Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

Ο λόγος ύπαρξης του κράτους

Καλό σας μεσημέρι, σήμερα θα προσεγγίσουμε ένα φιλοσοφικό θέμα. Διαβάστε προσεκτικά τα παρακάτω και θα καταλάβετε στο τέλος στο σχόλια το νόημα. Απόσπασμα από το βιβλίο της Ayn Rand The Virtue of Selfishness. 

Αφού ο νους του άνθρωπου είναι το βασικό εργαλεία επιβίωσης του, σαν μέσο που καθοδηγεί τις πράξεις του, τότε απαιτείται η ελευθερία αυτού ώστε να μπορεί να σκεφτεί ελεύθερα για να πράττει με βάση τη λογική του.
Μια κοινωνία που κλέβει από αυτό τον άνθρωπο το προϊόν της προσπάθειας του, ή τον σκλαβώνει, ή περιορίζει τη δυνατότητα σκέψης του, ή τον αναγκάζει να πράττει ενάντια στη λογική του, δεν είναι κοινωνία, αλλά ένας όχλος ...αποτελούμενος από θεσμικά όργανα.
Μια τέτοια κοινωνία καταστρέφει τις αξίες της συνύπαρξης της ανθρώπινης κοινωνίας, δεν έχει δικαίωμα ύπαρξης και αποτελεί την πιο θανάσιμη απειλή για την επιβίωση του άνθρωπου.
Αν οι άνθρωποι είναι να ζήσουν μαζί σε μια ειρηνική, παραγωγική και ορθολογική κοινωνία και να συνυπάρχουν με σκοπό την αμοιβαία κατανόηση, τότε θα πρέπει να δεχτούν τη βασική αρχή, βάσει της οποίας καμία ηθική και οργανωμένη κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει, τούτο είναι η αρχή των ατομικών δικαιωμάτων.
Η αναγνώριση των ατομικών δικαιωμάτων σημαίνει αναγνώριση και αποδοχή, των εκ της φύσεως  αναγκών του ανθρώπου, που είναι απαραίτητες για τη βασική του επιβίωση.
Τα δικαιώματα του ανθρώπου μπορούν να παραβιαστούν μόνο μέσω της ατομικής βίας. Είναι μόνο μέσω της βίας όπου ένας άνθρωπος μπορεί να τερματίσει την ζωή του άλλου, να τον κλέψει, να τον σκλαβώσει ή να μην του επιτρέψει να κάνει αυτό πού θεωρεί πρέπον ή λογικό, για την ατομική του επιβίωση.
Σε μια ανεπτυγμένη κοινωνία, η βία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σαν αντεκδίκηση και μόνο ενάντια σε αυτούς που κάνουν χρήση αυτής. Για όλους τους λόγους που η χρήση της βίας είναι ανήθικη και αποκρουστική σε μια οργανωμένη κοινωνία, για άλλους τόσους λόγους, η χρήση βίας είναι ηθική επιταγή.

Αν μια κοινωνία αποκηρύσσει τη χρήση βίας, τότε θα ήταν στο έλεος του πρώτου κακοποιού που θα αποφάσιζε να είναι ανήθικος. Αν μια κοινωνία δεν προσφέρει οργανωμένη προστασία εναντίον της βίας, τότε θα ανάγκαζε τον κάθε πολίτη να οπλοφορεί και να μετατρέψει το σπίτι του σε οχυρό, να πυροβολεί όποιον άγνωστο πλησιάζει το σπίτι του ή να οργανωθεί σε ομάδες προστασίας και να διαξιφίζεται με άλλες ομάδες προστασίας που έχουν συσταθεί για τον ίδιο σκοπό, με αποτέλεσμα να δούμε την κατάρρευση της κοινωνίας και το δίκιο του οργανωμένου όχλου να επικρατεί.

Η χρήση της βίας, ακόμα και στην αντεκδικητική της μορφή, δεν μπορεί να αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια του απλού πολίτη. Η ειρηνική διαβίωση είναι αδύνατη, αν ο άνθρωπος θα πρέπει να σκέφτεται όλη την ώρα αν ο γείτονας του θα του επιτεθεί ή όχι.

Για παράδειγμα, ας πούμε ότι κάποιος έχασε το πορτοφόλι του και μπαίνει σε κάθε σπίτι στη γειτονιά και πυροβολεί τον πρώτο πού βλέπει, διότι ο τρόπος με τον οποίον τον κοίταξε προδίδει ένοχη.

Αποτέλεσμα είναι ότι η χρήση αντεκδικητικής βίας προϋποθέτει στοιχειοθετημένους κανόνες και αποδείξεις ότι ένα έγκλημα έχει διαπραχτεί, καθώς και αποδείξεις για το ποιος το έχει διαπράξει, καθώς και κανόνες που να λένε ρητά την τιμωρία που συνεπάγεται το έγκλημα για αυτόν που το διαπράττει.

Άνθρωποι που προσπαθούν να επιβάλουν τη δικαιοσύνη χωρίς τέτοιους κανόνες είναι απλά ένας εκδικητικός όχλος.

Αν η χρήση βίας απαγορευτεί μεταξύ ανθρώπων σε μια οργανωμένη κοινωνία, τότε οι άνθρωποι χρειάζονται ένα θεσμικό όργανο το οποίο θα προστατεύει τα δικαιώματα τους, βασισμένο σε ορθολογικούς κανόνες. Αυτή είναι η δουλειά ενός κράτους (κυβέρνησης). Και είναι ο μόνος ηθικός λόγος για τον οποίον οι άνθρωποι χρειάζονται την οργάνωση του κράτους.

Το κράτος είναι το μέσο με το οποίο διαπράττεται η αντεκδικητική βία μέσα από ορθολογικούς κανόνες.

Η βασική διαφορά μεταξύ ιδιωτικής και κρατικής πρωτοβουλίας είναι ότι το κράτος έχει το μονοπώλιο στην εξάσκηση βίας. Είναι απαραίτητο να έχει αυτό το μονοπώλιο, καθώς είναι η αρχή η οποία είναι υπεύθυνη για την καταπολέμηση της βίας μεταξύ ανθρώπων. Και για αυτούς τους λόγους, οι αρμοδιότητες του κράτους θα πρέπει να είναι πολύ καλά οριοθετημένες.

Σε μια οργανωμένη κοινωνία, ο κάθε ιδιώτης μπορεί να πράξει όπως επιθυμεί, αρκεί να μην παραβιάσει τα δικαιώματα των άλλων. Ένας ιδιώτης μπορεί να κάνει τα πάντα, εκτός από αυτά που απαγορεύονται. Ένας κρατικός λειτουργός δεν μπορεί να κάνει τίποτα, παρά μονο αυτό που είναι νομικά επιτρεπτό.

Αυτό είναι το μέσο με το οποίο πρωτεύει το δίκαιον πάνω από το δυνατό. Αυτό σημαίνει κυβέρνηση νόμων και όχι ανθρώπων. Αφού η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων είναι ο μόνος λόγος ύπαρξης μιας κρατικής οντότητας (κυβέρνησης), είναι και ο μόνος αρμόδιος να νομοθετεί.

Όλοι οι νόμοι πρέπει να βασίζονται στα ατομικά δικαιώματα και να στοχεύουν στην προστασία αυτών των δικαιωμάτων. Όλοι οι νόμοι πρέπει να είναι ορθολογικοί και να δικαιολογούνται ορθολογικά. Οι άνθρωποι θα πρέπει να ξέρουν προκαταβολικά τι τους επιτρέπει να κανουν οι νόμοι και γιατί, και τι στοιχειοθετεί η παραβίαση αυτών των κανόνων και τις επιπτώσεις που απορρέουν από την παραβίαση αυτών των κανόνων.

Αυτή η αρμοδιότητα της κυβέρνησης πηγάζει από τη συγκατάθεση των πολιτών. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν είναι ο κυβερνήτης, αλλά υπηρέτης. Σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν έχει κανένα δικαίωμα, εκτός από τα δικαιώματα που έχουν οριοθετηθεί από τους πολίτες της για συγκεκριμένους σκοπούς.

Σε μια ελεύθερη κοινωνία, οι άνθρωποι δεν είναι αναγκασμένοι να συνδιαλέγουν ο ένας με τον άλλον. Το κάνουν αυτό μονο από εθελοντική πρωτοβουλία και, όταν το στοιχείο του χρόνου είναι παράγοντας, δια μέσω σύμβασης ή συμβολαίου.

Αν ο ένας μεταξύ των δυο αντισυμβαλλόμενων αποφασίσει να αθετήσει την υπόσχεση την οποία συμφώνησε, και αυτό προκαλέσει καταστρεπτική ζημιά στον άλλον, το θύμα δεν θα είχε άλλη επιλογή από το να κατασχέσει την περιουσία του άλλου, σαν αποζημίωση για την ζημιά την οποία υπέστη.

Και εδώ, η χρήση βίας δεν μπορεί να αφεθεί στα χέρια ιδιωτών. Οι κακοποιοί είναι μια μικρή μειονότητα σε όλες τις οργανωμένες κοινωνίες, αλλά η επιβολή και εφαρμογή των συμβολαίων μεταξύ ανθρώπων με τη χρήση δικαστηρίων είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για μια οργανωμένη κοινωνία.

Χωρίς μια τέτοια προστασία, καμία οργανωμένη κοινωνία δεν μπορεί να αναπτυχτεί και να διατηρηθεί. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν σαν τα ζώα, που λειτουργούν βάσει της ανάγκης της στιγμής. Ο άνθρωπος πρέπει να προγραμματίζει τους στόχους του και να τους επιτυγχάνει στη διάρκεια του χρόνου. Πρέπει να προγραμματίζει τις κινήσεις του και τη ζωή του.

Όσο καλύτερα λειτουργεί ο νους του ανθρώπου και όσο περισσότερες οι γνώσεις του, τόσο πιο μακροπρόθεσμοι είναι οι στόχοι και ο προγραμματισμός του. Όσο πιο πολύπλοκη είναι μια κοινωνία, τόσο πιο μακροπρόθεσμος είναι ο σχεδιασμός που απαιτείται και τόσο πιο μακροπρόθεσμη είναι η ανάγκη των συμφωνιών να τηρούνται και τόσο περισσότερο η ανάγκη για προστασία έναντι αθέτησης συμφωνιών.

Στεφτείτε για παράδειγμα τι θα σημαίνει αυτό σε μια βιομηχανική κοινωνία,  όπου,  κάποιος παραδίδει ένα δισεκατομμύριο δολάρια σε εμπόρευμα με πίστωση, ή όταν συμφωνεί να φτιάξει έργα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων ή όταν συμφωνεί σε μια συμφωνία ενοικίασης 99 ετών.

Η αθέτηση τήρησης μιας συμφωνίας συνεπάγεται ένα είδος έμμεσης βίας, όπου ο ένας απολαμβάνει τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα αλλου, αλλά αρνιέται να πληρώσει για αυτά. Η απάτη είναι επίσης ένας έμμεσος τρόπος εξάσκησης βίας καθώς και ο εκβιασμός.

Ορισμένες από αυτές τις ενέργειες είναι προφανές ότι είναι παράνομες αλλά άλλες παραβιάσεις δεν είναι τόσο προφανές. Η αθέτηση ενός συμβολαίου μπορεί να είναι το αποτέλεσμα λανθασμένων χειρισμών ή ανεπάρκειας και όχι αναγκαστικά το αποτέλεσμα δόλου.

Όποιος όμως και να είναι ο λόγος, όλες αυτές οι υποθέσεις θα πρέπει να εκδικαστούν μέσα από το πρίσμα δικαστηρίων με ορθολογικούς νόμους και θα πρέπει να διευθετηθούν από ένα θεσμικό όργανο που είναι αμερόληπτο και προασπίζει τους νόμους.

Σημειώστε το δεδομένο της δικαιοσύνης σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, είναι το δεδομένο ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να απολέσει άξια από κάποιον άλλον χωρίς αυτός να έχει δώσει τη συγκατάθεση του για αυτό.

Αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης ενός κράτους ή κυβέρνησης, να κάνει την κοινωνική ύπαρξη μεταξύ ανθρώπων δυνατή, προστατεύοντας τους ανθρώπους από τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσουν μεταξύ τους και την υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων του ανθρώπου. 

Μεταξύ αυτών που θα πρέπει να κάνουμε, όταν αποφασίσει αυτός ο λαός να φτιάξει αυτό το κράτος, είναι η αυστηρή πυγμή του νόμου καθώς και η τήρηση των συμφωνιών μεταξύ αντισυμβαλλόμενων.

Η μέση διάρκεια διευθέτησης μιας δικαστικής διαμάχης είναι περίπου 3 χρόνια στην Ελλάδα. Δεν χρειάζεται να σας εξηγήσω για ποιο λογο είναι σχεδόν αδύνατον να προγραμματίσει κάποιος κάποια επένδυση, όταν η απονομή της δικαιοσύνης είναι τόσο χρονοβόρα. Πέραν όμως από το ζήτημα του χρόνου στη διευθέτηση διαφορών, υπαρχει και το ζήτημα της ποιότητας αυτής της δικαιοσύνης.

Καμία πολυεθνική εταιρεία ή επενδυτής δεν θα επενδύσει τσακιστό ευρώ σε μια δικαιοδοσία όπου δεν είναι σίγουρος ότι θα δικαιωθεί αν παραβιαστούν τα δικαιώματα του. Είναι κάτι πολύ βασικό και κάτι που δεν έχουμε δώσει τη δέουσα προσοχή και σημασία στην Ελλάδα. Είναι δε ο λόγος (μεταξύ άλλων) που έχουμε τις χαμηλότερες άμεσες ξένες επενδύσεις στον δυτικό κόσμο.

Άρα σημειώστε και αυτό στη λίστα των αλλαγών που πρέπει να γίνουν, όταν, αποφασίσουμε να αλλάξουμε το σύνταγμα και τους θεσμούς που ταλαιπωρούν τον μέσο πολίτη αυτής της χώρας.

Καλό Σαββατοκύριακο
Του Γιώργου Καισάριου / Capital
george.kesarios@capital.gr



Πηγή:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου