Τρίτη 26 Ιουλίου 2022

Τα νέα παιχνίδια Πούτιν και γιατί η Ελλάδα ζητά εξαίρεση από τον «κόφτη» στο αέριο

Τα νέα ρωσικά παιχνίδια με το αέριο, οι ροές του οποίου θα μειωθούν προσεχώς στο 20% με πρόσχημα τη βλάβη σε μια ακόμη τουρμπίνα του αγωγού Nord Stream, βρίσκουν ξανά την Ευρώπη διχασμένη. 
Η πρόταση Κομισιόν για μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου όλων των χωρών, πρόταση που αντανακλά κατά βάση τις ανησυχίες της πλέον εξαρτημένης από την Gazprom, Γερμανίας, δοκιμάζει και πάλι τη συνοχή των 27.
Σε μια αντιστροφή των συσχετισμών της κρίσης χρέους, όπου η Γερμανία είναι πλέον ο αδύναμος κρίκος, ζητώντας την ευρωπαϊκή... αλληλεγγύη, αλλά ο Νότος που δεν έχει το ίδιο πρόβλημα και διαθέτει υποδομές LNG, δεν δέχεται να πληρώσει εκείνος τον λογαριασμό, προδιαγράφεται ναυάγιο στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας.

Πώς να συναινέσουν χώρες που όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα εφοδιασμού, αλλά και στηρίζουν τις αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, όπως η Ελλάδα, όταν η πρόταση θα σήμαινε ένα έλλειμμα 8,4 τεραβατωρών αερίου, απαραίτητο για την ηλεκτροπαραγωγή; Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, δηλαδή σχεδόν όλος ο Νότος, μαζί με Βουλγαρία, Βέλγιο και άλλους ζητούν αλλαγές, ακόμη και απέναντι στη νέα χθεσινή συμβιβαστική πρόταση της Κομισιόν.

Σύμφωνα με αυτήν, θα εναπόκειται στα κράτη - μέλη και όχι στις Βρυξέλλες να κηρύξουν κατάσταση συναγερμού, ενώ θα απαιτείται συμφωνία πέντε χωρών αντί για τριών. Η μείωση της κατανάλωσης αερίου κατά 15% διατηρείται αλλά με εξαιρέσεις. Επίσης ως βάση σύγκρισης θα λαμβάνεται υπόψιν η περασμένη χρονιά και όχι ο μέσος όρος της τελευταίας πενταετίας.

Αυτή τη συγκυρία, με την Ευρώπη διχασμένη για μια ακόμη φορά, επέλεξε η Μόσχα για να ανακοινώσει μέσω Gazprom ότι από αύριο 27 Ιουλίου διακόπτει τη λειτουργία μιας ακόμη τουρμπίνας του Nord Stream, μειώνοντας τις ροές του αγωγού σε μόλις 20%, είδηση που έφερε νέα ταραχή στις αγορές. H τιμή του TTF εκτινάχθηκε στα 179 ευρώ η μεγαβατώρα, αυξανόμενη 11,9% σε μια μέρα. Και μπορεί ο νέος μηχανισμός κρατικής επιδότησης να «σβήνει» τις επιπτώσεις για τους λογαριασμούς στο ρεύμα από τη νέα εκρηκτική σημερινή τιμή χονδρικής στην Ελλάδα (452,76 ευρώ), το ερώτημα ωστόσο είναι για πόσο καιρό θα μπορεί η πολιτεία να δίνει 1 δισ. ευρώ το μήνα.

«Μεγάλες μέχρι καταστροφικές επιπτώσεις»

Η συνεχής εργαλειοποίηση του αγωγού από τον Πούτιν δυσκολεύει έτι περισσότερο το στόχο των Ευρωπαίων για να γεμίσουν τις αποθήκες τους μέχρι το χειμώνα, φέρνοντας ολοένα και πιο κοντά τα σενάρια για δελτίο σε ρεύμα και φυσικό αέριο, ακόμη και στη θεωρητικά πιο «ασφαλή» Ελλάδα.

Eως σήμερα, ο αγωγός Turkstream, μέσω του οποίου προμηθεύεται ρωσικό αέριο η Ελλάδα, έχει μείνει εκτός της ρωσικής εργαλειοποίησης, αλλά θα μπορούσε να γίνουν ο επόμενος στόχος στο παιχνίδι εκβιασμού του Κρεμλίνου. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ακόμη και με τις διεθνείς διασυνδέσεις της Ελλάδας σε πλήρη διαθεσιμότητα, τις μονάδες λιγνίτη της ΔΕΗ σε φουλ λειτουργία, όπως επίσης με τις πέντε φυσικού αερίου που μπορούν να λειτουργήσουν με ντίζελ, οι επιπτώσεις στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, θα είναι «από μεγάλες μέχρι καταστροφικές», σύμφωνα με τη ΡΑΕ. Έλλειμμα φυσικού αερίου μεταξύ 1,9 έως 4,2 τεραωβατωρών, σύμφωνα με το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης της ΡΑΕ, το οποίο δεν θα μπορέσει να καλυφθεί χωρίς να μειωθεί η ζήτηση αερίου και ρεύματος, καθώς η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στηρίζεται στο αέριο σε ποσοστό άνω του 40%.

Οι δύο εξαιρέσεις που «κυνηγά» η Ελλάδα

Έλλειμμα στο οποίο δεν έχει συνυπολογιστεί η οριζόντια μείωση 15% της κατανάλωσης που προτείνουν οι Βρυξέλλες, αφού η ΡΑΕ δεν τη συμπεριέλαβε, δεδομένων των αντιρρήσεων της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία «κυνηγάει» σήμερα δύο εξαιρέσεις:
* Να εξαιρεθεί εντελώς το φυσικό αέριο που είναι απαραίτητο για την παραγωγή ρεύματος στην Ελλάδα και άρα για την ευστάθεια του ελληνικού συστήματος. Εν αντιθέσει με τη Γερμανία, την Αυστρία και άλλες χώρες του Βορρά, όπου το αέριο χρησιμοποιείται περισσότερο για τις ανάγκες της βιομηχανίας, στην Ελλάδα το 70% του εισαγόμενου αερίου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ρεύματος.
Κατά συνέπεια μια μείωση της τάξης του 15% θα έφερνε σοβαρά προβλήματα στην τροφοδοσία νοικοκυριών και επιχειρήσεων, πόσο μάλλον ενόψει του κινδύνου ολικής διακοπής των ρωσικών ροών το χειμώνα.

* Η δεύτερη εξαίρεση που ζητά η Ελλάδα είναι η οποιαδήποτε μείωση αποφασιστεί, να αποφασιστεί με βάση την προηγούμενη χρονιά και όχι με βάση τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας. Διαφορετικά η κοινοτική πρόταση θα σήμαινε μείωση 24% για την Ελλάδα.
Οι οιωνοί είναι για μια ακόμη φορά αρνητικοί απέναντι στο ενδεχόμενο εξεύρεσης συμβιβασμού στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών. Εάν δεν βγει λευκός καπνός, τότε, όχι μόνο θα προκληθεί νέα άνοδος τιμών στα ενεργειακά χρηματιστήρια, επιβαρύνοντας τους κρατικούς προϋπολογισμούς, αλλά και θα ενισχυθεί το ήδη βαρύ κλίμα στο εσωτερικό των 27, χαροποιώντας τον Πούτιν και επιβεβαιώνοντας όσους βλέπουν μια διχασμένη Ευρώπη, σε μια στιγμή που αυτό είναι το τελευταίο που χρειάζεται η Ένωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: