Κοντά στην πισίνα (2)

του Σενέρ Λεβέντ

Όσο περνούσε η ώρα φούντωνε όλο και πιο πολύ η συζήτησή μας κοντά στην πισίνα του σπιτιού του Ελληνοκύπριου φίλου μου. Αντέδρασε όταν εγώ είπα ότι ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους υπερτερεί το «ελληνικό» συναίσθημα πάνω στο κυπριακό. «Δεν είναι όπως παλιά, μειώθηκε πολύ», είπε. Του έδωσα παραδείγματα. Από τα βιβλία της ιστορίας που ακόμη συζητούνται, ας πούμε. Ο Γρίβας. Ο Γιωρκάτζης. Ο Σαμψών. Το φασιστικό πραξικόπημα του 1974 κλπ. Γίνεται να μην συμπεριληφθούν αυτά όπως πρέπει στα βιβλία της ιστορίας; Του έφερα ως παράδειγμα και τις μεικτές εκλογές που διεξάγονται για το Ευρωκοινοβούλιο. Οι εκλογές αυτές είναι το πιο καλό παράδειγμα για το ότι ακόμη δεν μπορούν να διεξαχθούν μεικτές εκλογές στην Κύπρο. Ένας Τουρκοκύπριος υποψήφιος δεν έχει καμία απολύτως πιθανότητα σε αυτές τις εκλογές. Ακόμη και αν είναι ένας Τουρκοκύπριος τον οποίο αγαπά και εμπιστεύεται πιο πολύ απ' όλους η ελληνοκυπριακή κοινότητα, πάλι δεν θα έχει πιθανότητες. Επικρατεί τόσο πολύ το ελληνικό πνεύμα που δεν ψηφίζει τόσο εύκολα έναν Τούρκο κάποιος Έλληνας. Έστω και αν αυτό είναι προς όφελός του, δεν τον ψηφίζει απλά και μόνο επειδή είναι Τούρκος. Πώς είναι προς όφελός του; Πολύ απλά. Δεν θα είναι πιο πειστικές οι πραγματικότητες που θα αναφέρει στο Ευρωκοινοβούλιο ένας Τουρκοκύπριος βουλευτής από αυτά που θα λέει ένας Ελληνοκύπριος βουλευτής; 'Αλλο είναι να λέει ένας Ελληνοκύπριος ότι «η Κύπρος βρίσκεται υπό την κατοχή της Τουρκίας» και άλλο να λέει το ίδιο πράγμα ένας Τούρκος. Αλλά ούτε οι πολιτικοί τής ελληνοκυπριακής κοινότητας μπόρεσαν να το καταλάβουν αυτό ακόμα, ούτε και η κοινότητα που θεωρεί ισχυρότερο το ελληνικό της πνεύμα από το κυπριακό της.
Αργότερα ανασκαλίσαμε ακόμα λίγο την πρότασή του για δύο χωριστά κράτη. Όμως, ο άνθρωπος δεν πίστευε ότι η Τουρκία θα το δεχτεί αυτό. Βεβαίως, αυτό είναι σωστό, αν σκεφτεί κανείς ότι η Τουρκία δεν θέλει λύση με κανένα τρόπο στο νησί. Διότι λύση σημαίνει απόσυρση του τουρκικού στρατού από το νησί. Οποιαδήποτε λύση. Είτε ομοσπονδία. Είτε δύο χωριστά κράτη. Σε καμία λύση δεν θα μπορούσε να περιλαμβάνεται η εδώ παραμονή των σαράντα χιλιάδων στρατού της Τουρκίας. Είπε ότι θα προωθήσει την πρότασή του για δύο χωριστά κράτη και θα αναλάβει σοβαρές πρωτοβουλίες σχετικά με αυτήν. Του είπα το εξής: «Αφού είναι έτσι, πήγαινε και πες τού Χριστόφια να δεχτεί ό,τι του λέει ο Ταλάτ. Πρώτα να αρχίσει από το οδόφραγμα στον Λιμνίτη. Ο Ταλάτ θέλει να περνά στρατιωτικό υλικό και να γίνεται και μεταφορά καυσίμων από το δρόμο αυτό; ΅Να περνάνε, να του πει». Ύστερα ενθουσιάστηκα λίγο περισσότερο και προχώρησα τις εισηγήσεις μου: Ό,τι άλλο όρο έχει ο Ταλάτ να τον υποβάλει και αυτόν στο τραπέζι. Να βάλει όλους τους όρους του στο τραπέζι. Ό,τι θέλει. Να πει εντάξει και σε αυτά ο Χριστόφιας. Δεδομένου ότι δεν μπορεί να υπάρξει τίποτε χειρότερο από τα δύο χωριστά κράτη, τι πρόβλημα μπορεί να υπάρχει με την αποδοχή όλων των όρων της τουρκικής πλευράς; Μήπως η αποδοχή όλων των τουρκικών όρων δεν είναι ο μόνος τρόπος να φύγει έξω από το νησί ο τουρκικός στρατός; Φαίνεται πως η τουρκική στρατιωτική παρουσία στο νησί αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ελληνική πλευρά στις συνθήκες «κατάπαυσης του πυρός». «Τότε σταματήστε τους εξοπλισμούς», είπα, «διαλύστε την Εθνική Φρουρά. Σε τι χρησιμεύει ένας στρατός που δεν θα μπορέσει να σταθεί απέναντι από την τουρκική στρατιωτική δύναμη; Νομίζετε ότι ο τουρκικός στρατός δεν προχωρεί επειδή υπάρχουν στρατιωτικά φυλάκια στα οδοφράγματά σας;» «Θα αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός από το νησί, αν εμείς διαλύσουμε τον στρατό και αφοπλιστούμε;» με ρωτάει τότε. Δεν ξέρω. Αλλά είμαι βέβαιος ότι αυτό θα έχει μεγάλη επίδραση.
Ούτε αυτός δεν τρέφει καμία ελπίδα για τις συνομιλίες. Μπούχτισε και από την επανάληψη της φράσης διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Δεν πιστεύει ότι θα επιτευχθεί οποιαδήποτε συμφωνία ενόσω η πλευρά που ηττήθηκε στον πόλεμο δεν αποδέχεται τους όρους του νικητή. Εγώ ποτέ δεν το είχα σκεφτεί έτσι αυτό. Και δεν υποστήριξα ποτέ μέχρι σήμερα τα δύο χωριστά κράτη. Έφυγα από εκεί με ανάμεικτα συναισθήματα μετά από αυτές τις απόψεις που άκουσα για πρώτη φορά από έναν Ελληνοκύπριο. 'Αραγε τόσο καιρό κάνουμε μια τρύπα στο νερό;
Κωδικός άρθρου: 874467
ΠΟΛΙΤΗΣ - 28/05/2009, Σελίδα: 13