Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

Το κρίσιμο στοίχημα του ελληνικού τουρισμού είναι την επόμενη χρονιά


του Σεραφείμ Κωνσταντινίδη συντάκτη του "Ελεύθερου Τύπου"

Ο τουρισμός είναι η σημαντικότερη δραστηριότητα στην οικονομική ζωή του τόπου, αλλά παραμένει υποτιμημένη.
Υπολογίζεται ότι κάτι λιγότερο από 20% του εισοδήματος που παράγεται στη χώρα προέρχεται από την τουριστική δραστηριότητα.
Κι όμως, η επιρροή του κλάδου είναι σχετικά περιορισμένη. Μεγαλύτερη είναι η ισχύς στην κοινωνία, για παράδειγμα, της βιομηχανίας, η συμβολή της οποίας στην οικονομία είναι πολύ μικρότερη σήμερα.
Ο τουρισμός θεωρείται, στην πράξη, αυτονόητο προνόμιο από την ελληνική κοινωνία.
Οι περισσότεροι θεωρούν ότι τα πλεονεκτήματα, όπως οι φυσικές ομορφιές, οι παραλίες, το κλίμα, μας φέρνουν αυτονόητα οφέλη! Νομίζουν ότι οι τουρίστες είναι αναγκασμένοι να έρθουν στην Ελλάδα! Δεν έχουν εναλλακτικές λύσεις…

Πέντε χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες ο ελληνικός τουρισμός δείχνει να έχει χάσει τα πλεονεκτήματα που είχε από την προβολή της χώρας και επιστρέφει στην πεπατημένη. Αναζητά πλεονέκτημα σε μια αγορά που πλήττεται από την οικονομική κρίση και βρίσκεται σε κάμψη. Κινείται σε μια αγορά χωρίς το πλεονέκτημα του υποτιμημένου νομίσματος, που διαθέτουν πολλές ανταγωνιστικές χώρες.
Λίγοι είναι οι τομείς που ελληνικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να δώσουν μάχη ανταγωνιστικότητας στη διεθνή αγορά.
Χαρακτηριστικός είναι ο κλάδος της ναυτιλίας, όπου καταγράφεται μακροπρόθεσμα επιτυχημένη πορεία, αλλά αυτό είναι… εύλογο. Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ναυτιλίας επηρεάζεται ελάχιστα έως και καθόλου από τις εγχώριες συνθήκες και έτσι εξηγείται η υψηλή ανταγωνιστικότητα.

Οι τράπεζες είναι ένας άλλος κλάδος όπου οι ελληνικές επιχειρήσεις καταγράφουν επιτυχίες, αλλά .....


η παρουσία τους περιορίζεται, κυρίως, στην περιοχή των Βαλκανίων.
Ο τουρισμός είναι η σημαντικότερη υπόθεση ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Οι ελληνικές επιχειρήσεις απευθύνονται (ή προσπαθούν) στην παγκόσμια αγορά και προβάλλουν υπηρεσίες, σε συνδυασμό με το φυσικό περιβάλλον και, υποτίθεται, και άλλα στοιχεία, όπως ο πολιτισμός και ο τρόπος ζωής. Οι τουριστικές επιχειρήσεις επηρεάζονται όμως από πολλούς παράγοντες που ξεφεύγουν από το δικό τους έλεγχο. Οι καιρικές συνθήκες, οι πολεοδομικές ρυθμίσεις, ακόμα και ο τρόπος λειτουργίας άλλων επιχειρήσεων με τις οποίες έρχονται σε επαφή οι πελάτες διαμορφώνουν τη συνολική εικόνα που θα αποκομίσουν. Σε όλες τις πτυχές που συνθέτουν την τουριστική εικόνα υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες. Το κράτος δαπανά πολλά χρήματα για την τουριστική προβολή της χώρας, η οποία καταστρέφεται δωρεάν από αρνητικές εικόνες, όπως την κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας ή τη συμπεριφορά κάποιου οδηγού ταξί. Σε όλα αυτά, έχουν προστεθεί φέτος οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Ηδη οι ενδείξεις αναφέρουν ότι αναμένεται κάμψη εσόδων, αν όχι και του αριθμού των τουριστών.

Αυτό πολύ πιθανόν θα οδηγήσει σε συρρίκνωση του κλάδου καθώς οι δυνατότητες να καλυφθούν οι απώλειες από μείωση κόστους ή ενίσχυση της παραγωγικότητας είναι ελάχιστες για μεγάλο μέρος του κλάδου.

Οι μικρότερες επιχειρήσεις του τομέα ή τουριστικές δραστηριότητες πέρα από τα ξενοδοχειακά καταλύματα είναι λογικό να πληγούν άμεσα. Ο κλάδος, παρά την ανάπτυξη αξιόλογων ξενοδοχειακών αλυσίδων τα τελευταία χρόνια, κυριαρχείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αυτές, κυρίως, θα πληγούν. Οι πολύ μεγάλοι έχουν περιθώρια ελιγμών προκειμένου να διαχειριστούν την κρίση, αλλά οι μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις μπορούν να επιβιώσουν αν είναι ευέλικτες. Η πραγματική αγωνία όλων θα είναι για «το κρίσιμο 2010».

Ο τουρισμός εξελίσσεται έως τώρα σε δύο ταχύτητες. Οι μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων συνυπάρχουν με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις που απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό. Ο ελληνικός τουρισμός μετά την κρίση μάλλον θα έχει διαφορετική εικόνα…

Δεν υπάρχουν σχόλια: