O φόβος και τα κέρδη από την ελληνική κρίση

Οι αγορές ζουν με το φόβο μιας κρίσης δημόσιου χρέους στην Ελλάδα. 

Η χώρα δεν ήταν έτοιμη για το ευρώ και τώρα είναι αντιμέτωπη με σκληρές επιλογές: 

 Ή να προχωρήσει σε αδυσώπητες περικοπές στον προϋπολογισμό της και να βυθιστεί στην ύφεση, ή να κηρύξει στάση πληρωμών και να χάσει την πιστοληπτική της αξιολόγηση για μια γενιά, ή να παρακαλέσει για οικονομική βοήθεια τους εταίρους της στην Ε.Ε., ή να εγκαταλείψει το ευρώ.

Κι όμως μπορεί να βγάλει κανείς λεφτά από την ελληνική τραγωδία. 

Πώς;  

Πουλώντας τα ουγγρικά ομόλογα και αγοράζοντας ελληνικά, πουλώντας ευρώ, εγκαταλείποντας τα ισπανικά και πορτογαλικά ομόλογα και σορτάροντας στο... χρηματιστήριο της Αθήνας.

Την περασμένη βδομάδα τα ελληνικά ομόλογα βυθίστηκαν καθώς η αγορά εξέταζε τα κυβερνητικά σχέδια για την περικοπή του δημοσιονομικού ελλείμματος που ανέρχεται στο 12,7% του ΑΕΠ. Οι παράγοντες της αγοράς αποφάσισαν ότι τα νούμερα δεν έβγαιναν. Και υπήρξαν έντονες φημολογίες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή η Ε.Ε. θα προσφέρουν στην Ελλάδα οικονομική βοήθεια.

Τα προβλήματα της Ελλάδας πέρασαν στις αγορές νομισμάτων πιέζοντας προς τα κάτω το ευρώ.  

Αλλά και άλλες αγορές ομολόγων, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας για παράδειγμα, είχαν καθίζηση. Σύμφωνα με ένα ρεπορτάζ που δεν επιβεβαιώθηκε η Ελλάδα επιχείρησε να πουλήσει ομόλογα στην Κίνα για να αντιμετωπίσει την κρίση του προϋπολογισμού της. 

Οι αγορές ζητούν απαντήσεις και ίσως μέσα στις επόμενες εβδομάδες να τις έχουν. Η Ελλάδα έχει βρεθεί στο στόχαστρο και για να τα βγάλει πέρα χρειάζεται ένα αξιόπιστο σχέδιο. Το πρόβλημα είναι ότι καμία από τις δυνατές επιλογές της δεν είναι ελκυστική. 

 Αν η Αθήνα προσπαθήσει στα σοβαρά να περικόψει το έλλειμμά της, το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης που είχε την τελευταία δεκαετία θα αποδειχτεί απατηλό. Αν η Ελλάδα αρχίσει να ικετεύει τους εταίρους της στην Ευρωζώνη για οικονομική βοήθεια θα ταπεινωθεί. Κι αν επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα και αρχίζει να τυπώνει εν νέου δραχμές για να αποπληρώσει τους κατόχους ομολόγων θα καταστεί αδύνατο να δανειστεί στο εξής.

Η Ελλάδα κάνει ό,τι κάνουμε οι περισσότεροι όταν αντιμετωπίζουμε διάφορες κακές επιλογές. 

Υπεκφεύγει, καθυστερεί, αναβάλλει και ελπίζει ότι ενδιαμέσως κάτι θα αλλάξει.

Ώσπου να λυθεί η κρίση όμως, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να βγάλει κανείς λεφτά.  

Να 4-5 βασικές δυνατότητες:

·        Αγοράστε ελληνικά ομόλογα. Το 10ετές ομόλογο του ελληνικού δημοσίου έχει απόδοση 6,6% έναντι 3,2% του γερμανικού. Πρόκειται για πολύ μεγάλη διαφορά για κάτι που κατά βάση είναι το ίδιο προϊόν: ένα κρατικό ομόλογο σε ευρώ. Όσο αποφεύγεται η στάση πληρωμών και η Ελλάδα παραμένει στην Ευρωζώνη τα ελληνικά σας ομόλογα αυξάνουν την τιμή τους.

·        Πουλήστε τα ουγγρικά και τα πολωνικά κρατικά ομόλογα. Και οι δύο αυτές χώρες είναι σε καλή οικονομική κατάσταση, παρά το ότι έχουν πληγεί σκληρά από την παγκόσμια ύφεση. Και οι δύο θέλουν να προσχωρήσουν στην Ευρωζώνη κάπου μέσα στην παρούσα δεκαετία όπου καθώς τα επιτόκιά τους θα πέφτουν ευθυγραμμιζόμενα  με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, οι τιμές των ομολόγων θα αυξάνουν. Αλλά μετά τις συμφορές της Ελλάδας θεωρείτε ότι θα επιτραπεί στην Πολωνία και την Ουγγαρία να μπουν στην Ευρωζώνη κάπου σύντομα; Μάλλον όχι. Επομένως σορτάρετε σ’  αυτές τις αγορές ομολόγων όσο πιο γρήγορα μπορείτε.

·        Πουλήστε τα ευρώ σας. Σχεδόν καθημερινά οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι και οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δηλώνουν ότι δεν θα βοηθήσουν την Ελλάδα. Τυπικά μπορεί να λένε αλήθεια. Αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι για να τη βοηθήσουν πλαγίως. Μπορεί να επιτρέψουν στην Ελλάδα να εκδώσει ομόλογα μαζί με άλλες χώρες. Μπορεί η ΕΚΤ να παρατείνει τη διάρκεια των μέτρων που επιτρέπουν να δέχεται ως ενέχυρο ελληνικά ομόλογα για παροχή δανείων. Ή μπορεί η Ε.Ε. να βρει έναν τρόπο για την αύξηση των επιδοτήσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία προς την ελληνική κυβέρνηση. Οι αγορές μυρίζουν οικονομική βοήθεια, ακόμα κι αν το πακέτο προσφερθεί με κάποια άλλη φαντεζί ετικέτα. Η αξιοπιστία του ευρώ και της ΕΚΤ θα πληγεί σοβαρά. Οι επενδυτές θα εγκαταλείψουν το νόμισμα και θα επιστρέψουν στο δολάριο και το γεν.

·        Πουλήστε τα πορτογαλικά και τα ισπανικά κρατικά ομόλογα. Ας υποθέσουμε ότι συμβαίνει το χειρότερο: Η Ελλάδα κηρύσσει στάση πληρωμών και δίνει πίσω στους κατόχους ελληνικών ομολόγων το 70 ή το 80% των χρημάτων τους. Στην περίπτωση αυτή θα καταρρεύσουν οι τιμές όχι μόνο των ελληνικών ομολόγων αλλά και των άλλων ευάλωτων χωρών της Ευρωζώνης. Οι αγορές θα τις σαρώσουν τη μία μετά την άλλη, πρώτα την Πορτογαλία και την Ισπανία, και με κάποια μικρή διαφορά την Ιρλανδία. Αν σορτάρετε σε αυτές τις τρεις αγορές, καθαρίσατε.

·        Πουλήστε τις ελληνικές μετοχές. Ο βασικός δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας είχε πτώση κατά 15% στο προηγούμενο εξάμηνο και αυτός δεν είναι ο πάτος γιατί οι προοπτικές για τις ελληνικές μετοχές είναι γκρίζες. Από το σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης η Ελλάδα έχει μπροστά της πολλά χρόνια ύφεσης ή έστω χαμηλής ανάπτυξης εξαιτίας της περικοπής των δημοσίων δαπανών με στόχο τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος. Κι αν εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα η νέα δραχμή θα είναι ελάχιστα σταθερή. Και στη μία και στην άλλη περίπτωση οι ξένοι επενδυτές δεν θα θέλουν να κρατούν  ελληνικές μετοχές. Το χρηματιστήριο θα πέσει τουλάχιστον κατά 50%. Και υπάρχει πολύς δρόμος για να πέφτει μέχρι να τελειώσει η κρίση.

Ό,τι κι αν συμβεί κάποιος θα επωφεληθεί από την κρίση. 

Δεν πρόκειται για άσκηση κυνισμού. Σκεφτόμενος πώς μπορείς να επωφεληθείς από μια καταστροφή εξετάζεις τα διαφορετικά σενάρια και αποδίδεις πιθανότητες στο καθένα. Το πιο πιθανό είναι πως στην Ελλάδα θα χορηγηθεί οικονομική βοήθεια, ίσως σιωπηλά, κατά τρόπο που δεν θα το αντιληφθούν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί φορολογούμενοι. 

Ακόμα και σ’ αυτή την περίπτωση όμως το κόστος για την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ευρώ παραμένει υψηλό.

Σοφοκλέους 10