Παπαντωνίου: " Ήταν και λάθος η συνταγή του Μνημονίου "

Ο Γιάννος Παπαντωνίου, πρωην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, μίλησε στο ραδιόφωνο «Βήμα fm», στην εκπομπή του Παύλου Τσίμα.

Για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και το ελληνικό ζήτημα:

Το θέμα της Ελλάδας και της Ευρωζώνης έχει δύο όψεις: 

τη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης και οι ευθύνες κάθε χώρας ξεχωριστά. Της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας κτλ.

Για να λυθεί το πρόβλημα και να παραμείνει η Ευρωζώνη και να αναπτυχθούν οι χώρες, πρέπει και η Ευρωζώνη να κάνει το καθήκον της και όλες οι χώρες ξεχωριστά το ...

δικό τους καθήκον.

Ούτε η Ευρωζώνη – λόγω Γερμανίας – κάνει το δικό της καθήκον ούτε οι χώρες ξεχωριστά – θα έλεγα ιδίως η Ελλάδα – έχουν εκτελέσει το δικό τους καθήκον.

Για το αν, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ήταν λάθος η συνταγή του Μνημονίου ή έγιναν λάθη στην πολιτική της εφαρμογής του:

Θα έλεγα 50-50. Μισό-μισό. Ήταν και λάθος η συνταγή, διότι έδωσε φανερά πάρα πολύ μεγάλη έμφαση σε βραχυχρόνια μέτρα που είναι η μείωση μισθών και συντάξεων και η αύξηση φόρων και δεν έδωσε επαρκή βαρύτητα στο θέμα των διαρθρωτικών αλλαγών, που είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, οι απελευθερώσεις των αγορών, η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και διαφθοράς στο Δημόσιο, ώστε να κινηθεί η οικονομία. Με αποτέλεσμα να πέσουμε στο φαύλο κύκλο της ύφεσης.

Άρα, σ’ αυτήν την παγίδα έχει πέσει η Ελλάδα. Έχει πέσει και διότι το πρόγραμμα, όπως συντάχθηκε, ήταν λάθος και διότι η εφαρμογή, όπως όλοι γνωρίζουμε, μετά από μία εντυπωσιακή αρχή με το ασφαλιστικό και κάποια άλλα μέτρα πέρσι το καλοκαίρι, χαλάρωσε το πρόγραμμα υπερβολικά. Με αποτέλεσμα τώρα να ξεκινάει ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που θα μπορούσε – και θα έπρεπε – για παράδειγμα να ξεκινήσει πριν από 12 μήνες.

Για τις ευθύνες της Ευρωζώνης:

Το πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι ότι, για να αποδώσει η ελληνική ή η πορτογαλική ή η ιρλανδική προσπάθεια, πρέπει να υπάρχει ένα εθνικό περιβάλλον. Τα ομόλογα της Ευρώπης είναι αντικείμενο μεγάλης κερδοσκοπίας.

Γιατί γίνεται αυτό; Γιατί τα δικά μας spread είναι στο 15%, της Πορτογαλίας στο 10% κοκ; Ένας λόγος είναι ότι δεν έχουμε κάνει το καθήκον μας.

Ο άλλος λόγος, όμως, είναι ότι η διακυβέρνηση της Ευρωζώνης δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στις αγορές ότι είναι αποφασισμένη να παραμείνει ενωμένη. Γιατί; Διότι δεν κινείται με όση ταχύτητα χρειάζεται στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής ένωσης.

Για το αν η Ελλάδα θα καταφέρει να πάρει την πέμπτη δόση από το δάνειο των 110 δις και τι θα γίνει με τις μελλοντικές της δανειακές ανάγκες:

Ότι θα πάρουμε κάποιο δάνειο, μπορώ να σας πω – με τις συζητήσεις που είχα στις Βρυξέλλες και με τους παράγοντες των Βρυξελλών και με άλλους – ότι θα το πάρουμε με πάρα πολύ σκληρούς όρους σε ό,τι αφορά την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών.

Δηλαδή, «ξύπνησαν» οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ και διαπίστωσαν ότι η Ελλάδα, αφού δεν έχει από μόνη της την έφεση για μεταρρυθμίσεις και υπάρχουν αντιδράσεις στις ΔΕΚΟ κτλ, θα πρέπει να είναι πολύ πιο αυστηροί και δεσμευτικοί και πιεστικοί στην προώθησή τους.
Αλλά ας υποθέσουμε ότι αυτό το πακέτο κλείνει.

Η Ελλάδα δεσμεύεται, μπαίνουν οι όροι και παίρνει τα χρήματα. Μετά, όμως, παρεμβάλλεται και πάλι η Γερμανία. Η οποία, για λόγους καθαρά εκλογικούς και μικροπολιτικούς, θέλει να συνδυάσει τη βοήθεια και με τη λεγόμενη επιμήκυνση του ελληνικού χρέους. Προσέξτε τώρα ποια είναι η παγίδα εδώ.

Είναι ότι επιμήκυνση, δηλαδή να έχεις ένα δάνειο πληρωτέο σε 10 χρόνια και να το πληρώσεις σε 30, είναι μια μορφή «κουρέματος». Διότι αν δεν αυξηθεί το επιτόκιο, η πραγματική αξία του δανείου μειώνεται για το δανειστή. Ο δανειστής χάνει χρήματα και με την επιμήκυνση. Άρα, είναι ένα έμμεσο «κούρεμα» του χρέους.

Για το τι πιστεύει σχετικά με την «επόμενη μέρα»:

Το μόνο όπλο που διαθέτουμε είναι να προσπαθήσουμε να ανακτήσουμε την αξιοπιστία της χώρας και της οικονομικής πολιτικής προωθώντας αποφασιστικά, αποτελεσματικά και γρήγορα τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να προωθήσουμε.

Αν το κάνουμε αυτό, θα βελτιώσουμε τη θέση μας και θα μπορούμε το 2012 και 2013 να διαπραγματευθούμε και με τις αγορές και με την κυρία Μέρκελ από καλύτερη θέση και να διασώσουμε την Ελλάδα ως μέλος της Ευρωζώνης.

Είμαι πολύ ανήσυχος, διότι βλέπω απροθυμία σε όλους τους παίκτες του συστήματος, για να κάνουν οτιδήποτε.