Η Ευρώπη στάθηκε στο ύψος της!

«Κανόνι» 45 διs. ευρώ!

Όχι με απλό πιστόλι, αλλά με ένα... κανόνι ύψους 45 δις. ευρώ μόνο για φέτος, βρίσκονται από σήμερα αντιμέτωποι οι κερδοσκόποι της αγοράς ομολόγων και αναμένεται πλέον να αναδιπλωθούν ατάκτως, κατεβάζοντας σε λογικά επίπεδα το κόστος δανεισμού της Ελλάδας από την αγορά και δίνοντας την αφορμή για πάρτι με τα ελληνικά ομόλογα και τις μετοχές.

Το «πακέτο» των χρηματοδοτήσεων από Ευρώπη και ΔΝΤ, που ανακοινώνεται σήμερα στο σύνολό του, ύστερα από συνεδρίαση μεικτής Επιτροπής των δύο πλευρών, όπου θα μετάσχουν και εκπρόσωποι της Ελλάδας, θέτει ουσιαστικά τη διεθνή αγορά ομολόγων μπροστά σε ένα απροσδόκητο δίλημμα:

n  Καθώς η Ελλάδα μπορεί πλέον να χρηματοδοτήσει (και με το παραπάνω…) το σύνολο των δανειακών της αναγκών που απομένουν μέχρι το τέλος του έτους και δεν ξεπερνούν τα 40 δις. ευρώ, οι «παίκτες» της αγοράς θα πρέπει να απαντήσουν αν ...
δέχονται να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τη χώρα με ένα λογικό, αλλά πάλι επικερδές για τους ίδιους, επιτόκιο. 

Αν δεν το κάνουν, ρισκάρουν να στρέψουν την κυβέρνηση στο μηχανισμό στήριξης και να χάσουν όλα τα κέρδη από ένα μεγάλο πρόγραμμα έκδοσης ομολόγων σε ευρώ.

Πριν ακόμη ανακοινωθούν επίσημα, χθες το απόγευμα, οι όροι χρηματοδότησης από τις χώρες της Ευρωζώνης, ο Πρωθυπουργός είχε περιγράψει αυτό το δίλημμα προς τους επενδυτές και τους κερδοσκόπους των αγορών: «μετά τις τελευταίες εξελίξεις, με προσδιορισμένους πλέον τους όρους, το όπλο στο τραπέζι θα είναι και γεμάτο. 

Οι κερδοσκόποι αυτό θα το γνωρίζουν. 

Το ερώτημα είναι αν αυτός ο μηχανισμός θα πείσει τις αγορές απλώς ως όπλο στο τραπέζι.  

Αν δεν τις πείσει, είναι ένας μηχανισμός ο οποίος υπάρχει και μπορεί να αξιοποιηθεί. Δεν ήταν η πρώτη μας επιλογή, ούτε είναι η πρώτη μας επιλογή, αλλά βεβαίως αν χρειαστεί υπάρχει. Άρα έχουμε πια ένα δίχτυ ασφαλείας».

Η χθεσινή ανακοίνωση του Eurogroup αιφνιδίασε όσους προεξοφλούσαν, ότι θα παραταθεί η αβεβαιότητα για το ευρωπαϊκό σκέλος των χρηματοδοτήσεων, δημιουργώντας δημιούργησε νέο, ευνοϊκό περιβάλλον για το δανεισμό της Ελλάδας.

Κλειδί η επιμονή του Γ. Παπανδρέου

 Όπως σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη που παρακολούθησαν από κοντά τις δραματικές παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις των τελευταίων μηνών, οι ανακοινώσεις του Ζαν Κλωντ Γιούνκερ μετά την έκτακτη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Eurogroup, με συμμετοχή του Ζαν Κλωντ Τρισέ, πιστώνονται πολιτικά στο κεφάλαιο του Γ. Παπανδρέου, ο οποίος επέμεινε μέχρι τέλους, ότι η Ελλάδα δεν θα ζητήσει τώρα την ενεργοποίηση του μηχανισμού, αλλά θα πρέπει πρώτα να ανακοινωθούν οι όροι δανεισμού και να είναι ευνοϊκοί, συγκριτικά με τα επιτόκια που διαμορφώθηκαν στην αγορά (πάνω από 7% στη δεκαετία, αλλά εξωφρενικά υψηλά και στις κοντινές περιόδους).

Η γερμανική πλευρά είχε σχεδόν τορπιλίσει τη διαπραγμάτευση, εμμένοντας τις προηγούμενες ημέρες στη θέση, ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να δανεισθεί από ευρωπαϊκές χώρες με επιτόκια χαμηλότερα αυτών της αγοράς, ενώ επέμενε και στην απαίτησή της, να ζητήσει πρώτη η Ελλάδα βοήθεια και μετά να ανακοινωθούν οι όροι δανεισμού.

Τελικά, το βράδυ του Σαββάτου έγινε γνωστό ότι η παροιμιώδης επιμονή του κ. Παπανδρέου στις ελληνικές θέσεις, αλλά και η πίεση στην Γερμανία από τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, απέδωσαν το επιδιωκόμενο: στελέχη του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ενημέρωσαν τις Βρυξέλλες ότι δέχονται τα δάνεια να δοθούν με επιτόκια χαμηλότερα από το επίπεδο της αγοράς, αλλά και ότι αποδέχονται το ελληνικό αίτημα, να ανακοινωθούν οι όροι δανεισμού χωρίς η Ελλάδα να έχει ζητήσει την ενεργοποίησή του.

«Πακέτο»-μαμούθ!

Αυτό άνοιξε το δρόμο για την ανακοίνωση μιας συμφωνίας που αιφνιδιάζει ευχάριστα τις αγορές με τους όρους της, καθώς:

1.     Μόνο από τις χώρες της Ευρωζώνης «μπαίνουν στην άκρη» 30 δις. ευρώ για πιθανό δανεισμό της Ελλάδας και μόνο για φέτος –το 2011 θα δεσμευθούν πρόσθετα κεφάλαια, αν χρειασθεί-, ενώ ως τώρα γινόταν λόγος για 20 με 25 δις. ευρώ συνολικά από Ευρωζώνη και ΔΝΤ. Αυτό το σκέλος της συμφωνίας, σημαίνει, ότι ακόμη και όσοι επιμείνουν να εκφράζουν ανησυχίες για τη χρηματοδότηση της χώρας μέχρι το τέλος του 2012, που θα απαιτήσει δάνεια 170 δις. ευρώ, έχουν ήδη λάβει απάντηση, αφού και τα επόμενα χρόνια θα είναι ανοικτός ο δρόμος για πρόσθετα δάνεια από το μηχανισμό στήριξης, αν χρειασθούν.

2.     Η φόρμουλα υπολογισμού του κόστους χρηματοδότησης από τις ευρωπαϊκές χώρες για τριετή δάνεια (Euribor τριμήνου + περιθώριο 3% + προμήθεια 0,50%) οδηγεί σε κόστος μέχρι 5% με τα σημερινά δεδομένα για τα δάνεια από την Ευρώπη. Οι συνεννοήσεις για την εκταμίευση των δανείων θα γίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύστερα από αίτημα της Ελλάδας, και τα ποσά θα διανέμονται από την ΕΚΤ.

3.     Αυτό είναι, όμως, μόνο το ευρωπαϊκό σκέλος των χρηματοδοτήσεων, που αποτελούν τα δύο τρίτα του συνολικού «πακέτου». Αν συνυπολογισθούν και χρηματοδοτήσεις από το ΔΝΤ, με ακόμη καλύτερους όρους, το συνολικό «πακέτο» μεγαλώνει δυνητικά στα 45 δις. ευρώ και το μέσο κόστος οριακά μειώνεται. 

Οι λεπτομέρειες για τη συμμετοχή του Ταμείου θα οριστικοποιηθούν σήμερα, στη σύσκεψη της Επιτροπής που θα συνεδριάσει με συμμετοχή εκπροσώπων όλων των εμπλεκόμενων πλευρών.

Από σήμερα, λοιπόν, στις αγορές διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα, καθώς οι «παίκτες» θα γνωρίζουν όχι μόνο ότι η Ευρώπη και το ΔΝΤ έχουν την πολιτική βούληση να αποτρέψουν μια ελληνική χρεοκοπία, αλλά είναι διαθέσιμα και ισχυρά εργαλεία για χρήση ανά πάσα στιγμή, με αίτημα της Αθήνας, και με όρους εκ των προτέρων γνωστούς και ευνοϊκούς για τη χώρα. 

«Αν ορισμένοι άρχισαν ήδη από την Παρασκευή τις αγορές ομολόγων για να κλείσουν ανοικτές θέσεις υποτιμητικής κερδοσκοπίας, το σοκ της Κυριακής θα φέρει… ουρές αγοραστών σήμερα για τα ελληνικά “χαρτιά”», προεξοφλεί έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, προβλέποντας εντυπωσιακή μείωση του spread και άλμα των μετοχών των Ελληνικών τραπεζών.