Aναλυση: Η Κίνα σήμερα μπορεί να δίνει συμβουλές στη Δύση

The Economist
Εάν και ο υπόλοιπος κόσμος είχε τη διοίκηση που έχει σήμερα η Κίνα, η διεθνής οικονομική κρίση θα είχε λήξει προ πολλού. Αυτή την άποψη υπαινίσσεται ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Κίνας, Ζου Ξιαοτσουάν. Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα, η Κίνα αντέδρασε στην κρίση με «συντονισμένα, αποφασιστικά και αποτελεσματικά μέτρα, αποδεικνύοντας τα πλεονεκτήματα του συστήματος της ανωτάτης ιεραρχίας της, όταν απαιτούνται πολιτικές αποφάσεις ζωτικής σημασίας». Ετσι εξηγείται το ότι ο πρόεδρος της Κίνας Χου Τζιντάου θεώρησε τη σύνοδο του «G20» ως μια καλή ευκαιρία για τη χώρα του να διαδραματίσει έναν κεντρικό ρόλο.
Οι Κινέζοι ηγέτες δεν είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους θέσεις. Οταν αντιλήφθηκε την επικείμενη κατάρρευση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη, ο εκλιπών πρόεδρος Ντενγκ Σιαοπίνγκ είχε προειδοποιήσει ότι η Κίνα θα πρέπει να τηρήσει χαμηλό προφίλ στη διεθνή σκηνή και να «περιμένει να έρθει η ώρα της». Είχε δίκιο τότε να είναι προσεκτικός, διότι δεν ήταν καθόλου βέβαιο πώς θα αντιμετώπιζε το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας την πολιτική θύελλα. Η οικονομία της χώρας θα έπρεπε να κάνει ένα ξεκίνημα τη στιγμή που η Κίνα θεωρούνταν από πολλούς στη Δύση ως «παρίας», λόγω της βίαιης καταστολής των γεγονότων στην πλατεία Tιενανμέν του Πεκίνου.
Tώρα που η Δύση βρίσκεται σε αναταραχή, οι ηγέτες της χώρας βλέπουν μία ευκαιρία εάν όχι να αντικαταστήσουν την αμερικανική ισχύ, τουλάχιστον να αρχίζουν να τη διαχειρίζονται με κάπως μεγαλύτερη συμμετοχή στις διεθνείς υποθέσεις, χάρις στο γόητρο που της εξασφάλισε ο υψηλός ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης και η σημασία του για την διεθνή ανάκαμψη.
Παρά το τεράστιο κοινωνικό άγχος που αντιμετωπίζει η Κίνα λόγω του υψηλού αριθμού των ανέργων, η αύξηση του οποίου οφείλεται στην πτώση των εξαγωγών, όταν ομιλούν στον υπόλοιπο κόσμο οι Κινέζοι ηγέτες διατηρούν έναν τόνο αυτοπεποίθησης. Ετσι, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Κίνας πήγε στο Λονδίνο για να δώσει μερικές συμβουλές στους ηγέτες των δυτικών κυβερνήσεων. Μεταξύ αυτών είπε ότι θα πρέπει να εκχωρήσουν περισσότερες αρμοδιότητες στους υπουργούς οικονομικών και στους κεντρικούς τραπεζίτες, ώστε «να μπορούν να χρησιμοποιούν έκτακτα μέτρα για την αναχαίτιση κινδύνων που απειλούν το σύστημα», διότι έτσι θα μπορέσουν «να ενεργήσουν θαρραλέα και ταχύτατα χωρίς να πρέπει να διανύσουν μακρές και επώδυνες διαδικασίες για την έγκριση μέτρων». Η Κίνα κατόρθωσε να αποφύγει τέτοιες διαδικασίες, όταν τον περασμένο Νοέμβριο εξήγγειλε το πρόγραμμα των 4 τρισεκατομμυρίων γιουάν (586 δισ. δολάρια) για την αναθέρμανση της οικονομίας της.
Λίγο πριν, ο κ. Ζου είχε δημοσιεύσει ένα άρθρο με το οποίο εμφανιζόταν υπέρμαχος ενός νέου διεθνούς νομίσματος υπό την διαχείριση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το συμφέρον όμως της Κίνας θα ήταν να συνηγορήσει υπέρ των προτάσεων για αύξηση των δικαιωμάτων ψήφου στο ΔΝΤ, γεγονός που θα ενίσχυε στον διεθνή οργανισμό την φωνή των αναπτυσσόμενων χωρών. Με συναλλαγματικά αποθεματικά που ανέρχονται στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, οι δυτικές κυβερνήσεις βλέπουν την Κίνα ως τον μεγαλύτερο και τον κυριότερο πιστωτή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και κατ’ επέκταση των χωρών εκείνων που έχουν ανάγκη διάσωσης σε περιόδους σκληρών διεθνών οικονομικών κρίσεων όπως είναι η σημερινή. Αλλά οι ηγέτες της Κίνας εμφανίζονται ακόμη αβέβαιοι πόσο μπορούν να αξιοποιήσουν αυτό το διπλωματικό προβάδισμα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ