όπου οι υπουργοί Οικονομικών θα πρέπει να συγκεντρώσουν επιπλέον βοήθεια για την Ελλάδα αξίας αρκετών δισεκατομμυρίων.( σσ.Ε.Μ.ΠΡΟ.Σ.: Αναβλήθηκε το Eurogroup μόλις ψηφίσθηκε το 'Μεσοπρόθεσμο' και ο 'Εφαρμοστικός' ! - Θα συνεδριάσουν με... ΄τηλεδιάσκεψη΄)
Το ίδιο θα πρέπει να κάνει στη συνέχεια το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και όλα αυτά πρέπει να ...γίνουν πριν από τις 15 Ιουλίου, όταν είναι προγραμματισμένη η επόμενη αποπληρωμή τίτλων.
Όταν θα περάσει ο πανικός, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα κληθούν να εκπληρώσουν μία μακρά λίστα καθηκόντων, μεταξύ των οποίων και την προθεσμία για την επόμενη δόση από το πακέτο στήριξης της Ελλάδας το φθινόπωρο, όπου είναι πολύ πιθανό να έχουμε μία επανάληψη του δράματος.
Η δόση των 12 δισ. ευρώ
Η δόση αυτή είναι μέρος του πακέτου στήριξης των 110 δισ. ευρώ που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010 και η οποία είχε προϋπόθεση την υιοθέτηση μέτρων λιτότητας από την Αθήνα. Η εκταμίευση της κάθε δόσης εξαρτάται από το εάν η Ελλάδα θα πετύχει στόχους μείωσης του χρέους και του ελλείμματος ή εάν θα υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις για να επανέλθει το πρόγραμμα στο σωστό δρόμο.
Μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας θα είναι η σειρά του ΔΝΤ να υπογράψει τη δική του συμμετοχή των 3,3 δισ. ευρώ. Η έγκριση του ΔΝΤ ήταν πιο δύσκολη. Βάσει του υπάρχοντος προγράμματος η Ελλάδα θα ξεμείνει από ρευστότητα τον Μάρτιο του 2012, οπότε προβλέπεται ότι θα επιστρέψει στις αγορές ομολόγων για να αντλήσει ρευστότητα με δικές της δυνάμεις.
Το δεύτερο πακέτο στήριξης
Οι έκτακτες κυριακάτικες συναντήσεις των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν γίνει πλέον σχεδόν ρουτίνα. Η συνάντηση αυτού του Σαββατοκύριακου, όμως, θα είναι η πιο σημαντική, καθώς οι χώρες της ευρωζώνης που στήριξαν την Ελλάδα τον προηγούμενο χρόνο αναμένεται να ψηφίσουν την εκταμίευση των 8,7 δισ. ευρώ στην Αθήνα.
Στη σύνοδο της προηγούμενης εβδομάδας οι Ευρωπαίοι πρόεδροι, πρωθυπουργοί και ηγέτες δεσμεύθηκαν για «ένα νέο πρόγραμμα με κοινή στήριξη των εταίρων (της Ελλάδας) στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ» αφού η Ελλάδα εγκρίνει τα μέτρα λιτότητας.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, δεν έχει γίνει απευθείας διαπραγμάτευση με τους αξιωματούχους του ΔΝΤ για τη φόρμουλα που θα ακολουθήσει το νέο πακέτο, καθώς το Ταμείο, προκειμένου να υπογράψει για τη δόση των 12 δισ. ευρώ, χρειάζεται ισχυρές διαβεβαιώσεις από τους ηγέτες της ευρωζώνης ότι θα παρέμβουν για να καλύψουν το κενό χρηματοδότησης του επόμενου Μαρτίου με νέο πακέτο στήριξης.
Οι κατευθυντήριες γραμμές για το δεύτερο πακέτο στήριξης – όπου περιλαμβάνεται το μέγεθος του νέου πακέτου, το οποίο εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 120 δισ. ευρώ ή θα πλησιάζει τα 170 δισ. ευρώ εάν προστεθεί το υπόλοιπο από το πρώτο πακέτο στήριξης – αναμένεται να συμφωνηθούν στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της Κυριακής. Οι λεπτομέρειες, όμως, ως προς τη δομή του πακέτου ίσως να καθυστερήσουν κατά τουλάχιστον μία εβδομάδα.
Από το νέο πακέτο των 120 δισ. ευρώ, τα 30 δισ. ευρώ θα προκύψουν από ένα ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Ελλάδας. Τα υπόλοιπα θα προκύψουν από νέο δανεισμό και συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων.
Η συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών
Ο ρόλος των ιδιωτών επενδυτών παραμένει το πιο ακανθώδες ανεπίλυτο ζήτημα. Μέσα στα επόμενα τρία χρόνια λήγουν ελληνικοί τίτλοι αξίας περίπου 85 δισ. ευρώ και οι χώρες της ευρωζώνης θέλουν σημαντικό μέρος από το νέο πακέτο στήριξης να δημιουργηθεί από τους κατόχους αυτών των τίτλων.
Βάσει του σχεδίου που συζητούν οι γαλλικές τράπεζες – από τους μεγαλύτερους κατόχους ελληνικών ομολόγων – οι κάτοχοι του 50% εξ αυτών των τίτλων θα συμφωνήσουν εθελοντικά να αγοράσουν νέα ελληνικά ομόλογα όταν λήξουν αυτά που έχουν στα χέρια τους. Ένα επιπλέον ποσοστό 30% θα εξοφληθεί και το υπόλοιπο 20% θα τοποθετηθεί σε ένα περίπλοκο ταμείο ειδικού σκοπού που θα χρησιμοποιηθεί σχεδόν ως οίκος αναδοχών.
Είναι αβέβαιο εάν θα επιτευχθεί συμφωνία για το θέμα των ιδιωτών ομολογιούχων μέχρι την Κυριακή. Το Βερολίνο όμως ασκεί σθεναρές πιέσεις, αφού οι κυβερνήσεις τόσο της Γερμανίας όσο και της Ολλανδίας δεσμεύθηκαν στα κοινοβούλια τους ότι θα επικυρώσουν το νέο πακέτο στήριξης μόνο εάν υπάρξει σημαντική συμμετοχή των ιδιωτών.
Η δόση του Σεπτεμβρίου
Η δόση του Ιουλίου θα περάσει επειδή η Ελλάδα δεσμεύθηκε να προχωρήσει σε αύξηση φορολογίας, μείωση δαπανών και σε ένα τεράστιο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Τι θα γίνει όμως αν, παρόλα αυτά, η Αθήνα εξακολουθεί να μην φτάνει τους στόχους για τη μείωση του χρέους και του ελλείμματος;
Τον Σεπτέμβριο οι διεθνείς δανειστές θα πρέπει να ανοίξουν πάλι τα ελληνικά βιβλία και να δουν αν η Αθήνα βρίσκεται στον σωστό δρόμο ώστε να γίνει η εκταμίευση και της επόμενης δόσης των 8,5 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. και των 2,2 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ.
Ορισμένοι θεωρούν πως τα μέτρα του νέου προγράμματος είναι μη ρεαλιστικά. Εάν η Ελλάδα δεν μπορέσει να συμμορφωθεί με τους στόχους, τότε ένα ακόμη πακέτο λιτότητας – και μία ακόμη αγωνιώδης ψηφοφορία στη Βουλή – μπορεί να πραγματοποιηθεί στο άμεσο μέλλον.
Όταν θα περάσει ο πανικός, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα κληθούν να εκπληρώσουν μία μακρά λίστα καθηκόντων, μεταξύ των οποίων και την προθεσμία για την επόμενη δόση από το πακέτο στήριξης της Ελλάδας το φθινόπωρο, όπου είναι πολύ πιθανό να έχουμε μία επανάληψη του δράματος.
Η δόση των 12 δισ. ευρώ
Η δόση αυτή είναι μέρος του πακέτου στήριξης των 110 δισ. ευρώ που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010 και η οποία είχε προϋπόθεση την υιοθέτηση μέτρων λιτότητας από την Αθήνα. Η εκταμίευση της κάθε δόσης εξαρτάται από το εάν η Ελλάδα θα πετύχει στόχους μείωσης του χρέους και του ελλείμματος ή εάν θα υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις για να επανέλθει το πρόγραμμα στο σωστό δρόμο.
Μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας θα είναι η σειρά του ΔΝΤ να υπογράψει τη δική του συμμετοχή των 3,3 δισ. ευρώ. Η έγκριση του ΔΝΤ ήταν πιο δύσκολη. Βάσει του υπάρχοντος προγράμματος η Ελλάδα θα ξεμείνει από ρευστότητα τον Μάρτιο του 2012, οπότε προβλέπεται ότι θα επιστρέψει στις αγορές ομολόγων για να αντλήσει ρευστότητα με δικές της δυνάμεις.
Το δεύτερο πακέτο στήριξης
Οι έκτακτες κυριακάτικες συναντήσεις των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν γίνει πλέον σχεδόν ρουτίνα. Η συνάντηση αυτού του Σαββατοκύριακου, όμως, θα είναι η πιο σημαντική, καθώς οι χώρες της ευρωζώνης που στήριξαν την Ελλάδα τον προηγούμενο χρόνο αναμένεται να ψηφίσουν την εκταμίευση των 8,7 δισ. ευρώ στην Αθήνα.
Στη σύνοδο της προηγούμενης εβδομάδας οι Ευρωπαίοι πρόεδροι, πρωθυπουργοί και ηγέτες δεσμεύθηκαν για «ένα νέο πρόγραμμα με κοινή στήριξη των εταίρων (της Ελλάδας) στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ» αφού η Ελλάδα εγκρίνει τα μέτρα λιτότητας.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, δεν έχει γίνει απευθείας διαπραγμάτευση με τους αξιωματούχους του ΔΝΤ για τη φόρμουλα που θα ακολουθήσει το νέο πακέτο, καθώς το Ταμείο, προκειμένου να υπογράψει για τη δόση των 12 δισ. ευρώ, χρειάζεται ισχυρές διαβεβαιώσεις από τους ηγέτες της ευρωζώνης ότι θα παρέμβουν για να καλύψουν το κενό χρηματοδότησης του επόμενου Μαρτίου με νέο πακέτο στήριξης.
Οι κατευθυντήριες γραμμές για το δεύτερο πακέτο στήριξης – όπου περιλαμβάνεται το μέγεθος του νέου πακέτου, το οποίο εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 120 δισ. ευρώ ή θα πλησιάζει τα 170 δισ. ευρώ εάν προστεθεί το υπόλοιπο από το πρώτο πακέτο στήριξης – αναμένεται να συμφωνηθούν στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της Κυριακής. Οι λεπτομέρειες, όμως, ως προς τη δομή του πακέτου ίσως να καθυστερήσουν κατά τουλάχιστον μία εβδομάδα.
Από το νέο πακέτο των 120 δισ. ευρώ, τα 30 δισ. ευρώ θα προκύψουν από ένα ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Ελλάδας. Τα υπόλοιπα θα προκύψουν από νέο δανεισμό και συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων.
Η συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών
Ο ρόλος των ιδιωτών επενδυτών παραμένει το πιο ακανθώδες ανεπίλυτο ζήτημα. Μέσα στα επόμενα τρία χρόνια λήγουν ελληνικοί τίτλοι αξίας περίπου 85 δισ. ευρώ και οι χώρες της ευρωζώνης θέλουν σημαντικό μέρος από το νέο πακέτο στήριξης να δημιουργηθεί από τους κατόχους αυτών των τίτλων.
Βάσει του σχεδίου που συζητούν οι γαλλικές τράπεζες – από τους μεγαλύτερους κατόχους ελληνικών ομολόγων – οι κάτοχοι του 50% εξ αυτών των τίτλων θα συμφωνήσουν εθελοντικά να αγοράσουν νέα ελληνικά ομόλογα όταν λήξουν αυτά που έχουν στα χέρια τους. Ένα επιπλέον ποσοστό 30% θα εξοφληθεί και το υπόλοιπο 20% θα τοποθετηθεί σε ένα περίπλοκο ταμείο ειδικού σκοπού που θα χρησιμοποιηθεί σχεδόν ως οίκος αναδοχών.
Είναι αβέβαιο εάν θα επιτευχθεί συμφωνία για το θέμα των ιδιωτών ομολογιούχων μέχρι την Κυριακή. Το Βερολίνο όμως ασκεί σθεναρές πιέσεις, αφού οι κυβερνήσεις τόσο της Γερμανίας όσο και της Ολλανδίας δεσμεύθηκαν στα κοινοβούλια τους ότι θα επικυρώσουν το νέο πακέτο στήριξης μόνο εάν υπάρξει σημαντική συμμετοχή των ιδιωτών.
Η δόση του Σεπτεμβρίου
Η δόση του Ιουλίου θα περάσει επειδή η Ελλάδα δεσμεύθηκε να προχωρήσει σε αύξηση φορολογίας, μείωση δαπανών και σε ένα τεράστιο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Τι θα γίνει όμως αν, παρόλα αυτά, η Αθήνα εξακολουθεί να μην φτάνει τους στόχους για τη μείωση του χρέους και του ελλείμματος;
Τον Σεπτέμβριο οι διεθνείς δανειστές θα πρέπει να ανοίξουν πάλι τα ελληνικά βιβλία και να δουν αν η Αθήνα βρίσκεται στον σωστό δρόμο ώστε να γίνει η εκταμίευση και της επόμενης δόσης των 8,5 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. και των 2,2 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ.
Ορισμένοι θεωρούν πως τα μέτρα του νέου προγράμματος είναι μη ρεαλιστικά. Εάν η Ελλάδα δεν μπορέσει να συμμορφωθεί με τους στόχους, τότε ένα ακόμη πακέτο λιτότητας – και μία ακόμη αγωνιώδης ψηφοφορία στη Βουλή – μπορεί να πραγματοποιηθεί στο άμεσο μέλλον.
Θα μπορούσε κανείς να αναζητήσει πλείστες σημειολογίες στα όσα λέει ο πρόεδρος του Eurorgoup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με τη συνέντευξη την οποία παραχωρεί στο γερμανικό περιοδικό «Focus». Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, που παραδοσιακά στήριζε την Ελλάδα, έχει εξελιχτεί στον «αφ’ υψηλού» αφηγητή της αδιέξοδης κρίσης την οποία βιώνουμε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιλέγει δε, την επαύριο της τηλεδιάσκεψης που «σφράγισε» την εκταμίευση της 5ης δόσης, όχι όμως και την οριστικοποίηση του «Μνημονίου ΙΙ», να παραχωρήσει συνέντευξη σε ένα γερμανικό περιοδικό που έχει… λογαριασμούς με την ελληνική κοινή γνώμη, από την όχι και τόσο μακρινή εποχή των προσβλητικών πρωτοσέλιδων με την Αφροδίτη της Μήλου, για να καθησυχάσει τους Γερμανούς φορολογούμενους.
Ο Γιούνκερ λέει πολλά. Μιλάει για περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας. Για τον ερχομό ειδικών από την Ευρώπη, οι οποίοι ουσιαστικά θα πάρουν πάνω τους τις αποκρατικοποιήσεις. Επαναβεβαιώνει την πεποίθησή του ότι το Μεσοπρόθεσμο θα αποδώσει. Προτρέπει τους Ευρωπαίους να μην προσβάλλουν τους Έλληνες, αλλά να μας βοηθήσουν.
‘Ίσως η πιο σημαντική παράμετρος της συνέντευξης Γιούνκερ ωστόσο, είναι η διαπίστωση περί της αιτίας του κακού, που μας οδήγησε σε αυτή την κατάσταση προχωρημένης απώλειας της εθνικής κυριαρχίας. «Η Ελλάδα, επί σειρά ετών ωφελήθηκε από το ευρώ. Με δική της υπαιτιότητα, ορισμένα πράγματα ξέφυγαν. Και τώρα που πρέπει να τα επαναφέρει με ενωμένες δυνάμεις σε τάξη, πρέπει οι Έλληνες να αντιληφθούν ότι απαιτείται μια συλλογική απάντηση», είναι η… επίμαχη αναφορά.
Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου έχει δίκιο. Φυσικά και φταίμε εμείς που φτάσαμε ως εδώ, καθώς επί σειρά ετών ανεχτήκαμε πολιτικές ηγεσίες κατώτερες των περιστάσεων, στερηθήκαμε ρεαλιστικών εθνικών οραμάτων, συνηθίσαμε να ζούμε πάνω και πέρα από τις δυνατότητές μας.
Επί σειρά ετών, πριν αλλά και μετά το ευρώ, η Ελλάδα ανέχτηκε το ΠΑΣΟΚ. Και η Ελλάδα που συνεχίζει να υφίσταται τέτοιες προσβολές, είναι η Ελλάδα την οποία διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ. Αυτή η Ελλάδα, θα δώσει μια ηχηρή απάντηση στο ΠΑΣΟΚ, στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Και μετά, ακολουθούν οι… δανειστές.