Ιδιορρυθμίες της Ελλάδας και διεθνής κρίση…

	: Tου Χρύσανθου Λαζαρίδη, αντιπροέδρου του ΔΣ / Δ21

Είναι πιθανό η διεθνής κρίση να πλήξει την Ελλάδα λιγότερο απʼ ό,τι τις άλλες χώρες, και οπωσδήποτε λιγότερο από ότι φοβούνταν οι περισσότεροι αρχικά…
* Πρώτον, διότι η ίδια η διεθνής κρίση φαίνεται ότι δεν θα κρατήσει πολύ. Ήδη υπάρχουν κάποιες ενδείξεις – στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη - ότι θα αρχίσει η ανάκαμψη στα τέλη του 2009 ή, το αργότερο, στις αρχές του 2010. Μικρότερη διάρκεια της κρίσης σημαίνει ότι οι επιπτώσεις της στην Ελλάδα θα αρχίσουν να φτάνουν όταν θα έχει αρχίσει η ανάκαμψη διεθνώς. Κι αυτό σημαίνει ότι οι «προσδοκίες» θα λειτουργήσουν θετικά για τα «καθυστερημένα» θύματα της κρίσης όπως εμείς…
* Δεύτερον, διότι η Ελλάδα δεν διαθέτει μεγάλους και ανταγωνιστικούς τομείς διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών. Επομένως η διεθνής μείωση της ζήτησης θα μας πλήξει αναλογικά λιγότερο (πλην τουρισμού).
* Τρίτον, διότι η Ελλάδα διαθέτει ιδιαίτερα μεγάλο κρατικό τομέα. Συνεπώς η κυκλική πλευρά της ύφεσης θα μας αγγίξει αναλογικά λιγότερο.
* Τέταρτον, διότι η Ελλάδα διαθέτει σχετικά μεγαλύτερη παραοικονομία. Πράγμα που εξασφαλίζει ένα «μαξιλαράκι ασφαλείας» σε περιόδους κρίσεων…
* Πέμπτον, διότι στην Ελλάδα υπάρχει σχετικά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού που διαθέτει ιδιωτική κατοικία και ακίνητη περιουσία. Αυτό επιτρέπει στα νοικοκυριά να «απορροφήσουν» μέρος της κρίσης με αναδιάρθρωση της περιουσίας τους (μάλλον, παρά με απότομη πτώση της αγοραστικής τους δύναμης).
* Έκτον διότι ο βαθμός χρέωσης του ιδιωτικού τομέα είναι αναλογικά μικρότερος στην Ελλάδα απʼ ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Κατά ειρωνικό τρόπο, οι ίδιοι παράγοντες που «φρενάρουν» την ανάπτυξη και εμποδίζουν την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών σε κανονικές συνθήκες, είναι αυτοί που επιτρέπουν στην οικονομία να πέσει στα «μαλακά» σε συνθήκες κρίσης… Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχουν αναλογικά περισσότερες στρεβλώσεις στις αγορές και ανελαστικότητα τιμών προς τα κάτω. Ο,τιδήποτε εμποδίζει την ελαστικότητα των τιμών προς τα κάτω, βαθαίνει και επιμηκύνει την κρίση. Κι αυτή είναι η «σκοτεινή πλευρά» της ελληνικής περίπτωσης: Επειδή έχει ισχυρές στρεβλώσεις και πολλαπλά φαινόμενα καρτέλ, η προσαρμοστικότητα της οικονομίας της πάσχει σοβαρά. Έτσι, το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι να βρει την ευκαιρία της κρίσης για να κτυπήσει τα καρτέλ, αποφασιστικά. Όχι μόνο για να μειώσει τις επιπτώσεις της κρίσης άμεσα, αλλά και για να εξυγιάνει την οικονομία μακροπρόθεσμα. Ένα από τα πιο εξυγιαντικά στοιχεία των κρίσεων είναι ότι επιτρέπουν (και επιβάλλουν) το σπάσιμο των καρτέλ.
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία…