Δευτέρα 13 Αυγούστου 2012

Τακτική και στρατηγική της επαναδιαπραγμάτευσης

Του Κώστα Ροδινού

Υποτίθεται, βάσει του υπάρχοντος σχεδιασμού, ότι τον Αύγουστο θα λαμβάναμε τη μεγάλη δόση των 31 δις.
Τα χρήματα αυτά  επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν:
α) για την αποπληρωμή του  ομολόγου, ύψους 3.2 δις που κατέχει η ΕΚΤ
β) για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μας, οι οποίες μετά το PSI είναι ημι-χρεοκοπημένες.
γ) για την εξόφληση μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες, που υπερβαίνουν τα 7 δις.
Μύθος!
Με άλλα λόγια η δόση αυτή θα έδινε μια ουσιαστική...
ανάσα στην ελληνική οικονομία. Θα αποτελούσε, επίσης, και μια έμπρακτη στήριξη στη νέα κυβέρνηση. Βέβαια, προϋπόθεση για την εκταμίευση της δόσης, ήταν η «θετική» έκθεση προόδου της τρόϊκα!
Η πολυπόθητη έκθεση επρόκειτο να είναι  έτοιμη στο τέλος Ιουλίου, εν συνέχεια μετατέθηκε για τον  Αύγουστο, κατόπιν για τις αρχές Σεπτεμβρίου και τώρα ακούω για τον Οκτώβριο! Καλά κρασιά, δηλαδή!
Αυτό σημαίνει ό,τι μέχρι τότε η Ελλάδα θα πορευτεί μόνη της! Με ο,τι εισπράττει και με ο,τι καταφέρει να δανείζεται μέσω των εντόκων γραμματίων!
Αρα, μύθος ότι χωρίς τα δάνεια της τρόϊκα δεν θα μπορούσαμε να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις!
Όμως, γιατί, η τρόϊκα καθυστερεί να συντάξει την έκθεσή της;
Σύμφωνα με τον Economist,  η Ελλάδα εκπλήρωσε μόνο 100 από τους 300 στόχους που συμφωνήθηκαν με την τρόϊκα!
Πάλι καλά που εκπλήρωσε και τους 100! Με μια ύφεση που είχε εκτιμηθεί στο 4.8% και  βρίσκεται στο  10%, απορώ πως το κατάφερε!
Είναι, όμως, αυτός ο λόγος;

Σενάρια εκβιασμών
Οι αναλυτές της ALPHA Bank, που συνήθως είναι ακριβείς στις προβλέψεις τους, εκτιμούν ότι ο προϋπολογισμός εκτελείται καλύτερα του αναμενομένου και στο τέλος του 2012 ίσως έχουμε και οριακό πρωτογενές πλεόνασμα!
Αρα;
Ο εκβιασμός είναι προφανής! Όπως  και η μονομερής αθέτηση συμβατικών υποχρεώσεων εκ μέρους των πιστωτών μας. Της ΕΕ για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους!
Αυτός ο ωμός εκβιασμός, που ουδεμία σχέση έχει με την έννοια της κοινοτικής αλληλεγγύης, αναμένεται να  πυροδοτήσει ένα νέο κύκλο οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής αβεβαιότητας.
Επιπλέον:
-Δείχνει και μια πρωτοφανή περιφρόνηση προς τη χώρα  μας, τον ελληνικό λαό  και τις δημοκρατικές του διαδικασίες.
-Ναρκοθετεί το δρόμο της νέας κυβέρνησης και υπονομεύει  τη συνοχή  και την πολιτική της.
Ενισχυτική του κλίματος, ήταν και η έκθεση της Standard&Poor’s που αξιολογεί ως «αρνητική» την προοπτική της ελληνικής οικονομία λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων!
Καθώς, επίσης, και η  ανεπίτρεπτη δήλωση του Προέδρου του Eurogroup ότι είναι πλέον «διαχειρίσιμη» μια έξοδός μας από το ευρώ!
Βέβαια, η ίδια η τρόϊκα έσπευσε να διοχετεύσει στον ξένο τύπο (αναφέρομαι στο δημοσίευμα του Spiegel) ότι θα …καταβληθεί η επόμενη δόση, αλλά χωρίς να λέει το πότε!
Τυχαία όλα αυτά; Δεν νομίζω!

Σκοπιμότητες
Για να έρθουμε στο δια ταύτα:
Η τακτική αυτή προδήλως εξυπηρετεί σκοπιμότητες.
Πολιτικές και οικονομικές.
Δημιουργεί συνθήκες κρίσης υπό το κράτος των οποίων αυξάνεται η πίεση για άμεσες ενέργειες και νέα μέτρα, υπό τη δαμόκλειο σπάθη μιας ..ενδεχόμενης αρνητικής έκθεσης!
Δηλαδή μας …στριμώχνουν στη γωνία!
Το γνωστό παιχνίδι, εδώ και δυο χρόνια! Σαν να μην άλλαξε τίποτα!
Κάποιοι κερδίζουν από αυτή την αβεβαιότητα.
Και η κυβέρνηση τι κάνει, είναι η επόμενη ερώτηση.
Μια επιλογή θα ήταν να κάνει αυτό που έκανε πέρσυ ο κ. Βενιζέλος!
Να τα σπάσει,δηλαδή, με την τρόϊκα!
Χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια συμφωνία με την ΕΕ και χωρίς εναλλακτικό σχέδιο! Τότε, μέχρι την Ουάσιγκτον είχε φτάσει, ως ικέτης, ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ! Και χρειάστηκαν μέτρα και χαράτσια για να ξαναγυρίσει η τρόϊκα!

Κτίζοντας γραμμές άμυνας!
Προφανώς ο Πρωθυπουργός, δεν θέλει να την ξαναπατήσει η χώρα.
Για αυτό και επέλεξε μια πιο σύνθετη στρατηγική.
Από τη μιά, πασχίζει με το οικονομικό επιτελείο να βρεί το λιγότερα επώδυνο πακέτο για τα μέτρα των 11.5 δις.
Η προσπάθεια αυτή αποτελεί περισσότερο μια άσκηση αξιοπιστίας, ετοιμότητας  και αποφασιστικότητας γιατί δε νομίζω κανένας, στα σοβαρά, να πιστεύει οτι το πακέτο αυτό θα βελτιώσει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Το πιθανότερο είναι να την επιδεινώσει. Οπως, και το προηγούμενο πακέτο μέτρων!
Ομως, ο πρωθυπουργός θέλει να δείξει οτι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι όμοια με τις προηγούμενες.
Από την άλλη, αρχής γενομένης από την επίσκεψη Μπαρόζο, ο κ. Σαμαράς έχει προγραμματίσει ένα μαραθώνιο επαφών με τους ηγέτες της ΕΕ.
Γιατί η απόφαση, ας μη γελιόμαστε, θα είναι πολιτική. Οχι οικονομική!
Ο πρωθυπουργός,λοιπόν, προσπαθεί να δημιουργήσει κάποια «bargaining chips” για να είναι πειστικός.
Ποιά είναι αυτά;
-πρώτα-πρώτα η εκτός προγράμματος ύφεση, που είναι η αποτέλεσμα της υφεσιακής πολιτικής της τρόϊκα.
-δεύτερον, κάποια  δείγματα γραφής, απο πλευράς αποτελεσμάτων, της νέας κυβέρνησης
-τα στοιχεία απο την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το πρωτογενές έλλειμμα
- το πακέτο των 11.5 δις, που υποτίθεται οτι αποτελεί την πειστική απάντηση στο…πρόβλημα.

Και η επαναδιαπραγμάτευση;
Που αποβλέπει αυτή η στρατηγική; 
Προφανώς να οδηγήσει σε μια επαναδιαπραγμάτευση, αλλά με όρους και προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν για τη χώρα ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Γιατί βασικό στοιχείο της θεωρίας των διαπραγματεύσεων, είναι να επιλέγεις και το χρόνο που θα ζητήσεις τις διαπραγματεύσεις.
Αντιλαμβάνομαι οτι πολλοί  πιστεύουν οτι η επαναδιαπραγμάτευση, όνειρο ήταν και πάει! Ενα  προεκλογικό τρίκ και τίποτα παραπάνω.
Διαφωνώ με την άποψη αυτή. Για ένα και μόνο λόγο. Οχι γιατί τα κόμματα δεν μας έχουν συνηθίσει σε μετεκλογικές διαψεύσεις των προεκλογικών τους υποσχέσεων, αλλά γιατί η επαναδιαπράγματευση του προγράμματος και όχι απλώς η χρονική του επέκταση, αποτελεί τη μόνη ρεαλιστική επιλογή στην παρούσα συγκυρία.
Η συνέχιση του προγράμματος ως έχει, οδηγεί τη χώρα στο απόλυτο ναυάγιο και αυτό το γνωρίζουν άπαντες. Ακόμα και ο κ. Τόμσεν!
Το γνωρίζει και ο κ. Σαμαράς!
Και προφανώς δεν θέλει να σκάσει η βόμβα στα χέρια του!

Από το PSI στο  OSI !!!
Από που, όμως, θα μπορούσε να ξεκινήσει αυτή η επαναδιαπραγμάτευση;
Η χώρα μας, αίφνης, απέκτησε έναν απρόσμενο σύμμαχο! Το ΔΝΤ!!!
Δεν αποτελεί μυστικό οτι το ΔΝΤ θεωρεί οτι, λόγω εκτροχιασμού του προγράμματος,  το ελληνικό χρέος μη  βιώσιμο.
Το Ταμείο, ως εκ του καταστατικού του, αδυνατεί να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση μιας χώρας, αν το χρέος της δεν είναι βιώσιμο!
Υπάρχουν μάλιστα και φωνές υπέρ της αποχώρησης του από την Ελλάδα! Εννοείται οτι κάτι τέτοιο θα τίναζε το πρόγραμμα  στον αέρα. Και θα δημιουργούσε προηγούμενο! Η ΕΕ ούτε που θέλει να το σκέφτεται αυτό το σενάριο!
Τι προτείνει το ΔΝΤ για να καταστεί και πάλι το ελληνικό χρέος βιώσιμο;
Ενα ακόμα «κούρεμα» των ομολόγων που κατέχουν οι θεσμικοί πιστωτές μας, δηλαδή η  ΕΚΤ και οι Ευρωπαϊκές Κεντρικές Τράπεζες!
Κατά το PSI, δηλαδή, να έχουμε και ένα OSI!
Είναι αυτονόητο οτι κάτι τέτοιο αλλάζει τους όρους της διαπραγμάτευσης και δημιουργεί ένα τοπίο για μια νέα αρχή.

Συμπέρασμα:  Βρισκόμαστε στα προέρτια. Στις εκ του συστάδην μάχες, οι αντίπαλοι  συνήθιζαν να φωνασκούν για να τρομοκρατήσουν αλλήλους. Ο ψυχραιμότερος δημιουργούσε συγκριτικό πλεονέκτημα για να κτυπήσει. Και συνήθως κέρδιζε.  
Η επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου αποτελεί μονόδρομο γιατί η συνέχισή του οδηγεί στην καταστροφή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: