Ο νέος ρόλος του Καραμανλή

Tου Aθανασιου Eλλις

Η παρουσία του Κώστα Καραμανλή στη συζήτηση επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης έφερε στο προσκήνιο μια πτυχή της προσωπικότητας του πρώην πρωθυπουργού που όχι μόνο είναι ευπρόσδεκτη, αλλά εμπλουτίζει τον δημόσιο βίο της χώρας.

Η σοβαρότητα, η υπευθυνότητα, οι χαμηλοί τόνοι και η πρόθεση εποικοδομητικής κριτικής είναι στοιχεία που έχει ανάγκη η Ελλάδα.

Χρειάζονται προσωπικότητες που να είναι σε θέση να προβάλλουν τις «δύσκολες αλήθειες» τις οποίες οι περισσότεροι υπουργοί και βουλευτές, όλων των κομμάτων, αποφεύγουν φοβούμενοι το προσωπικό ή κομματικό κόστος.

Οι άλλοι πρώην πρωθυπουργοί, κ. Μητσοτάκης και Σημίτης, βρίσκονται εκτός Βουλής, και άρα ο κ. Καραμανλής καλείται να αναλάβει έναν ξεχωριστό ρόλο μιλώντας με τη σύνεση που απορρέει από την εμπειρία της άσκησης της εξουσίας. Επιπλέον, στην περίπτωσή του είναι πολύ πρόσφατη η ενασχόληση με τα προβλήματα και άρα έχει άριστη γνώση της κατάστασης.

Οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν ότι ο ίδιος συνέβαλε στη δημιουργία των προβλημάτων ή, στην καλύτερη περίπτωση, απέτυχε να τα επιλύσει. Η κριτική δεν είναι άτοπη.

Είναι, όμως απορίας άξιον το γιατί η ήπια τοποθέτησή του στη Βουλή και η υπόσχεσή του να στηρίξει την κυβέρνηση όταν αυτή θα βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρές κρίσεις και θα κληθεί να λάβει δύσκολες αποφάσεις, επικρίθηκε από κάποιους κυνικούς.

Μα το ακριβώς αντίθετο θα ήταν απαράδεκτο.

Εάν δεν στήριζε συγκεκριμένες ενέργειες της κυβέρνησης τη στιγμή που τις θεωρούσε αναγκαίες για τον τόπο και έκρινε πως κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, τότε θα ήταν ανακόλουθος και λαϊκιστής, στάση που δεν δικαιολογείται για έναν πρώην πρωθυπουργό.

Παρότι η εικόνα του έχει αναμφισβήτητα πληγεί λόγω της βαριάς ήττας που υπέστη η Ν. Δ. υπό τη δική του καθοδήγηση -αν και είχε το θάρρος να αναλάβει πλήρως την ευθύνη- ο χρόνος επουλώνει και η παρουσία του στη Βουλή, και γενικότερα στον δημόσιο βίο, θα αποτιμάται διαφορετικά σε λίγους μήνες.

Η περίπτωση του κ. Καραμανλή έφερε στη μνήμη περιπτώσεις πολιτικών που, ενώ ως εν ενεργεία ηγέτες δεν πέτυχαν, υπήρξαν ιδιαίτερα αποτελεσματικοί μετά την αποχώρηση από το αξίωμά τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος κατά γενική ομολογία δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένος πρόεδρος, γι’ αυτό άλλωστε και εξελέγη για μια μόνο τετραετία, αλλά είναι ίσως ο πιο ενεργός και δημοφιλής πρώην πρόεδρος με τεράστια προσφορά στο εσωτερικό σε σχέση με τους οικονομικά αδυνάτους της κοινωνίας, αλλά και διεθνώς.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει τα τελευταία 30 χρόνια υπέρ της ειρήνης, έχει βρεθεί στα πιο επικίνδυνα σημεία του πλανήτη, είτε ως παρατηρητής εκλογών είτε ως μεσολαβητής σε διενέξεις. Υπό αυτό το πρίσμα δικαίως του απενεμήθη πριν από λίγα χρόνια και το Νομπέλ Ειρήνης.

Ο κ. Καραμανλής δεν θα διαδραματίσει φυσικά ανάλογο ρόλο. Αλλά μπορεί και οφείλει να επηρεάσει την πορεία της χώρας προς το καλύτερο. Ξεκίνησε το 2004 με τους καλύτερους οιωνούς, εμφανίστηκε ασυμβίβαστος, προσπάθησε, αλλά τελικά δεν τόλμησε, τον πρόδωσαν κάποιοι συνεργάτες του, ενώ σίγουρα δεν τον βοήθησε η ισχνή πλειοψηφία που διέθετε.

Η Ιστορία δεν θα τον τοποθετήσει στους σημαντικότερους πρωθυπουργούς που είχε η χώρα.

Ομως, η δωδεκάχρονη παρουσία του στην προεδρία της Ν. Δ. και η σχεδόν εξαετής θητεία του στο αξίωμα του πρωθυπουργού, του δίνουν το δικαίωμα να παρεμβαίνει στοχευμένα στα εθνικά θέματα αλλά και σε καίρια κοινωνικά ζητήματα, όπως είναι η αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος και η μεταρρύθμιση στην παιδεία, με έναν ώριμο και, στον βαθμό του δυνατού, υπερκομματικό λόγο ο οποίος θα λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από όλους.