Το Τότε και το Σήμερα...

Στην εποχή μας τα λόγια δυστυχώς δεν έχουν καμία αξία μα ούτε και ουσία. 

Έχει χαθεί η βαρύτητα των Λόγων και των πράξεων όλων μας. 

Είναι η εποχή του “αέρα” όπου ο καθένας λέει ότι του κατέβει, σπιλώνει συνειδήσεις, κριτικάρει δίχως να έχει γνώση , γίνεται δικαστής παντός επιστητού. 

Σε αυτό το άρθρο μου θα παραθέσω ορισμένες “φράσεις” ανθρώπων που είχανε βαρύτητα σε κάθε τους πράξη η Λόγο. 
Μετρημένοι, αιώνιοι, κατ ουσίαν Σοφοί οι αρχαίοι Σπαρτιάτες είναι πηγή φωτός και λογικής για όσους ξέρουν να μεταφράζουν, να νιώθουν και να κατανοούν. 
Τα μεγαλύτερα όπλα που μπορούνε να ανατρέψουνε την σαπίλα στην εποχή μας είναι η Πίστη και η Λογική. 
Η καρδιά και ο Νους . 
Η ψυχή και το Πνεύμα. 
Σίγουρα δεν είναι η Ύλη και τα εφήμερα αγαθά και πρότυπα που μας προβάλλει το σύστημα. Σήμερα δεν είναι η εκπαίδευση του καθενός μας σε καταναλωτικό και παραγωγικό ρομπότ. 
Η παιδεία πάντοτε θα υπερισχύει της Εκπαίδευσης και της κατάρτισης γιατί μόνο η παιδεία πλάθει Ανθρώπους και δίνει... όραμα . 
Διαβάστε προσεκτικά τα λόγια Εκείνων και δείτε την αληθινή οπτική της ζωής. 
Μπορεί να μην ήταν τέλειοι, μπορεί και εκείνοι να έκαναν λάθη και εγκλήματα ενίοτε μα σίγουρα δεν ήτανε ξεπεσμένοι, ψεύτικοι και εφήμεροι.

Μετα τιμής
Ιεροφάντης

Τα αποσπάσματα που θα χρησιμοποιηθούν προέρχονται από τα Λακωνικά αποφθέγματα του Πλουτάρχου εκδόσεων Γεωργιάδη.

ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ
Ο Αγησίλαος (Βασιλέας της Σπάρτης) αξίζει να σημειωθεί πως ήταν κοντός, φιλάσθενος και κουτσός. Τα σωματικά του αυτά πλημμελήματα όμως δεν τον εμπόδισαν να είναι θαυμάσιος στρατηγός , πολέμαρχος και το κυριότερο Άνθρωπος.

1. Ο Αγησίλαος ο Μέγας , όταν κάποτε εξελέγη με κλήρο συμποσίαρχος, ρωτήθηκε, από τον οινοχόο, πόσο κρασί να προσφέρει σε κάθε συνδαιτυμόνα και απάντησε : «Αν υπάρχει πολύ, πρόσφερε στον καθένα όσο θέλει, αν υπάρχει λίγο μοίρασε το στα ίσα» .
   Πόσοι άνθρωποι στην εποχή μας τόσο των κυβερνώντων όσο και των πολιτών έχουν αυτή την νοοτροπία ; Δυστυχώς ελάχιστοι. Πόσοι από μας επιλέγουμε το να είμαστε δίκαιοι, να μοιραζόμαστε τα αγαθά μας με τον συνάνθρωπο (τις χαρές μας και τις λύπες μας) με αληθινές προθέσεις καθώς και η πολιτεία να μοιράζει επί ίσα μερίσματα τα αγαθά που κατέχει προς κάθε πολίτη της ; Δυστυχώς η απάντηση είναι αποκαρδιωτική .
2. Επειδή κάποιος επαινούσε ένα ρήτορα, ο οποίος μεγαλοποίησε μικρά και ασήμαντα πράγματα, με την ευφράδεια του ο Αγησίλαος είπε : « Τότε θα θεωρούσατε σπουδαίο και έναν τσαγκάρη που θα έφτιαχνε μεγάλα παπούτσια για μικρό πόδι»;
   Ναι Αγησίλαε αυτό θεωρούν . Αυτό το παράδειγμα είναι δυστυχώς ο κανόνας της εποχής μας.
3. Όσες φορές άκουγε να επαινούν η να κατηγορούν , δεν νόμιζε ότι έπρεπε να εξετάζει λιγότερο την ποιότητα εκείνων που έλεγαν τους επαίνους και τις κατηγορίες
4. Όταν ήταν παιδί ακόμα και γινόντουσαν αγώνες γυμνών αθλητών, ο ρυθμιστής του χορού τον έβαλε σε άσχημη θέση, κι εκείνος αν και ήταν έτοιμος για βασιλέας, πειθάρχησε και είπε « Πολύ καλά. Θα δείξω, ότι δεν τιμούν οι θέσεις τους άνδρες, αλλά οι άνδρες τις θέσεις» .
   Ένα φανταστικό παράδειγμα αξιοκρατικής αντίληψης και πεποιθήσεων που στις μέρες μας θα φάνταζε ως ουτοπία έστω και ένας να το ξεστόμιζε και πόσο μάλλον να το έπραττε. Είναι εμφανής δυστυχώς η διαφορά «Ανθρώπων» στο τότε…και στο τώρα.
5. Όταν είδε ένα παιδί που έσυρε ένα ποντίκι από το πορτάκι της ποντικοπαγίδας και επειδή το ποντίκι δάγκωσε το χέρι του παιδιού και κατάφερε να φύγει , ο βασιλεύς γύρισε στους παρόντες και τους είπε : « Όταν το μικρούτσικο αυτό ζωάκι αμύνεται έτσι εναντίων των αδικητών του , τι γνώμη έχετε ότι πρέπει να κάνουν οι άνδρες» ;
   Πέρα από το προφανές αυτού του παραδείγματος στο ότι το άδικο πρέπει να το πολεμάμε με όλα τα μέσα και να το εξοντώνουμε από όπου κι αν προέρχεται εντύπωση προσωπικά μου προκαλεί και η νοοτροπία του Αγησίλαου στο να δικαιώσει το ποντίκι (ζωάκι) που αντέδρασε και κατ ουσίαν να επιπλήξει τον νέο που «έπαιξε» μαζί του . Φιλοζωία , Δίκαιο, Λογική και Κατανόηση σε όλο του το μεγαλείο.
6. Επειδή ήθελε να κάνει πόλεμο κατά των Περσών για να ελευθερώσει τους Έλληνες της Μικράς Ασίας , ρώτησε το Μαντείο του Διός στην Δωδώνη και όταν το μαντείο έδωσε χρησμό υπέρ του Πολέμου το ανήγγειλε στους εφόρους. Οι έφοροι τον διέταξαν να συμβουλευτεί και το μαντείο των Δελφών και πήγε και ρώτησε και τον Θεό Απόλλωνα με αυτό τον τρόπο : « Απόλλων, έχεις την ίδια γνώμη με τον Πατέρα σου» ; Αφού ο Απόλλων συναίνεσε εξελέγη αρχηγός και εξεστράτευσε.
   Πέρα από την Λογική κυρίαρχο ρόλο στους ανθρώπους εκείνης της εποχής έπαιζε και η Πίστη στα Ιερά και τα Όσια . Η Πίστη και ο Σεβασμός προς τους Θεούς και η συμπόρευση του θεϊκού στοιχείου με το ανθρώπινο ήτανε βασικό συστατικό των τότε κοινωνιών. Μια συμπόρευση που στην εποχή μας φαντάζει «ανόητη» , «οπισθοδρομική» , «συντηρητική» μα που στην ουσία της είναι καθολικά Γνήσια, αναγκαία και αληθινή. Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια τότε ο θεός γελάει. Η γνώση της ασημαντότητας μας σε σχέση με το Σύμπαν και τις ανώτερες δυνάμεις είναι βασική προϋπόθεση κατανόησης του κόσμου μας.
7. Ήταν γενικά ακριβοδίκαιος τηρητής των Νόμων , εν τούτοις στα ζητήματα των φίλων θεωρούσε ότι η ακριβοδίκαια απονομή της δικαιοσύνης έπρεπε να είναι μονάχα φαινομενική. Επ ‘ αυτού αναφέρεται σημείωμα του προς τον Ιδριέα , τον Κάρα, που με αυτό τον παρακάλεσε για κάποιο φίλο του ακολούθως : « Αν ο Νικίας δεν έκαμε αδικία άφησε τον ελεύθερο και αν έκανε αδικία άφησε τον για μένα. Οπωσδήποτε άφησε τον» .
   Η Φιλία για αυτό τον μεγάλο άντρα ήταν ύψιστο ιδανικό και υπεράνω ακόμα και των Νόμων. Στο σήμερα η φιλία τι είναι για εμάς ; Πόσοι από εμάς θα θυσιαζόμασταν για τον Φίλο μας ; Πόσοι έχουμε αληθινές και σφυρηλατημένες φιλίες ; Θα πρέπει να μας απασχολήσει έντονα αυτή η αφύσικη αλλαγή των αξιών μας και να μας αφυπνίσει δείχνοντας μας τον δρόμο της αγάπης και της συνύπαρξης με τους λίγους και εκλεκτούς που επιλέγουμε να είμαστε φίλοι και συνοδοιπόροι στο σύντομο ταξίδι της ζωής.
8. Τέτοιος ήταν τις πιο πολλές φορές για τους φίλους του ο Αγησίλαος . Πολλές φορές όμως μεριμνούσε για το κρατικό συμφέρον πιο πολύ από ότι για το ατομικό. Λόγου χάριν μια μέρα που ήταν ανάγκη να αλλάξει στρατόπεδο γρήγορα, άφησε έναν νέο που τον αγαπούσε πολύ, ο οποίος επειδή ήταν άρρωστος δεν μπορούσε να ακολουθήσει τον στρατό . Όταν εκείνος τον παρακάλεσε με δάκρυα στα μάτια να μην τον αφήσει ο Αγησίλαος γύρισε και του είπε « Πόσο δύσκολο είναι να συμπαθή κανείς και να είναι και Σώφρων» .
9. Έτρωγε ότι και οι απλοί στρατιώτες και ποτέ μέχρι κορεσμού καθώς και δεν έπινε μέχρι να μεθύσι και ο ύπνος δεν τον κυρίευε αλλά αντίθετα χαλιναγωγείτο χάρη των υποθέσεων του. Και καύσωνα και κρύο το ίδιο άντεχε ώστε μόνο αυτός χρησιμοποιούσε όλες τις εποχές του χρόνου . Έστηνε πάντα την σκηνή του ανάμεσα στους στρατιώτες του και δεν είχε καλύτερο κρεβάτι από κανένα. Πάντα συνήθιζε να λέει ότι ο δημόσιος άντρας δεν πρέπει να υπερέχει από τους ιδιώτες σε πολυτέλεια αλλά στην καρτερία και στην ανδρεία .
   Παραδείγματα ανθρώπου που στην εποχή μας απλά δεν υπάρχουν….
10. Όταν τον ρώτησε κάποιος τι προσέφεραν οι νόμοι του Λυκούργου στην Σπάρτη , απάντησε : «Να καταφρονεί τις ηδονές» .
    Πόσο καταστροφικές είναι για τον άνθρωπο οι ηδονές. Καταστροφικές σε σημείο απόλυτο. Το βλέπουμε στο σήμερα σε κάθε ευκαιρία…Άνθρωποι αχόρταγοι και ακόρεστοι στις ζωώδης ορέξεις τους δίχως ίχνος Λογικής και αρετών συμπληρώνουν το παζλ της κοινωνίας μας. Κοινωνία που σίγουρα οι αρχαίοι κάτοικοι τούτης εδώ της Γης εάν την βλέπανε θα την καταδικάζανε στο ανάθεμα της βλασφημίας , της ανοησίας και της κατάντιας .
11. Είχε κάποτε τον Σοφό Ξενοφώντα κοντά του και τον συμβούλεψε να φέρει τα παιδιά του στην Σπάρτη ούτως ώστε να ανατραφούν παίρνοντας το καλύτερο μάθημα. Να Άρχουν και να Άρχονται. Άλλη φορά τον ρώτησαν γιατί οι Σπαρτιάτες ευτυχούν πιο πολύ από τους άλλους και απάντησε « Γιατί ασκούνται να άρχουν και να άρχονται» .
    Ακόμα ένα συστατικό που στην εποχή μας φαίνεται να μην υπάρχει καθόλου . Αυτοί που άρχουν δεν έχουν μάθει να άρχονται μη πιστεύοντας πουθενά και μη έχοντας όρια και αυτοί που άρχονται δεν έχουν μάθει να άρχουν ελέγχοντας τους εκλεγμένους ταγούς τους και προασπίζοντας τα συμφέροντα τους με κάθε κόστος . Ένα παράδειγμα από τα απολύτως εύστοχα για την κατάντια της κοινωνίας μας.
12. Όταν ρωτήθηκε ποια από τις δυο αρετές είναι προτιμότερη η Ισχύς η η Δικαιοσύνη απάντησε « Είναι άχρηστη η ισχύς αν δεν την συνοδεύει η δικαιοσύνη. Αλλά αν όλοι οι άνθρωποι αποβούν δίκαιοι , δεν θα έχουν ανάγκη από ισχύ»
13. Οι κάτοικοι της Ασίας συνήθιζαν να αποκαλούν τον Βασιλέα των Περσών Μεγάλο. Εκείνος έλεγε « Μα πως είναι δυνατόν να είναι μεγαλύτερος μου , αν δεν είναι πιο δίκαιος και πιο σώφρων από εμένα» ;
    Μήπως θα πρέπει να αναρωτηθούμε ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος και για τους Κυβερνώντες μας είτε τοπικούς είτε πλανητικούς ; Τότε θα δούμε πως το δίκαιο είναι με το μέρος μας και πως οφείλουμε να το προασπίσουμε με κάθε μέσο .
14. Όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να διδάσκονται τα παιδιά απάντησε « Εκείνα που θα χρειαστούν και όταν γίνουν άντρες»

Αυτή την απάντηση του Αγησιλάου την αφιερώνω με όλη μου την καρδιά σε κάθε υπουργό παιδείας που είχαμε στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια καθώς και στους μελλοντικούς υπουργούς μας . Τους ευχαριστώ από καρδιάς που «γεμίζουν» τον χρόνο της νεολαίας με άχρηστα και μη ωφέλιμα πράγματα και με παραποιημένη την ιστορία και την Φιλοσοφία σε βαθμό απόλυτα προδοτικό και παράλογο.

ΑΓΗΣΙΠΟΛΙΔΟΣ ΤΟΥ ΚΛΕΟΜΒΡΟΤΟΥ
Όταν κάποιος τον κατηγόρησε ότι βασιλεύς μαζί με πολλούς στην ακμή της ηλικίας του παραδόθηκε σαν όμηρος αντί των παιδιών και των γυναικών απάντησε : « Πολύ δίκαια, γιατί τα σφάλματα πρέπει να τα πληρώνουν όποιοι τα κάνουν» .
Αλήθεια αυτή η αυτονόητη αλήθεια πότε θα ισχύσει επιτέλους στην χώρα μας και στον Κόσμο ευρύτερα ;

ΆΓΙΔΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΔΑΜΟΥ

1. Ένας Σοφιστής είπε : «Από όλα την πιο μεγάλη αξία την έχει ο λόγος» . Και ο Άγις του παρατήρησε « Εσύ λοιπόν, όταν σιωπάς δεν έχεις καμία αξία» ;
   Εξαιρετική απάντηση . Εν Αρχή Ην ο Λόγος αναφορικά με το πνεύμα και την Λογική και όχι με το πώς τον χρησιμοποίησε εδώ ο Σοφιστής . Ένα υπέροχο παράδειγμα για το πώς οι Σοφιστές και οι λαοπλάνοι εμπαίζουν τον όχλο και τον κόσμο για προσωπικό τους όφελος η για πονηρούς και ακάθαρτους σκοπούς διαχρονικά (και πόσο μάλλον στις μέρες μας) .
2. Επειδή επαινούσαν μπροστά του τους Ηλείους και έλεγαν ότι κρίνουν δικαιότατα τους Ολυμπιακούς αγώνες ο Άγις είπε « Ποιο το σπουδαίο η ποιο το αξιοθαύμαστο είναι , αν σε μια ολόκληρη πενταετία μονάχα μια ημέρα είναι δίκαιοι» ;
   Η Λογική σε όλο της το μεγαλείο …
3. Σε κάποιους που του έλεγαν ότι από τον άλλο βασιλικό οίκο μερικοί τον φθονούν είπε « Λοιπόν θα τους στενοχωρούν τα δικά τους κακά και θα τους στενοχωρούν έτσι και τα δικά μας καλά και των φίλων μας» .
   Η Περιφρόνηση σε ανόητους και συκοφάντες είναι η μεγαλύτερη τιμωρία για εκείνους και η Λογικότερη πράξη ως προς την αντιμετώπιση τους .
4. Κάποιος από τους Γέροντες που έβλεπε ότι τα παλιά ήθη κατελύοντο και άλλα νέα φαύλα επικρατούσαν έλεγε στον Άγι γέρο πλέον «Στην Σπάρτη τώρα γίνονται τα πάνω κάτω» και εκείνος χωρατεύοντας του απάντησε « Κατ ανάγκη συμβαίνει έτσι, αν έτσι όντως συμβαίνει, γιατί και εγώ παιδί αυτά άκουγα από τον πατέρα μου να λέει ότι τα πάντα στην Σπάρτη είχαν γίνει άνω κάτω ώστε δεν χρειάζεται να παραξενευόμεθα αν τα μεταγενέστερα γίνονται χειρότερα από τα προγενέστερα αλλά αν γίνονται καλύτερα η ομοίως καλά»
   Η μεγαλύτερη αποδοχή για την καταστροφική και πτωτική τάση που έχει ο άνθρωπος διαχρονικά. Είναι δεδομένο πως όλα τα «άριστα» θα καταρρεύσουν και εντύπωση πρέπει να μας προκαλεί μονάχα το αν παραμένουν στις επόμενες γενεές και αν εξελίσσονται όμοια η καλύτερα από τους προγόνους.
5. Και τον ρώτησαν πως είναι δυνατόν να μένει κανείς ελεύθερος και είπε «Ελεύθερος μένει κανείς αν περιφρονεί τον Θάνατο»
   Αληθώς. Τι έχει να φοβηθεί κανείς εάν περιφρονεί και αδιαφορεί για το πότε και το πώς θα πεθάνει ; Πιο μεγαλύτερο κακό μπορεί να τον βρει από αυτό ; Τι μένει ύστερα για να τον φοβίσει επίγειος και μεταξύ των ανθρώπων ; Ευστόχως μέσα από αυτό μπορούμε να πούμε πως… Ελευθερία εστί περιφρόνηση Θανάτου. Η εποχή μας αλήθεια δεν είναι μια εποχή γεμάτη φοβισμένων ανθρώπων για τον θάνατο, το μέλλον και τις κακουχίες ; Δεν ζούμε σε μια εποχή Φόβου ; Πως είναι δυνατόν οι άνθρωποι στις μέρες μας όντας τόσο προσκολλημένοι σε ανούσια και εφήμερα πράγματα και ταυτόχρονα τόσο φοβικοί προς τον θάνατο να είναι ελεύθεροι και όχι σκλάβοι ;

ΆΓΙΔΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΤΕΡΟΥ
Σε κάποιο δολερό άνθρωπο που τον ρωτούσε συνέχεια ποιος Σπαρτιάτης ήταν άριστος εκείνος του απάντησε « Εκείνος ο οποίος δεν σου μοιάζει καθόλου»

ΆΓΙΔΟΣ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ
Ο Άγις ο τελευταίος βασιλεύς των Λακεδαιμονίων συνελήφθη με ενέδρα και για το λόγο αυτό καταδικάστηκε υπό των εφόρων σε θάνατο. Όταν τον οδηγούσαν στην αγχόνη παρατήρησε κάποιον εκ των προορισμένων να τον εκτελέσουν να κλαίει και του είπε « Παύσε , άνθρωπε να κλαις για μένα γιατί αφού καταδικάστηκα άδικα είμαι πιο ευτυχής από εκείνους που με καταδίκασαν σε θάνατο» . Και ενώ έλεγε αυτά προσέφερε τον λαιμό του στον βρόχο θεληματικά.

ΑΛΚΑΜΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΤΗΛΕΚΛΟΥ

1. Όταν ρωτήθηκε από κάποιος πως κανείς δύναται να διατηρήσει άριστα την βασιλεία εκείνος απάντησε « Αν δεν επιδιώκει Κέρδη»
   Αυτό θα πρέπει να το πούμε και να το βροντοφωνάξουμε στους σύγχρονους «Βασιλείς» μας που εδρεύουν στο Κοινοβούλιο . Είμαι σίγουρος πως δεν θα καταλάβουν τίποτα από τα λόγια του Ανδρός αυτού καθώς και από τις αρχές και τις αξίες που τον διαπερνούσαν.
2. Σε κάποιον άλλο που τον ρώτησε γιατί δεν δέχθηκε δώρα από τους Μεσσήνιους απάντησε « Γιατί αν δεχόμουνα δώρα θα ήταν αδύνατο να τα έχω καλά με τους Νόμους»
   Μήπως θα έπρεπε να το τοιχοκολλήσουν εντός κοινοβουλίου ως το Μέγιστο Ρητό τους βλέποντας το καθημερινά ; Μήπως θα πρέπει να φέρουμε στο νου μας τις εταιρείες που χρηματίζουν τους βουλευτές και τους υπουργούς μας ; Μήπως θα πρέπει να αναρωτηθούμε από τι καθάρματα βιαζόμαστε καθημερινά στην κοινωνία μας και τι υπανθρώπους ψηφίζει ο κυρίαρχος λαός για να τον κυβερνάει ;
3. Άλλος του έλεγε ότι ζει περιορισμένα αν και έχει σημαντική περιουσία και εκείνος του είπε « Καλό είναι και μεγάλη περιουσία αν έχει κανείς να ζει σύμφωνα με την Λογική και όχι σύμφωνα με τις επιθυμίες» .

Αφιερωμένο Σε όλους ΜΑΣ .

ΑΡΧΙΜΑΔΟΥ ΤΟΥ ΖΕΥΞΙΜΑΔΟΥ

1. Όταν ρωτήθηκε ποιοι προΐστανται στην Σπάρτη αποκρίθηκε « Οι νόμοι και οι κατά τους Νόμους Άρχοντες». Δεν πρέπει μια πολιτεία να άρχεται τόσο από ατελής ανθρώπους όσο από Τέλειους Νόμους. Οι ιδέες είναι αθάνατες ενώ οι άνθρωποι φθαρτοί και θνητοί.
2. Σε κάποιον που εγκωμίαζε έναν κιθαρίστα και θαύμαζε την δεξιοτεχνία του είπε « Ω Άριστε ποια τιμή σου μένει να αποδώσεις στους εξαίρετους άνδρες, όταν έναν κιθαρίστα τόσο πολύ επαινείς»;
   Το συγκεκριμένο παράδειγμα αλήθεια δεν είναι ο Κυρίαρχος ΝΟΜΟΣ στην εποχή μας; Οι «καλλιτέχνες» δεν προωθούνται και ταυτοχρόνως λατρεύονται από το σύστημα ως θεοί ; Υπάρχει λογική σε αυτό πέραν της δημιουργίας ανούσιων και επιβλαβών προτύπων αλήθεια ;
3. Άλλος του συνιστούσε έναν μουσικό λέγοντας του ότι ήταν θαυμάσιος και εκείνος είπε « Και εμείς στην πατρίδα έχουμε θαυμάσιο ζωμοποιό».
   Με αυτό τον τρόπο ήθελε να του δείξει πως δεν παραδέχεται διαφορά μεταξύ της ηδονής της ακοής και της γεύσεως (Φαγητό και μουσική κοινή ηδονή και αντιμετώπιση ως προς την ηδονή) .

Και ορισμένα ακόμα ρητά κλείνοντας αυτό το άρθρο δίχως ονομασίες προσώπων και αρίθμηση των «ρητών τους» …Σας προτρέπω ανεπιφύλακτα να αγοράσετε το βιβλίο αυτό . Για εμένα είναι άκρως απαραίτητο στον βίο μου εδώ και 3 χρόνια όποτε το συμβουλεύομαι.

1. Κάποιος ρώτησε έναν Σπαρτιάτη γιατί κινδυνεύουν θαρραλέα και εκείνος απάντησε « Γιατί ασκούμεθα να σεβόμεθα την ζωή , αλλά όχι να φοβούμεθα να την χάσουμε όπως οι άλλοι».
2. Κάποιος Αθηναίος αποκάλεσε τους Σπαρτιάτες αμαθείς και του είπε κάποιος από την Σπάρτη « Ώστε μονάχα εμείς, δεν μάθαμε τίποτα κακό από εσάς»
3. Κάποιος Σοφιστής επρόκειτο να διαβάσει εγκώμιο για τον Ηρακλή και ένας Σπαρτιάτης αποκρίθηκε « Γιατί ; ποιος πρόκειται να τον κατηγορήσει;»
4. Επειδή κάποιος κατηγορούσε τον Σοφιστή Εκαταίο γιατί όταν συμπεριελήφθη στο συσσίτιο εκράτει απόλυτη σιωπή ο Αρχιδαμιδος είπε «Μου φαίνεται αγνοείς ότι όποιος ξέρει να μιλά, ξέρει και πότε πρέπει να μιλά»
5. Ο Δαμίνδας όταν ο Φίλιππος εισέβαλε στην Πελοπόννησο και είπε κάποιος ότι κινδυνεύουν να πάθουν δεινά οι Λακεδαιμόνιοι αν δεν έκαναν ειρήνη μαζί του απάντησε « Ανδρογύναιο, ποιο δεινό είναι δυνατόν να πάθουμε εφόσον περιφρονούμε τον θάνατο;»
6. Ο Δημάρατος όταν άκουσε έναν τραγουδιστή να τραγουδά είπε «Δεν μου φαίνεται να φλυαρεί άσχημα» και όταν σε κάποιο συνέδριο ρωτήθηκε εάν σιωπά από μωρία η από απορία απάντησε « Ένας Μωρός μπορεί να σιωπήσει αλήθεια»

Κωσταντίνος