Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2009

O αργός θάνατος και η S&P!

Στα μάτια της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, η S&P θεωρείται η πλέον αυστηρή, συντηρητική και αξιόπιστη εταιρεία ανάμεσα στο τρίο που απαρτίζεται από την ίδια, την Moody’s και την Fitch.

Δεν είναι τυχαίο ότι η Standard & Poor’s ανακοίνωσε την υποβάθμιση της χώρας σε BBB+ από Α- μόλις δυο μέρες μετά την καθοριστική ομιλία του πρωθυπουργού για τα δημοσιονομικά της χώρας και λίγες μόλις μέρες μετά την σχετική προειδοποίηση που εξέδωσε.

Κάποιοι ίσως θεωρήσουν ότι η S&P το έκανε επίτηδες ώστε να ...συμπέσει το τάιμινγκ της υποβάθμισης με το οδοιπορικό παρουσιάσεων του κ. Παπακωνσταντίνου στο Λονδίνο. Καμία έκπληξη, άλλωστε στην Ελλάδα ζούμε.
Αντίθετα, η Moody’s, η οποία μας έχει βάλει στο προθάλαμο για υποβάθμιση από τον Νοέμβριο, προτίμησε να στείλει κλιμάκιο στην Αθήνα για να εκτιμήσει την κατάσταση για μια ακόμη φορά πριν λάβει τις αποφάσεις της.
Σύμφωνα με τους έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους, η αγορά έχει προεξοφλήσει την υποτίμηση της S&P και επομένως οι αναταράξεις θα είναι περιορισμένες.
Μακάρι.
Προς την ίδια άλλωστε κατεύθυνση υποβοηθούν δυο ακόμη παράγοντες και πιθανώς ένας ακόμη.

Ένας παράγοντας είναι η άντληση 12μηνης φθηνής ρευστότητας μερικών δις ευρώ από την ΕΚΤ στην οποία προέβησαν χθες οι μεγάλες τράπεζες της χώρας παρά την περί του αντιθέτου σύσταση της Τράπεζας της Ελλάδος πριν ένα μήνα περίπου. Πρόκειται για μια κίνηση που δίνει ανάσες.
Ο άλλος παράγοντας είναι το κλείσιμο των βιβλίων από ξένα funds και οίκους καθώς πλησιάζει το τέλος της χρονιάς και οι διαχειριστές μαζί με τους traders πάνε διακοπές.
O τρίτος πιθανός παράγοντας είναι το σενάριο που θέλει την ΕΚΤ να βγάζει μια ευνοϊκή για τα ελληνικά ομόλογα ανακοίνωση, ίσως ακόμη και σήμερα, αποσυνδέοντας κατά κάποιο τρόπο τον βαθμό πιστοληπτικής ικανότητας από την αποδοχή τους ως ενέχυρο από την ίδια για την παροχή ρευστότητας.

Όμως, όποιος διάβασε προσεκτικά την ανακοίνωση της S&P θα πρέπει να εξακολουθεί να ανησυχεί.

Η S&P δίνει ουσιαστικά δυο επιλογές στην κυβέρνηση και γενικότερα στη χώρα με ορίζοντα τους επόμενους 3 με 4 μήνες.

Είτε να εφαρμόσουμε κάποιο σχέδιο που περιλαμβάνει επιπλέον μέτρα περιορισμού του ελλείμματος κι άλλες μεταρρυθμίσεις για να αφεθεί ο βαθμός πιστοληπτικής ικανότητας στο ΒΒΒ+ είτε να μην τα καταφέρουμε, διακινδυνεύοντας κι άλλες υποβαθμίσεις.
Το πιο ανησυχητικό από όλα τα νούμερα που παραθέτει η S&P στην έκθεσή της δεν είναι η εκτίμηση ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού του 2010 θα μειωθεί στο 10% του ΑΕΠ από 9,1% που προέβλεπε η κυβέρνηση πριν αναθεωρηθεί στο 8,7%.

Το πλέον ανησυχητικό είναι άλλο.
Η αναφορά της S&P σε πρωτογενές έλλειμμα ίσο με το 4% του ΑΕΠ ακόμη κι αν η κυβέρνηση επιτύγχανε τον στόχο για έλλειμμα της τάξης του 9,1% το 2010 ενώ η Ελλάδα θα πρέπει να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 4% του ΑΕΠ για να σταθεροποιηθεί το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Μιλάμε για μια διαφορά 8 ποσοστιαίων μονάδων. Υπενθυμίζεται ότι το πρωτογενές έλλειμμα η πλεόνασμα δεν περιλαμβάνει τους τόκους για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Αναφέραμε χθες ότι η διαφαινόμενη στρατηγική της κυβέρνησης είναι να κερδίσει χρόνο ώστε να πείσει τις αγορές και την ΕΕ ότι το οικονομικό της πρόγραμμα με κάποιες επιπλέον προσαρμογές θα μείωνε το έλλειμμα χωρίς να χρειαζόταν να αθετήσει πολλές από τις προεκλογικές της υποσχέσεις.
Η ανωτέρω στρατηγική, η οποία ήταν ευδιάκριτη στην ομιλία του πρωθυπουργού την περασμένη Δευτέρα, απαιτεί το σταδιακό ξεδίπλωμα όλων των άσσων που έχει η κυβέρνηση στο μανίκι της για να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.

Οι υποστηρικτικές δηλώσεις από κοινοτικούς αξιωματούχους δεν έχουν πλέον την ίδια σημασία που είχαν πριν και ως εκ τούτου απαιτούνται πράξεις όπως υποστηρίξαμε χθες.
Η εξειδίκευση και ποσοτικοποίηση κάποιων μέτρων, π.χ. μείωση επιδομάτων στο Δημόσιο, από τον κ.Παπακωνσταντίνου στο Λονδίνο ήταν προς αυτή την κατεύθυνση και είχε θετική επίπτωση στις αγορές.

Όμως προφανώς δεν αρκεί για να αντιστρέψει το κλίμα και να βάλλει ένα τέλος στη διαδικασία του αργού θανάτου όπως αποκαλείται.
Η τελευταία συνίσταται από δυο στάδια. Στο πρώτο δίνεις το σήμα στους άλλους να φύγουν, ξεπουλώντας π.χ. ελληνικές μετοχές και ομόλογα. Στο δεύτερο στάδιο που μπορεί να «τρέχει» παράλληλα με το πρώτο αυξάνεις το ρίσκο της αναχρηματοδότησης του Δημοσίου και των τραπεζών, κινδυνεύοντας από ασφυξία.

Μπορεί λοιπόν η έκθεση της S&P να ήταν αρνητική για την χώρα όπως πιθανόν θα είναι της Moody’s.
Όμως έχει το καλό ότι χτυπά καμπανάκι και ίσως επισπεύσει την λήψη επιπρόσθετων μέτρων όπως η αύξηση κάποιων εμμέσων φόρων, π.χ. στα καύσιμα και τον ΦΠΑ, για να μειωθεί περαιτέρω το έλλειμμα του 2010 με μόνιμα μέτρα άμεσης απόδοσης.
Υπό αυτή την έννοια, η υποβάθμιση της S&P και οι προειδοποιήσεις της ίσως λειτουργήσουν καταλυτικά για να μπει ένα τέρμα στη διαδικασία του αργού θανάτου.
Dr. Money
dr@euro2day.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου