To πολιτικό σύμβολο…

Τα  επίσημα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Κωνσταντίνου Καραμανλή δεν θα μπορούσαν να γίνουν σε συμβολικότερο χρόνο. 

Αυτό που στην πολιτική ορίζει εν πολλοίς το timing, η συγκυρία της χρονικής στιγμής. 

Μια υπόθεση πολλών χρόνων, με σειρά ανόητων και άστοχων χειρισμών, ολοκληρώθηκε μεσούσης της βαθύτερης συνολικής κρίσης που βίωσε αυτή η χώρα μεταπολεμικά.

Και δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι αν η πολιτική σχολή "Καραμανλή" είχε συνέχεια με έλληνες ηγέτες εξίσου δωρικούς, βαθιά τολμηρούς, σκληρά αποφασισμένους να κάνουν το σωστό για τη χώρα, ακόμη κι αν αυτό τους στοίχιζε προσωπικά, τότε ακόμη κι αν η κρίση ερχόταν... -όπως ήρθε στην Ιρλανδία- η Ελλάδα θα είχε μια εντελώς διαφορετική προοπτική με τον Καραμανλή στο τιμόνι της.

Για να μη θεωρηθεί το κείμενο αυτό ένα είδος επιμνημόσυνης αγιογραφίας, εξηγούμαι: 

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν ήταν ποτέ ο πολιτικός των ήρεμων νερών. 

Σε αυτά, όταν έπλευσε, ήταν σαν αεροπλανοφόρο στα στενά των Δαρδανελίων. 

Ο Καραμανλής ήταν η μεγάλη μορφή των ταραγμένων και αμφιλεγόμενων περιόδων.  

Ήταν εκεί όταν εκεί ήταν και το παλάτι, ο Μακάριος, ο Γέρος της Δημοκρατίας, η ΕΔΑ...  

Ήταν εκεί όταν η χώρα μετατρεπόταν από αυτό που τόσο απαξιωτικά αλλά τόσο αληθινά περιέγραφε η

μη φιλέλλην Σιμόν ντε Μποβουάρ, μια αφόρητα καθυστερημένη στις υποδομές της χώρα, χωρίς δρόμους και αποχετεύσεις, χωρίς σκελετό και χωρίς όραμα. Ήταν εκεί μετεμφυλιακά, για να προσπαθήσει να απαντήσει σε τεράστιας κλίμακας προβλήματα αστυφιλίας και φτώχειας, παθών και πληγών, που παρέμεναν χαίνουσες.

Κι επειδή εκείνες οι εποχές δεν είχαν μία αλλά πολλές αναγνώσεις, ο Καραμανλής είχε τόση ανάγκη, μετά το 1974, που γύρισε από το Παρίσι, σε μία επίσης θυελλώδη εποχή, να επιχειρήσει τα πρώτα βήματα της εθνικής συμφιλίωσης, που ολοκληρώθηκαν με τον Ανδρέα Παπανδρέου, την "άλλη μισή Ελλάδα" στην εξουσία και τον ίδιο στην προεδρία της Δημοκρατίας. Δεν πέτυχε τη συναίνεση που απήλαυσε ο Κωστής Στεφανόπουλος ή ο Κάρολος Παπούλιας, γιατί κάποιοι συνυπολόγισαν τα κουκιά και όχι τα μεγέθη, αλλά ευτύχησε να δει την προεδρευόμενη δημοκρατία γερά ριζωμένη σε αυτή την πολύπαθη χώρα.

Όλοι όσοι μιλούν εξ ιδίας πείρας για τον Καραμανλή ακόμη και οι αντίπαλοί του ή οι πολιτικοί εχθροί του, αναγνωρίζουν την ιδιαίτερη στόφα αυτού του μοναδικής κοπής ηγέτη.  

Οι νεότεροι πάλι -που το πολύ να τον έζησαν στην περίοδο της σοφίας και της ηπιότητας που φέρνει ο χρόνος σε πολυταξιδεμένα σκαριά- παρεξήγησαν την ηπιότητα και τις καμπύλες της ύστερης περιόδου του. Όπως παρεξηγούν τα ανίδεα μαθητούδια τον κυβισμό, μια που δεν παρακολούθησαν τον Πικάσο στις προηγηθείσες περιόδους του.

Τι ήταν λοιπόν ο Καραμανλής και μιλάμε ακόμη με ένταση για αυτόν; 

Ήταν γεννημένος alpha male και σφυρηλατημένος από το ίδιο του το χέρι ηγέτης. Αν δεν συνέτρεχε μία από τις δύο αυτές προϋποθέσεις, τότε ο νεαρός δικηγόρος από την Πρώτη Σερρών θα ήταν μια γλυκιά νοσταλγική ανάμνηση μόνο για τα παιδιά και τα εγγόνια του. 

Δεν βρήκε τίποτε έτοιμο αλλά εκπόρθησε χωρίς κανένα δισταγμό την πολιτικοοικονομική ελίτ στα μέσα των '50s χρησιμοποιώντας τη συγκυρία και την ανάγκη του παλατιού να επαναπροσδιορίσει ρόλους και καταστάσεις. Και αφού πέρασε τα τείχη της τότε ηγεσίας, απέδειξε και στους μάλλον κατάπληκτους ευγενείς "ευεργέτες" του ότι μαζί του δεν μπορεί κανείς να παίζει και μάλιστα όπως είχαν συνηθίσει: χωρίς κόστος.

Αυτό το δόγμα, που στη συνέχεια το είδαν εντός και εκτός ΕΡΕ πολιτικής σκηνής ή και συνόρων, ήταν η "αποτρεπτική" του δύναμη. Όπως μια μικρή χώρα έτσι κι ένας μη συστημικός πολιτικός δεν έχει πολλές επιλογές: Θα δώσω τη μάχη, θα τη χάσω, διότι είσαι ισχυρότερος και δεν είμαι βλάκας να νομίζω ότι θα κερδίσω τον πόλεμο, αλλά θα ματώσεις τόσο πολύ, ώστε να το σκεφθείς πριν επιτεθείς. Κι ο κόσμος που οσμίζεται από μίλια μακριά τους ηγέτες τον στήριζε με πρωτοφανή ένταση, αν σκεφθεί κανείς τι ήταν πριν αναλάβει τις τύχες του τόπου και πόσες λίγες προσβάσεις είχε στους τότε διαμορφωτές κοινής γνώμης.

Όμως τίποτε από αυτά δεν θα συνέβαινε αν ο ίδιος άφηνε περιθώρια "πολυτέλειας" στον εαυτό του. 

"Στέγνωσα την ψυχή μου", είχε πει και νομίζω ότι δεν υπάρχει βαρύτερη πολιτική εξομολόγηση από αυτήν. Γιατί ήξερε πόσο ευάλωτος μπορεί να γίνει ο ηγέτης που κουβαλά πέρα από τον εαυτό του και δουλείες που προκύπτουν από άλλους.

Ο Καραμανλής δεν ήταν ούτε τέλειος ούτε αλάνθαστος ούτε η... μετεμψύχωση των ημίθεων της μυθολογίας μας, όπως ατυχώς προσπάθησαν κάποιοι φανατικοί να εμφανίσουν, για να εκμεταλλευθούν τον μύθο του, μια που οι ίδιοι δεν είχαν να επιδείξουν και πολλά ανάλογα χαρακτηριστικά με εκείνον τον οποίον υπηρέτησαν.

Ηταν όμως ο ηγέτης που μαζί με τον Παπανδρέου γνώριζε πολύ καλά τον λαό που κουμαντάρει κι έκανε την επιλογή -σε αντίθεση με τον αντίπαλό του- να μην του χαρίζεται συνεχώς. 

Λάθη; Πολλά... 

Σωστά; Περισσότερα... 

Αλλά ο πολιτικός αυτός ενεργούσε, δεν αστειευόταν. 

Κυβερνούσε, δεν έβγαζε ενός δεκάρικου λόγο. 

Είχε το σθένος να παίρνει αποφάσεις συνεχώς και χωρίς καμία απολύτως περίοδο "ησυχίας", γιατί ήξερε ότι το καράβι δεν είναι σε ασφαλές λιμάνι, ούτε κι όταν το έβαλε στον "όρμο" τής τότε ΕΟΚ.

Όλοι όσοι ήταν χθες εκεί στη σκιά του ανδριάντα του έχουν κάτι να διηγηθούν από μια στιγμή στο Προεδρικό Μέγαρο ή πολλές στιγμές κατ' ιδίαν. 

Έχουν όμως κάτι να πουν για την πεμπτουσία αυτής της ιδιάζουσας προσωπικότητας που ζούσε και ανέπνεε για την πολιτική και τη χώρα έχοντας μετατραπεί σε έναν μοναχικό λύκο, αντί του σύγχρονου χαμογελαστού τηλε-ηγέτη που αναζητά εναγωνίως εντός και εκτός θεσμικού πλαισίου συμμάχους; 

Έχουν τον τρόπο να αποστάξουν, όχι όσα θέλησε να επικοινωνήσει ως πρόεδρος όλων των Ελλήνων στο τέλος, αλλά όσα έπραξε ως μαχητής πρώτης γραμμής στα δύσκολα και με κόστος χρόνια της πρωθυπουργίας του; 

Να κρατήσουν εκείνο το σπάνιο "άρωμα" των ανθρώπων που ανοίγουν δρόμους, αντί να ακολουθούν την εκάστοτε πεπατημένη. Να τους ανοίγουν όχι πάντα με τον σωστό τρόπο ή με την τέλεια στάση, αλλά σημασία έχει ότι τους ανοίγουν, για να περνάμε μετά όλοι εμείς από πίσω και να τους κρίνουμε εκ του ασφαλούς.

Τι έχει απομείνει στον φιλελεύθερο χώρο από αυτήν την κληρονομιά; 

Θα δείξει... Ειλικρινά θα δείξει...

Πηγή: 

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (της Μαριάνας Πυργιώτη)