«Να μην αφήσουμε την Ελλάδα μόνη στο θέμα της λαθρομετανάστευσης»

Συνέντευξη του Χανς Γκερτ Πέτερινγκ στο naftemporiki.gr

«Πρόβλημα για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση» χαρακτήρισε την παράνομη μετανάστευση ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χανς Γκερτ Πέτερινγκ, μιλώντας στο naftemporiki.gr.
Tάχθηκε για άλλη μία φορά κατά της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και υπέρ μιας προνομιακής σχέσης μαζί της. Όπως μας είπε, δεν υποστηρίζει τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την ένταξη της γείτονος, ενώ δεν θεωρεί αντιδημοκρατική τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος για τη Συνθήκη της Λισαβόνας στην Ιρλανδία.
Όσο για την ίδια τη Συνθήκη, θεωρεί ως το πιο ατυχές γεγονός της προεδρίας ότι δεν επικυρώθηκε σε αυτό το διάστημα. Στήριξε την υποψηφιότητα Μπαρόζο για την προεδρεία της Κομισιόν επισημαίνοντας ότι «συνολικά έχει κάνει καλή δουλειά». Μας είπε τέλος, ότι δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένη την ειρήνη στην Ευρώπη, που εξακολουθεί να αποτελεί το σημαντικότερο σκοπό της ΕΕ.

Συνέντευξη στην Αλίνα Σαράντη
Η επίσημη θέση της Ελλάδας, όπως διατυπώθηκε από τον Έλληνα πρωθυπουργό, είναι ότι η Ελλάδα σηκώνει μεγαλύτερο βάρος από άλλα ευρωπαϊκά κράτη σε σχέση με την παράνομη μετανάστευση, η οποία όμως αποτελεί ευρωπαϊκό ζήτημα. Πιστεύετε ότι είναι σωστή αυτή η διαπίστωση και τι πρέπει να γίνει;
«Νομίζω ότι όταν μία χώρα, στη περίπτωση αυτή η Ελλάδα, έχει να αντιμετωπίσει μία μεγάλη πρόκληση, δεν είναι μόνο πρόκληση ή πρόβλημα για τη συγκεκριμένη χώρα. Βάσει της αρχής της αλληλεγγύης , είναι πρόβλημα για ολόκληρη την ΕΕ. Νομίζω ότι είναι ζωτικής σημασίας ολόκληρη η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, να αρχίσει διαπραγματεύσεις, για παράδειγμα με την Τουρκία, από όπου προέρχονται πολλοί μετανάστες και να βρούμε λύσεις, ώστε αυτοί να μην έρχονται στην Ελλάδα. Πρέπει να βρούμε λύσεις βάσει διαπραγματεύσεων και δεν πρέπει να αφήσουμε την Ελλάδα μόνη της».

Πώς νιώθετε για τη θητεία σας ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Κοιτώντας πίσω, ποια ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία και ποια η μεγαλύτερη αποτυχία σας;
«Ήταν μία καταπληκτική περίοδος και αποτέλεσε πολύ μεγάλο προνόμιο για εμένα να υπηρετήσω ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για δυόμισι χρόνια. Αυτά τα δυόμισι χρόνια τα βάζω μαζί με την θητεία μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που ξεκίνησε από τις πρώτες εκλογές το 1979. Πριν γίνω πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ήμουν πρόεδρος της μεγαλύτερης ομάδας του, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που περιλαμβάνει τους Χριστιανοδημοκράτες και τη Νέα Δημοκρατία Νομίζω ότι ήταν πολύ σημαντική η νομοθεσία μας για την κλιματική αλλαγή και ήταν κάτι που έκανε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μαζί με το Συμβούλιο, βάσει της πρότασης της Κομισιόν, ώστε να βρούμε λύσεις για να μειώσουμε το διοξείδιο του άνθρακα. Τώρα πρέπει να συμφωνήσουμε σε παγκόσμιο επίπεδο στην Κοπεγχάγη το Δεκέμβριο σε αυτή τη μεγάλη συνδιάσκεψη για την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Εμείς οι Ευρωπαίοι πρωτοστατούμε και τώρα πρέπει να πείσουμε και τους άλλους, τους Κινέζους, τους Ρώσους, τους Ινδούς και πολλούς άλλους. Μπορούμε να είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που οι Αμερικανοί, με τη νέα κυβέρνηση, ήρθαν μαζί μας και πρωτοστατούμε. Μετά υπάρχουν και άλλα ζητήματα που είναι μάλλον συμβολικά, αλλά πολύ σημαντικά. Για παράδειγμα το Δεκέμβριο του 2007, άνοιξαν τα σύνορα για την Πολωνία, την Τσεχία, τη Σλοβακία και άλλες χώρες. Αν σκεφτεί κανείς την ευρωπαϊκή ήπειρο όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξελέγη για πρώτη φορά το 1979, είχαμε τείχη, σύνορα, ναρκοπέδια και η Ευρώπη ήταν διαιρεμένη. Τώρα είμαστε ανοιχτοί, όλοι μπορούν να ταξιδέψουν ελεύθερα εντός της ΕΕ και αυτή είναι μία εκπληκτική εξέλιξη. Σχετικά τώρα με την αποτυχία, υπάρχει κάτι που θα ήθελα να έχει ήδη πραγματοποιηθεί, αλλά δεν μπορούμε να το αποκαλέσουμε αποτυχία: τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Τώρα έχουμε μεγάλες πιθανότητες να επικυρωθεί – εγώ θα ήθελα να έχει επικυρωθεί κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως προέδρου. Αυτό δεν συνέβη, αλλά έχουμε πολύ μεγάλες πιθανότητες μέχρι το τέλος αυτής της χρονιάς να επικυρωθεί η Συνθήκη της Λισαβόνας. Τη χρειαζόμαστε, γιατί μας δίνει περισσότερη δημοκρατία, περισσότερες δυνατότητες να δράσουμε και μεγαλύτερη διαφάνεια.

Για να μείνουμε λίγο εκεί, οι Ιρλανδοί θα προσέλθουν για δεύτερη φορά στις κάλπες το φθινόπωρο για τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Κάποιοι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτό καθιστά άμεση επίθεση κατά της δημοκρατίας και ότι απλώς θα έπρεπε να ξεχάσουμε τη Συνθήκη της Λισαβόνας εφόσον την απέρριψαν. Ποια είναι η γνώμη σας;
«Νομίζω ότι αυτό δεν είναι σωστό επιχείρημα. Είμαστε 27 χώρες στην ΕΕ και αν υπήρχε δημοψήφισμα σε όλες τις χώρες, τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι ακόμα μία ή και δύο ή και τρεις χώρες θα απέρριπταν ένα σχέδιο της ΕΕ ή ένα σχέδιο σε εθνικό επίπεδο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πολίτες πολύ συχνά στα δημοψηφίσματα απαντούν, όχι στο ερώτημα που τους τίθεται, αλλά σε άλλα ερωτήματα. Ο μεγάλος Γάλλος πρόεδρος Σαρλ ντε Γκολ, έλεγε, αν και εγώ δεν θα πήγαινα τόσο μακριά, ότι οι πολίτες στα δημοψηφίσματα δίνουν απαντήσεις σε ερωτήματα που δεν τους έχουν τεθεί. Πιστεύω στο κοινοβουλευτικό σύστημα. Τα κοινοβούλια αποφασίζουν και, αν οι πολίτες δεν συμφωνούν, τότε μπορούν να ψηφίσουν άλλο κόμμα στις επόμενες εκλογές. Στην Ιρλανδία είχαμε ένα δημοψήφισμα και επικράτησε το όχι. Γνωρίζουμε ποιος οργάνωσε αυτό το όχι, ήταν κάποιος που απέτυχε εντελώς στις ευρωπαϊκές εκλογές, το όνομά του είναι Γκένλεϊ. Τώρα οι Ιρλανδοί ζήτησαν να λάβουν κάποιες εγγυήσεις σε θέματα κοινωνίας, ηθικής, κτλ. Η ανταπόκριση της ΕΕ ήταν θετική, οπότε η απόφαση δεν είναι η ίδια με αυτήν που κλήθηκαν να λάβουν την πρώτη φορά - αυτό είναι μία δίκαιη και δημοκρατική εξέλιξη.

Πιστεύετε ότι θα έπρεπε να υπάρξει δημοψήφισμα για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ; Έχετε ταχθεί κατά της ένταξης στο παρελθόν…
«Δεν είμαι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας, αλλά είμαι υπέρ μιας πολύ στενής σχέσης με την Τουρκία. Η Τουρκία είναι ένα σπουδαίο έθνος, μία σπουδαία χώρα που στηρίζει το δυτικό κόσμο, είναι ένας πιστός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ. Τώρα βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις. Πιστεύω ότι αν οι διαπραγματεύσεις ολοκληρωθούν κάποια μέρα, τα μέλη των κοινοβουλίων που θα κληθούν να αποφασίσουν, μεταξύ των οποίων και το ευρωπαϊκό, θα πρέπει να είναι εντελώς ελεύθερα στην απόφασή τους αν θα πουν ναι ή θα βρουν μία εναλλακτική, αυτό που λέμε προνομιακή σχέση, μία πολύ ισχυρή συνεργασία, αλλά όχι ένταξη. Εφόσον δεν πιστεύω γενικώς στα δημοψηφίσματα, επειδή πιστεύω στο κοινοβουλευτικό σύστημα, δεν μπορώ να είμαι υπέρ ενός δημοψηφίσματος για την ένταξη της Τουρκίας, παρόλο που στη χώρα μου θα επικρατούσε σχεδόν σίγουρα, τουλάχιστον τώρα, το όχι. Όμως δεν επιχειρηματολογώ βάσει τακτικής αλλά βάσει αρχών, οπότε είμαι κατά ενός δημοψηφίσματος σχετικά με την Τουρκία, γιατί είμαι κατ’ αρχήν εναντίον των δημοψηφισμάτων, πιστεύω στο κοινοβουλευτικό σύστημα.

Στο θέμα της προεδρίας της Κομισιόν, ο κ. Μπαρόζο έχει δεχθεί έντονες επικρίσεις, εν μέρει εξ’ αιτίας του τρόπου που χειρίστηκε την οικονομική κρίση . Στηρίζετε την υποψηφιότητά του για μια δεύτερη θητεία στην Κομισιόν και γιατί;
«Μπορώ εδώ να μιλήσω περισσότερο σαν πολιτικός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και όχι σαν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Προσωπικά λοιπόν λέω ένα δυνατό ναι, ότι στηρίζω την υποψηφιότητα του προέδρου Μπαρόζο. Νομίζω ότι συνολικά έχει κάνει καλή δουλειά. Η ΕΕ είναι πολύ περίπλοκη και ο πρόεδρος της Κομισιόν έχει μία πολύ τρομακτική και δύσκολη δουλειά, πιο δύσκολη και από αυτήν του προέδρου των ΗΠΑ, παρόλο που ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει πιο πολλή δύναμη. Πρέπει να σκεφτεί κανείς τη θέση του προέδρου της Κομισιόν. Από τη μία έχει 27 κυβερνήσεις, που έχουν αιτήματα. Από την άλλη πλευρά έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που έχει επίσης αιτήματα. Πολύ συχνά το Ευρωκοινοβούλιο δεν συμφωνεί με τις κυβερνήσεις και ο πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει να παίξει το ρόλο του «κακού» για τη μια πλευρά ή την άλλη. Αν το δούμε συνολικά, έχει κάνει καλή δουλειά και του αξίζει να επανεκλεγεί.

Η αποχή στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ. Γιατί πιστεύετε ότι οι πολίτες νιώθουν αποσυνδεμένοι από την ευρωπαϊκή πολιτική;
«Νομίζω ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε τα επόμενα πέντε χρόνια για να δώσουμε περισσότερες πληροφορίες στον κόσμο και η συνέντευξή μας τίθεται σε αυτό το πλαίσιο. Η πρώτη προϋπόθεση είναι ότι η ευρωπαϊκή πολιτική πρέπει να εμπλέκεται περισσότερο στην εθνική πολιτική. Δεν μπορείς πλέον να ξεχωρίσεις τα σημαντικά θέματα της εθνικής πολιτικής από την ευρωπαϊκή, για παράδειγμα το θέμα της μετανάστευσης για την Ελλάδα. Δεν είναι μόνο ζήτημα για την Ελλάδα, αλλά και για την ΕΕ. Χρειαζόμαστε συνεχή πληροφόρηση των πολιτών μας και πρέπει τα εθνικά κόμματα να ασχοληθούν με αυτά τα ζητήματα και τα ΜΜΕ, ιδιαίτερα η τηλεόραση, να δίνουν πληροφορίες στον πληθυσμό – έτσι νομίζω ότι θα υπάρξει αύξηση στη συμμετοχή. Θέλω όμως να επισημάνω κάτι, που όμως δεν αποτελεί δικαιολογία. Όταν έχουν εκλογές στις ΗΠΑ για τη Βουλή των Αντιπροσώπων και για το ένα τρίτο της Γερουσίας, αν δεν έχουν ταυτόχρονα προεδρικές εκλογές, τότε η συμμετοχή είναι πολύ πιο χαμηλή από τις ευρωεκλογές. Το 2006, όταν δεν είχαν εκλογές για τον πρόεδρο, αλλά μόνο για τη Βουλή των Αντιπροσώπων και το ένα τρίτο της Γερουσίας, η συμμετοχή ήταν 36%. Το λέω αυτό επειδή κανείς δεν πρέπει να αμφισβητεί τη νομιμότητα της Ευρωβουλής, κατά τον ίδιο τρόπο που κανείς δεν αμφισβητεί τη νομιμότητα του αμερικανικού Κογκρέσου. Πρέπει να το δούμε και αυτό, αλλά δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία για εμάς, πρέπει να γίνουμε καλύτεροι, τα μέλη του ευρωκοινοβουλίου πρέπει να ενισχύσουν την παρουσία τους, οι βουλευτές σε εθνικό επίπεδο πρέπει να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή παρουσία τους, τα κόμματα πρέπει να κάνουν περισσότερα και τα ΜΜΕ πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια.

Και η τελευταία μου ερώτηση, σε ένα πιο προσωπικό επίπεδο, αν μου επιτρέπετε. Στην ιστοσελίδα σας στο διαδικτυακό τόπο του Ευρωκοινοβουλίου, αναφέρεται ότι το γεγονός ότι δεν γνωρίσατε ποτέ τον πατέρα σας επειδή σκοτώθηκε στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες που σας οδήγησαν να ασχοληθείτε με την ευρωπαϊκή πολιτική. Πιστεύετε ότι η ειρήνη εξακολουθεί να είναι ο κυριότερος στόχος της ΕΕ ή τη θεωρούμε δεδομένη, και πρέπει να τη θεωρούμε δεδομένη;
«Σας ευχαριστώ για αυτή την προσωπική ερώτηση. Η οικογένειά μου πιστεύει ότι ο πατέρας μου σκοτώθηκε σαν κανονικός στρατιώτης στα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου του 1945 και εγώ γεννήθηκα το Σεπτέμβριο του 1945, οπότε δεν τον είδα ποτέ. Για πολύ καιρό δεν ήμασταν σίγουροι αν είχε πεθάνει ή όχι, υπήρχε μία αβεβαιότητα για σχεδόν δέκα χρόνια και αυτό βέβαια δεν ήταν εύκολο για την οικογένειά μου. Νομίζω ότι ψυχολογικά για εμένα αυτό αποτέλεσε το κίνητρο για να ασχοληθώ με την πολιτική. Ήταν επίσης η ευρωπαϊκή πολιτική του πρώτου καγκελάριου μετά τον πόλεμο, του Κόνραντ Άντεναουερ που ήταν αφοσιωμένος Ευρωπαίος, που με έκανε να προσχωρήσω στη νεολαία του CDU και στη συνέχεια στο CDU. Ήμουν προσανατολισμένος στην Ευρώπη και είχα την ευκαιρία να εκλεγώ στην Ευρωβουλή το 1979. Παρόλο που ήμουν ήδη 33 τότε, ήμουν το νεότερο μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και ακόμα δεν είμαι το γηραιότερο, αλλά είμαι το μοναδικό που υπηρετεί από το 1979. Νομίζω ότι παρόλο που η ειρήνη δεν είναι πλέον το μοναδικό επιχείρημα για την ένωση της Ευρώπης, παραμένει το πιο σημαντικό, γιατί είναι ένα θαύμα που ζούμε ειρηνικά όλοι μαζί στην ΕΕ, πεντακόσια εκατομμύρια άνθρωποι μπορούμε να ταξιδεύουμε χωρίς συνοριακούς ελέγχους, σε πολλές χώρες υπάρχει κοινό νόμισμα. Αυτό λοιπόν είναι ένα από τα μεγάλα επιτεύγματα και δεν πρέπει ποτέ να το θεωρούμε δεδομένο, γιατί όταν παίρνουμε ως δεδομένα πράγματα στην προσωπική μας ζωή ή την πολιτική, τότε μπορούμε πολύ εύκολα να τα χάσουμε. Πρέπει να προσπαθούμε γι’ αυτά συνεχώς. Η ειρήνη λοιπόν δεν είναι το μοναδικό κίνητρο, αλλά το πιο σημαντικό».