Το τελευταίο χρονικό διάστημα εκτυλίσσεται μια πρωτοφανής εκστρατεία απαξίωσης και σπίλωσης του ελληνικού πανεπιστημίου και των πανεπιστημιακών. Έρχονται στην επιφάνεια παλαιές υποθέσεις (και μάλιστα και από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης), που η ίδια η πανεπιστημιακή κοινότητα με τις διαδικασίες που προβλέπονται από τους νόμους ήδη έχει διαλευκάνει ή βρίσκονται ήδη σε διαδικασία διαλεύκανσης.
Η κυβέρνηση έχει επιλέξει μια πολύ κακή επικοινωνιακή τακτική για να επιβάλει τις προτάσεις της, που περιέχονται στο περίφημο «κείμενο διαβούλευσης».
Η συνταγή είναι παλιά.
Απαξιώνω αυτό που υπάρχει για να επιβάλω αυτό που προτείνω. ...
Αυτό που έχει επιτύχει, όμως, είναι να φέρει όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα απέναντί της και μέλη της που είναι γνωστό ότι είναι φιλικά διακείμενα στο κυβερνών κόμμα. Η απόφαση της τελευταίας Συνόδου των Πρυτάνεων είναι ενδεικτική αυτού του κλίματος.
Είναι όλα ρόδινα στο πανεπιστημιακό μας σύστημα;
Προφανώς και όχι. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι το πανεπιστήμιο είναι ένα τμήμα της κοινωνίας και ως ένα βαθμό αντανακλά τις παθογένειές της. Η πλειοψηφία, όμως, των πανεπιστημιακών πιστεύει ότι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις για να ανταποκριθεί το πανεπιστήμιο στις προκλήσεις του 21ου αιώνα, και αυτό έχει γίνει σαφές και από τις τοποθετήσεις των Συγκλήτων και από την ΠΟΣΔΕΠ, το συνδικαλιστικό όργανο των πανεπιστημιακών.
Είναι, όμως, μεταρρύθμιση η τοποθέτηση πρύτανη από το εξωτερικό μετά από δημόσια πρόσκληση, όπως προτείνεται;
Τι είναι ο πρύτανης, μάνατζερ πολυεθνικής εταιρείας την οποία μαθαίνει με βάση ένα οργανόγραμμα;
Μα ποιος είπε ότι το πανεπιστήμιο που καλείται να διοικήσει είναι επιχείρηση και η νέα γενιά της χώρας μας οι πελάτες του;
Με αυτό τον τρόπο θα καταπολεμηθεί η διαπλοκή;
Η διαπλοκή μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο με διαδικασίες ελέγχου και διαφάνειας.
Γίνεται μεγάλη συζήτηση, επίσης, για το θέμα της κοινωνικής λογοδοσίας. Προφανώς και το πανεπιστήμιο πρέπει να λογοδοτεί στην κοινωνία που το χρηματοδοτεί, και υπάρχουν κατατεθειμένες ήδη προτάσεις για συμβούλια κοινωνικής λογοδοσίας.
Είναι μεταρρύθμιση τα νεφελώδη ατομικά προγράμματα σπουδών που προτείνονται στο «κείμενο διαβούλευσης» και τινάζουν στον αέρα επιστημονικούς κλάδους και πτυχία; Μετατρέπεται έτσι το πανεπιστήμιο σε ίδρυμα μεταλυκειακής εκπαίδευσης, και μάλιστα και με προγράμματα fast food μονοετούς και διετούς διάρκειας. Μήπως κάτω από το μανδύα της αμφίβολης διεπιστημονικότητας κρύβεται η κατάργηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων; Διατμηματικά-διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών προβλέπονται και στο υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Να τα επεκτείνουμε όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο με επιστημονικά αντικείμενα διεθνώς, όμως, αναγνωρισμένα.
Η χρηματοδότηση προτείνεται να γίνεται με βάση την αξιολόγηση. Καταρχάς ακούγεται λογικό. Από πότε όμως; Μετά τις μεγάλες περικοπές στη χρηματοδότηση που έγιναν φέτος και τις μεγαλύτερες για το 2011;
Στη Γαλλία η μεταρρύθμιση του 2007 συνοδεύτηκε από αύξηση της χρηματοδότησης κατά 50% για ένα διάστημα 5 χρόνων.
Έντεχνα αποσιωπάται το γεγονός ότι σε κάποια πανεπιστημιακά τμήματα που έγινε και εξωτερική αξιολόγηση αυτή πήγε πολύ καλά. Όπως σκόπιμα αποσιωπάται και η έρευνα που έκανε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης για την παραγωγή επιστημονικών δημοσιεύσεων στο διάστημα 1993-2008 (η συντριπτική πλειοψηφία προέρχεται από τα πανεπιστήμια), όπου υπάρχει ραγδαία αύξηση, και παρά τη γνωστή υποχρηματοδότηση της έρευνας από την πολιτεία, η χώρα μας για το 2007 κατατάσσεται 17η στη λίστα των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ (ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους), ξεπερνώντας χώρες όπως η Ιαπωνία!
Γιατί, λοιπόν, κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο δεν βρίσκεται φέτος στη λίστα των 200 καλύτερων στον κόσμο που δημοσιεύτηκε τελευταία και προβλήθηκε ως ένα ακόμα επιχείρημα απαξίωσης;
Γιατί η παραπάνω ερευνητική δραστηριότητα -βασικό κριτήριο στην κατάταξη- είναι προϊόν της χρηματοδότησης προηγούμενων ετών -ήδη καταγράφηκε μείωση το 2008- και είναι γνωστό ότι την τελευταία εξαετία χρήματα για έρευνα ήρθαν κυρίως από ευρωπαϊκά προγράμματα, και αυτά σαφώς μειωμένα.
Πηγή:
CITYPRESS (Της ΣΟΝΙΑΣ ΤΣΙΤΗΛΟΥ, αν. καθηγήτριας και μέλους της Δ.Ε. της ΠΟΣΔΕΠ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου