Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

Ισλανδικά μαθήματα οικονομίας

Η Ισλανδία κράτησε σκληρή στάση κατά των πιστωτών και ήπια απέναντι στους πολίτες της, αντίθετα με την Ιρλανδία που μπορεί να...
εύχεται να είχε κάνει το ίδιο..

Πρόκειται για μία στρατηγική των όχι και τόσο δυνατών μαθητών στο σχολείο, να βρίσκουν έναν εξίσου αδύναμο συμμαθητή τους και να προσπαθούν να δείχνουν καλύτεροι από εκείνον.
Παρόμοιες κινήσεις κάνουν και οι κυβερνήσεις σε δύσκολες καταστάσεις, στα μάτια των ψηφοφόρων και των αγορών.  
"Δεν είμαστε Ελλάδα" είναι η έκφραση που χρησιμοποιείται από χώρες της ευρωζώνης για τους επενδυτές ομολόγων.
Ανάλογο επιχείρημα της Ιρλανδίας αποτελεί το "δεν είμαστε Ισλανδία", της οποίας το τραπεζικό σύστημα κατέρρευσε το 2008.
Η συγκεκριμένη όμως αναφορά φαίνεται ότι πλέον ξεθωριάζει.
Η Ισλανδία παρουσιάζει σημάδια οικονομικής ανάκαμψης, με το ΑΕΠ της να έχει παρουσιάσει άνοδο κατά 1,2% το τρίτο τρίμηνο του 2010.
Το επιτόκιο αναφοράς της ισλανδικής κεντρικής τράπεζας έχει πέσει στο 4,5% από το 18%, που είχε εκτοξευθεί.
Αυτή τη στιγμή, όπως ...
δείχνει και ο "δείκτης δυστυχίας" (misery rate) που συνοψίζει ανεργία και πληθωρισμό, η Ισλανδία δείχνει σε καλύτερη μοίρα από την Ιρλανδία.

Οι Ισλανδοί ξεπέρασαν τα δύσκολα, εκτιμά το ΔΝΤ, το οποίο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ικανότητα της κυβέρνησης να προστατεύσει το "πολύτιμο βόρειο μοντέλο κοινωνικής προστασίας".

Η ανάκαμψη της Ισλανδίας δίνει πολύτιμα διδάγματα για τις χώρες της ευρωζώνης.
Το πρώτο είναι ότι το πρόσθετο κόστος για μια χώρα που δε στηρίζεται στις τράπεζές της μπορεί να είναι ιδιαίτερα χαμηλό.
Η Ισλανδία άφησε τις τράπεζές της να καταρρεύσουν και το ΑΕΠ να πέσει κατά 15%. Στη συνέχεια "έσωσε" το τραπεζικό της σύστημα και είδε την παραγωγή της να παρουσιάζει πτώση 14%.

Ένα δεύτερο μάθημα είναι ότι τα οφέλη για μια μικρή χώρα που αποτελεί κομμάτι μιας μεγάλης νομισματικής ένωσης δεν είναι τα αναμενόμενα. Αυτή τη στιγμή το ευρώ μοιάζει με παγίδα για τις χώρες που δεν παρουσιάζουν ανταγωνιστικότητα στις εξαγωγές. Ελλάδα και Ιρλανδία τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα.

Η Ισλανδία άφησε τις τράπεζές της να καταρρεύσουν όχι από επιλογή αλλά από αναγκαιότητα, διατηρώντας τους τομείς που επιτρέπουν στην οικονομία να λειτουργεί. Η Ιρλανδία, αντιθέτως, προσπαθεί να διασώσει όλο το τραπεζικό σύστημα παρά τις αρνητικές προοπτικές.

Η Ισλανδία κάνοντας τους ξένους πιστωτές να πληρώσουν το "λογαριασμό" των τραπεζών, γλίτωσε τους φορολογουμένους και τους καταθέτες της χώρας. Ο δρόμος πάντως, για την έξοδο από την κρίση είναι μακρύς, δεδομένου του δημόσιου χρέους της χώρας.

Σύμφωνα με τον Νομπελίστα Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν, πάντως, η Ισλανδία ορθοπόδησε πιο γρήγορα γιατί δεν έχει υιοθετήσει το ευρώ.
"Υποτίμησε το νόμισμά της και επέβαλε έλεγχο των κεφαλαίων", έγραψε ο Κρούγκμαν.  
"Συνέβη τότε κάτι περίεργο: παρόλο που είχε βυθιστεί στη χειρότερη οικονομική κρίση της ιστορίας της, δεν τιμωρήθηκε τόσο αυστηρά όσο άλλες χώρες".
Δύο χρόνια αργότερα, η ισλανδική κορώνα έχει χάσει το 30% της αξίας της, αλλά τα εργοστάσια αλουμινίου λειτουργούν στο 100% για να ικανοποιήσουν την εξωτερική ζήτηση και τα τοπικά προϊόντα έχουν αντικαταστήσει τα εξωτικά λαχανικά και τις εισαγόμενες τομάτες θερμοκηπίου.

Ακόμα, πάντως και αν η ισλανδική οικονομία είναι λίγο χειρότερη από την ιρλανδική, το επίτευγμα αυτό αποτελεί έναν θρίαμβο. 
Ήταν σκληρή με τους πιστωτές της και αρνήθηκε διεθνείς προδιαγραφές, γεγονός που της επέτρεψαν να ανακάμψει. 
Η Ιρλανδία στηρίχθηκε στο τραπεζικό της σύστημα και στη βοήθεια του ευρύτερου τραπεζικού συστήματος.
Η "ανταμοιβή" της ήταν η χορήγηση δανείων διάσωσης με επιτόκιο που δύσκολα θα τη βοηθήσουν να βελτιώσει γρήγορα τα δημόσια οικονομικά της. 
Η επόμενη κυβέρνηση ίσως θα πρέπει να πάρει μαθήματα από την Ισλανδία και να κρατήσει άλλη στάση προς την Ευρώπη.
Επίκαιρα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου